Al in september 2017 ontvingen nagenoeg alle leden van de Vlaamse regering-Bourgeois, Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) en een aantal van zijn schepenen uitgebreide info over de PFOS-vervuiling bij de Oosterweelwerken. Met de wenk om ook in Zwijndrecht mogelijke bodemvervuiling op te sporen. Dat blijkt uit een mail die VRT NWS kon inkijken. Maar met die info gebeurde er niets.
Het gaat om een mail vanuit Lantis die VRT NWS kon inkijken en die onomstotelijk vaststelt wie allemaal op de hoogte was. De datum ervan: 29 september 2017. De geadresseerden: toenmalig Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA), zijn viceministers Liesbeth Homans (N-VA), Bart Tommelein (Open VLD), Hilde Crevits (CD&V), de bevoegde ministers Ben Weyts (N-VA) op Mobiliteit, Joke Schauvliege (CD&V) op Milieu en de Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA), mobiliteitsschepen Koen Kennis (N-VA) en havenschepen Marc Van Peel (CD&V). Met daarnaast nog een waslijst van kabinetsmedewerkers van al die mensen.
Kortom, de politieke stuurgroep die waakt over het Masterplan 2020 voor de Antwerpse mobiliteit, waarvan de Oosterweelverbinding het absolute koninginnenstuk is. Lantis heeft zelf metingen naar de verontreiniging gedaan, en kaart daar de resultaten aan. Uit zowat 650 staalnames blijkt de verontreiniging veel groter dan gedacht: in 8,2 procent van de gevallen is de concentratie aan PFOS hoger dan 70 microgram, of de norm die Lantis zelf als veilig beschouwde. Die metingen zijn, voor de duidelijkheid, enkel in de projectzone aan de oostkant van 3M uitgevoerd. En dus niet in Zwijndrecht. Maar Lantis waarschuwt dat de kans reëel is dat er ook in Zwijndrecht bodemverontreiniging opduikt en stuurt aan op metingen. Met de resultaten van de brief gebeurde uiteindelijk niets.
Brief nooit gekregen
De burgemeester van Zwijndrecht, André Van de Vijver (Groen), zegt donderdag in De Ochtend op Radio 1 dat hij de bewuste brief nooit heeft gekregen. Hij noemt dat ‘op zijn zachtst gezegd zeer merkwaardig’. ‘Vermits de Palingbeek en de site van de fabriek op ons grondgebied gelegen zijn, lijkt het mij logisch dat wij die mail ook gekregen zouden hebben.’
De directeur van het Europees Milieu-Agentschap, Hans Bruyninckx, wijst er op dat lidstaten gebonden zijn aan het voorzorgsprincipe. ‘Dat zijn basisprincipes, en hoewel die niet onmiddellijk juridsch afdwingbaar zijn, worden die toch vaak gebruikt door het Europese Hof in zijn oordelen of lidstaten voldoende actie hebben ondernomen wanneer kennis en wetenschappelijk onderzoek aantonen, dat je dat best doet’, zegt Bruyninckx in De Ochtend. ‘Politiek gezien lijkt het mij duidelijk dat als je als overheid veel geld investeert in onderzoek, dat je dat meeneemt in je beleid.’
