‘Beste burgemeester, uw democratische almacht bedreigt mijn gezondheid’

‘Ik wil u eerlijk vragen, is het fysiek vergaderen zonder mondmaskerverplichting een weloverwogen keuze?’ schrijft risicopatiënt Pascal Debruyne aan burgemeester Marc Van De Vijver na een zoveelste fysieke vergadering van de gemeenteraad van Beveren-Waas zonder mondmaskerverplichting.

Dinsdagavond 27 april. Voor de tigste keer vergadert de gemeenteraad van Beveren-Waas op een fysieke manier, zonder enige verplichting om een mondmasker te dragen. Samen met het publiek telt de 35-koppige gemeenteraad meer dan 50 mensen. Kritische vragen daarover, omdat de cijfers nog steeds donkerrood uitslaan, worden onmiddellijk hard aangepakt door de burgemeester van de meerderheidscoalitie van CD&V en N-VA. Zoals de fractievoorzitster van Groen, die uit protest tegen dat beleid, vorige keer met de voltallige fractie weigerde naar de gemeenteraad te komen. Deze keer kregen ze de boodschap dat als Groen haar wil wil opleggen aan anderen, ze in 2024 maar in de meerderheid moeten geraken. Met de bijbehorende tik op de vingers omdat ze de media hadden ingeschakeld, waardoor de burgemeester nu scheldmails ontvangt. Onverantwoord heet dat.

Beste burgemeester, uw democratische almacht bedreigt mijn gezondheid.

Beste burgemeester, wie is hier onverantwoord? Uw manier van denken en handelen, spoort met de woorden van de Griekse tragediedichter Euripides in zijn tragedie “Bakchai” waar hij de morele verhevenheid van machthebbers boven het volk bekritiseert: “Talk sense to a fool, and he calls you foolish.” Met excuses voor harde woorden als “dwaas” aan uw adres. Maar het is geenszins verdwazing. Ik ben als echtgenoot van de fractieleidster van Groen, maar vooral als risicopatiënt betrokken partij en potentieel slachtoffer van uw politieke keuzes. Het persoonlijke is hier dus meteen politiek, en het politieke persoonlijk. Covid-19 is voor mij een bedreiging. Ik wacht ongeduldig op vaccinatie. We zitten zogenaamd allemaal in dezelfde boot, maar mijn boot heeft wel wat (opgelapte) gaten. Ik zink ook makkelijker naar de bodem dan een gezond mens.

Het klopt natuurlijk dat U met een verkozen meerderheid de macht in handen hebt. En het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) en Minister Bart Somers verplichten gemeentes niet om online te gaan. Lokale autonomie is belangrijker dan de volksgezondheid. Uw hardnekkig vasthouden aan fysiek vergaderen gaat echter wel in tegen het moreel appèl in de richtlijnen van het ABB:

“Het lokaal bestuur beslist tijdens de huidige gezondheidssituatie autonoom over de wijze van vergaderen. De vergadering kan fysiek, hybride of digitaal doorgaan. De keuze op welke wijze het bestuur vergadert, moet een weloverwogen keuze zijn. Het is een lokale afweging die moet worden gemaakt. Het lokaal bestuur heeft hierin een voorbeeldfunctie. We raden in deze fase van de pandemie aan de voorkeur te geven aan digitaal vergaderen.”

Ik wil u eerlijk vragen, is het fysiek vergaderen zonder mondmaskerverplichting een weloverwogen keuze? Mag ik U als “burgervader” even moreel appelleren om in mijn schoenen te komen staan? Mijn echtgenote moet telke male risico’s nemen en lopen, en komt nadien thuis waardoor de bedreiging voor mij als risicopatiënt verhoogt.

En nog belangrijker, is dat een politieke voorbeeldfunctie opnemen? Politici en partijen hebben de mond vol over “draagvlak”, maar het lijkt alsof er voortdurend uitzonderingsregimes aan het werk zijn voor de politieke klasse zelf. En het lijkt zich hardnekkig in uw partij CD&V te nestelen. Vorige week nog met minister Annelies Verlinden die even samen met agenten in opleiding, indoor fysiek ging participeren aan een beeptest bij de Federale politie. Of eerder in oktober 2020, wanneer uw voorzitter Joachim Coens even op restaurant ging met Pieter De Crem terwijl dat enkel mocht voor logerende klanten.

Voor burgers spelen die uitzonderingen niet. Integendeel, in uw winkelstraten -in open lucht dus- moeten burgers een mondmasker dragen, net zoals in openbare gebouwen. Bovendien, dat moet ook -ironie, o ironie- volgens de regels van “Cultureel Centrum Ter Vesten” waar U maandelijks vergadert. Is dit het primaat van de politiek? De culturele plaats waar de gemeenteraad samenkomt doet me trouwens denken aan de culturele spelers in Vlaanderen. Er is een opening om terug cultuur te organiseren voor burgers die snakken naar wat vrijheid en verbeelding in een tijd van gescheiden bubbels. Zij mogen nu eindelijk experimenten opzetten, maar enkel mét verplicht mondmasker en monitoring.

Uw brute invulling van “democratie als almacht”, belet U om moreel rekening te houden met burgers die ook risicopatiënten zijn en bij uitbreiding met de rechten en plichten van gewone burgers tijdens deze Coronacrisis. Andere gemeentes in het Waasland zoals Zwijndrecht, Sint-Niklaas, Temse, Stekene, Sint-Gillis-Waas, Kruibeke, Waasmunster en Lokeren,… kiezen voor een veilig online alternatief omdat ze een voorbeeldfunctie hebben. Het is dus niet “uw democratie of mijn kwetsbaarheid”.

Mocht u zich wat kwetsbaarder opstellen in uw democratische praktijk, dan zou U alvast voldoende empathie vinden voor de kwetsbaarheid van risicopatiënten als ikzelf. Meer dan een burgervader lijkt U op een autoritair vaderfiguur, met weinig oog voor onderhandeling of enig inlevingsvermogen in de verschillende leefwerelden van de gezinsleden. Daarom hou ik het voorlopig bij “dwaas”, in een politieke praktijk die even tragisch als de stukken van Euripides is.

Pascal Debruyne is Dr. In de Politieke wetenschappen en onderzoeker aan het Kenniscentrum Gezinswetenschappen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content