‘Belgische ziekte maakt ook echte zieken’

Het is stilletjes aan voor iedereen duidelijk, de Belgische structuren zijn medeplichtig aan de slechte aanpak van de coronacrisis. In de plaats moeten we werk maken van homogene bevoegdheden voor de deelstaten, zo schrijft Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken.

Voor wie de afgelopen dagen, weken, maanden en jaren op Pluto heeft gewoond is er nieuws. Het staat nog maar eens zwart op wit in het Laatste Nieuws op basis van een zestigtal officiële overheidsdocumenten: België werkt niet. In normale omstandigheden zorgt de ‘Belgische warboel’ (de woorden van Het Laatste Nieuws) voor grappige en minder grappige Belgenmoppen en heel veel staatsschuld. U kent het, de permanente paradox tussen onze grote belastingvoet en onze matige tot slechte publieke diensten. Maar afgelopen weken en maanden was er weinig om te lachen. Want deze keer eiste onze Belgische staat geen hoongelach op in het buitenland, maar medelijden en rouwbetuigingen. Deze keer eiste België levens op.

Wanbeheer in België meer de schuld van België zelf dan van wat anders

De overheidsdocumenten maken duidelijk dat het geen kwestie is van luiheid van onze ambtenaren. Ik citeer: de rapporten “stellen dat er lange dagen geklopt worden – de verslagen bewijzen dat ook – maar dat ze al te vaak op de limieten van onze staatsstructuur botsen.” Wat die limieten zijn, is duidelijk. De Belgische structuren zijn ingewikkeld en zorgen voor slecht en/of laattijdig beleid. Het ene niveau weet vaak niet wat het wel en niet kan en wie de rekeningen moet betalen is al even snel een hekel vraagstuk.

De vele staatshervormingen van de afgelopen decennia hebben een ingewikkeld spinnenweb gemaakt waar het doel vooral bleek te zijn om alles in België te blokkeren, en zo het status quo en België zelf te beschermen. Bevoegdheden werden vooraleer ze werden geregionaliseerd, eerst opgesplitst. Zo kregen de deelstaten wel het vet van de staat, maar nooit de spieren. We kregen gezondheidszorg, maar niet volksgezondheid. We kregen werkloosheidmonitoring, maar niet de werkloosheidsuitkeringen. We kregen de kosten, maar niet de inkomsten. Maar nu hebben we gemerkt wat dit cynisch Belgisch gebruik ons kan kosten behalve miljarden euro’s aan Vlaamse transfers.

Wordt het geen tijd voor wat realisme?

Herfederalisering als oplossing voor Belgisch kluwen is een fata morgana

Maar als we beginnen met te praten over duurzame oplossingen, laat je dan niet bedotten. De cynici die medeplichtig zijn aan dit decenniaoude wanbeleid en het ontwerpen van het spinnenweb waar we niet van kunnen ontsnappen, zijn nu dezelfde stemmen die oproepen tot herfederalisering. Want, zo klinken hun sofismen, ‘de bevoegdheden zijn te verspreid, we concentreren ze best op één centraal, federaal niveau’. Laat dat nu net het niveau zijn dat het slechtst van allemaal werkt. Laat dat nu net het niveau zijn dat het wereldrecord houdt in om ter langst zonder een regering zitten. Een wereldrecord overigens dat volgende maand verbroken kan worden, tenzij iemand natuurlijk Wilmès II als een volwaardige regering wil beschouwen. Dat zou bijna even cynisch zijn als België als een volwaardig land beschouwen.

Neen. De oplossing ligt in homogene bevoegdheden beschikbaar stellen voor Wallonië en Vlaanderen. Daar bestaat wel democratische cohesie, daar kunnen wel regeringen gevormd worden die min of meer de democratische uitslag respecteren. Met homogene bevoegdheden kan je werken als een lichaam met vet én spieren. Een lichaam heeft verder nog eten nodig, en het liefst kiezen we dat eten zelf in plaats van dat we ons dat laten voorschrijven. Vlaanderen – en Wallonië – dienen dus echt fiscaal autonoom te worden. Niet de fiscale schijnautonomie die we hebben verkregen met de mogelijkheden om bij gottekes wat opcentiemen of afcentiemen in te stellen, maar om echt belastingen te kunnen heffen of knippen, om te doen wat we willen doen.

Mijn partij stelt zich daarom dan ook constructief op. We weten dat de enige duurzame oplossing Vlaamse onafhankelijkheid is, maar in tussentijd willen we graag meewerken aan elke meerderheid in het parlement die homogene bevoegdheden wil delegeren aan de deelstaten, dit met de bijhorende financiële capaciteiten. Zo vermijden we bijvoorbeeld vijf (federale!) ministers voor mondmaskers en krijgen we één Waalse bevoegde minister en één Vlaamse. Dit het liefst voor meer bevoegdheden dan mondmaskers alleen. En dit het liefst vroeger dan later. Het liefst voor een volgende crisis. We hebben genoeg mensen ten grave gedragen, laten we nu de ‘Belgische warboel’ maar eens voorgoed begraven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content