Organisaties en culturele instellingen kunnen tegen betaling aandacht krijgen op de VRT-radiozenders. Prijskaartje: 1.800 tot 9.750 euro, schrijven Het Laatste Nieuws en De Morgen donderdag. ‘Dit is tegen alle deontologische regels’, zegt de Vlaamse Vereniging van Journalisten.
Een museum of theatergezelschap dat wat extra aandacht voor een nieuwe expo of voorstelling wil, kan aan de VRT vragen dat ‘Culture Club’ (Radio 1) of ‘Pompidou’ (Klara) bij hen een liveprogramma komt maken. De openbare omroep vraagt daarvoor 4.000 euro, exclusief btw. Voor 9750 euro krijg je ‘De Madammen’ live over de vloer. Dit zijn volgens de VRT de meerkost om rechtstreeks uit te zenden.
Opvallend is dat je ook aandacht kan kopen tijdens de regionale programma’s op Radio 2. Een stad of organisatie kan verzoeken dat een reporter langskomt en live inpikt tijdens het ochtendprogramma ‘Start je dag’. Daarvoor betaal je 2.000 euro.
Volgens VRT-woordvoerder Hans Van Goethem gebeurt dit voor de magazines van Radio 2, niet voor de nieuwsdienst. ‘Onze programma’s behouden hun volledige redactionele onafhankelijkheid bij het uitkiezen van deze samenwerkingen. Ze waken er ook over dat ze een brede waaier aan organisaties aandoen. De externe financiering is nooit de unieke bepalende factor in de keuze’, zegt hij in de krant.
Audit
De media-experts van de Vlaamse politieke partijen reageren scherp in De Morgen. Zo vraagt Vlaams Parlementslid Wilfried Vandaele om een ‘op zijn minst gedeeltelijke audit van de VRT; 4Er moet de grootste duidelijkheid en transparantie komen over de geldstromen tussen de markt en de openbare omroep. Want de VRT zegt wel dat ze redactioneel onafhankelijk is, tegelijkertijd zegt ze dat de vraag naar zulke live-uitzendingen vanuit het veld groter is dan de mogelijkheden om erop in te gaan. Hoe kiest ze dat dan? Op basis van de klinkende munt?4
Ook Katia Segers, professor mediastudies aan de VUB en Vlaams Parlementslid voorSP.A, uit haar twijfels: ‘Voor sport is het blijkbaar evident dat de VRT gigantische sommen op tafel legt om te mogen uitzenden. Maar om cultuur live op de radio te krijgen, zou de cultuursector moeten betalen. Daar heb ik vragen bij.’
Cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) benadrukt dat de VRT als openbare omroep een belangrijke opdracht heeft om cultuur dichter bij de mensen te brengen, maar stelt zich ook vragen bij de aanpak die de openbare omroep op dit moment hanteert over de kostprijs.
‘Niet elke cultuurorganisatie heeft de mogelijkheid om dergelijke kosten te dragen. Grote cultuurorganisaties worden op die manier bevooroordeeld ten op zichte van kleinere organisaties die het vaak moeilijker hebben om in de aandacht te komen. Daarnaast kan je je ook afvragen of betalen voor verslaggeving de neutraliteit van de berichtgeving niet in de weg staat. Wanneer wordt informatie ook nieuws? De VRT moet te allen tijde objectief verslaggeven.’
‘Ik verwacht meer duidelijkheid over de kostprijs van de samenwerkingsproducties en het precieze aandeel van de cultuurorganisatie erin. Je kan je de vraag stellen of het de bedoeling is dat de VRT beroep doet op middelen van een gesubsidieerde cultuurorganisatie’, besluit de minister, die het debat ook wil voeren in de commissie Media in het Parlement.
