‘Schauvliege doet aan fake news. Wou Beke daar niet vanaf?’

Als het CD&V-voorzitter Wouter Beke menens is met zijn revolutie van de redelijkheid en appel tot meer fatsoen, dan maakt hij een kruis over Joke Schauvliege haar ministeriële carrière, zegt Knack-journalist Simon Demeulemeester.

Donald Trump heeft zijn ‘alternatieve feiten’. De voormalige staatssecretaris Theo Francken (N-VA) had in de Soedancrisis niet gelogen, maar gewoon ‘niet de volledige waarheid gesproken’ tegen premier Charles Michel (MR). Ex-vicepremier Jan Jambon (N-VA) zei dat in het regeerakkoord staat dat procedurefouten niet meer tot vrijspraak mogen leiden. Erop gewezen door Knack dat dat niét in het regeerakkoord staat, reageerde zijn woordvoerder dat Jambons uitspraken ‘in de geest van het regeerakkoord’ begrepen moesten worden.

En nu is er dus Joke Schauvliege (CD&V) die zegt dat ze van de Staatsveiligheid vernomen heeft dat de klimaatmarsen georkestreerd zijn als wraakactie voor haar beleid. Geconfronteerd met de formele ontkenning daarvan door de Staatsveiligheid zelf, reageert Schauvliege dat ze niet heeft gelogen maar ‘zich heeft vergaloppeerd’ en ’te sterk uitgedrukt’.

Wederom een politicus die George Orwells 1984 begrepen heeft als handleiding en niet als waarschuwing. In dat boek bedient de totalitaire Big Brother zich van newspeak: een taal waarin woorden niet meer betekenen wat ze betekenen. Oorlog is vrede, bijvoorbeeld. Zo verdwijnt stilaan alle waarheid en dus alle protest en oppositie tegen wie de waarheid geweld aandoet.

Met de intrede van Donald Trump in het Witte Huis is de waarheid zwaarder onder vuur komen te liggen dan lange tijd het geval was. Dat autocratische geestesgenoten van Trump – van Rodrigo Duterte over Vladimir Poetin en Recep Erdogan tot Javier Bolsonaro – zich van dezelfde technieken bedienen, is zorgwekkend maar niet verbazend. Dat politici uit het centrum zich steeds meer laten verleiden tot schaamteloze leugenachtigheid, is wél verbazend en ook zorgwekkender. Zo zijn ze geen dam tegen politieke extremen, maar net de aanjagers ervan.

Politici uit het midden hebben het moeilijk in een debat dat steeds luider, steeds feller en steeds verder af van de waarheid wordt gevoerd. Wouter Beke is par excellence zo’n politicus uit het midden. Uit zijn koker kwam ‘het moedige midden’ – een lovenswaardige oproep tot nuance, redelijkheid en minder geroep en gedaas. Op de jongste nieuwjaarsreceptie van zijn partij scherpte hij die oproep aan en predikte een ‘revolutie van de redelijkheid’.

Hij herhaalde voor de camera’s: ‘Geen fake news meer.’ Die term is een van de pijlers van Trumps politieke propaganda. Veel politici, zoals bijvoorbeeld aftredend premier Charles Michel, gebruiken de term verkeerd. Ze bedoelen er ‘foute informatie’ mee, of informatie die niet strookt met hun ideeën. Maar fake news impliceert doelbewuste leugen, manipulatie om een welbepaalde agenda door te drukken. Trump zegt ermee dat media een links-liberale agenda hebben.

Wanneer Joke Schauvliege zegt dat de klimaatbetogingen georkestreerd zijn als wraakactie tegen haar en haar beleid, en dat ze dat bovendien bevestigd heeft gekregen door de Staatsveiligheid, dan doet ze aan fake news. Niet meer of niet minder. Ze beschuldigt de klimaatbetogers en -spijbelaars van een agenda (haar politiek beschadigen) en gebruikt daarvoor een leugen (de Staatsveiligheid ontkent formeel). Het is een verzwarende omstandigheid dat ze in die leugen een respectabel orgaan als de Staatsveiligheid betrekt. Dat voor ons land levensbelangrijk orgaan verdient geen recuperatie in perfide politieke spelletjes.

CD&V-voorzitter Wouter Beke weet wat hem te doen staat. Als het hem menens is met zijn revolutie van de redelijkheid en appel tot meer fatsoen, dan maakt hij een kruis over Schauvlieges ministeriële carrière. Als hij haar nu laat aanblijven, dan maakt hij zijn politieke verhaal van ‘het moedige midden’ belachelijk.