Amir Bachrouri

‘Gaat de wokebeweging te ver?’

Amir Bachrouri Voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad

‘Emancipatie zou moeten gaan over structuren, niet over persoonlijke gevoeligheden’, meent Amir Bachrouri, voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad.

Stel je voor, beste lezer, je maakt een fout grapje over biculturele mensen, lgbtq-mensen of andere gemarginaliseerde groepen. Verdien je dan een plekje op de brandstapel? Of lachen we lekker mee, want je moet toch met alles kunnen lachen, nietwaar?

Het was de aanleiding voor een verhit gesprek onder een paar vrienden. Het grote wokedebat in intieme sfeer. ‘De wokebeweging gaat te ver. Ze ontregelt de samenleving’, zei de ene. Waarop de andere geprikkeld reageerde: ‘Omdat het tijd is voor witte oudere hetero cismannen om hun plek af te geven aan mensen van kleur?’

Ik blijf het een moeilijke kwestie vinden. Ik voel me niet aangevallen als mensen me terechtwijzen omdat ik eens een foute mop vertel. Wel erger ik me soms aan de toon waarop dat gebeurt. Het morele vingertje waarmee je op je plaats wordt gezet. Zo van: ‘Jij bent fout en ik ben beter.’

Met mensen in dialoog gaan is veel constructiever dan ze vermanend ‘educate yourself’ toe te roepen.

Woke zal niet het einde der tijden inluiden. Ik geloof dat alles nog gezegd mag worden, alleen is er nu ook meer tegenwind. Wat een goede zaak is voor het debat, als voor iedereen dezelfde spelregels gelden. Zoals: geen verwijten dat je woke bent wanneer je het racisme op de arbeidsmarkt benoemt. Geen verwijten dat je mening irrelevant is geworden omdat je een oude, witte man bent.

Woke is in se een emancipatiestrijd. Dat kun je alleen maar toejuichen. De vraag die ik me stel, is of het uitvechten van mijns inziens futiliteiten daartoe bijdraagt. ‘Zwartrijden’ moet bijvoorbeeld uit het woordenboek omdat zwart hier in negatieve zin wordt gebruikt, waardoor het de weg naar racisme jegens de zwarte medemens zou bereiden. Dat we collectief het n-woord niet meer gebruiken, lijkt me vanzelfsprekend. Dat we trans personen niet aanspreken met hun deadnames lijkt me evenzeer gepast. Maar dat we hier en daar een foutje maken tegen de voornaamwoorden is een onderdeel van het groeiproces. Met mensen in dialoog gaan is dan veel constructiever dan ze vermanend ‘educate yourself’ toe te roepen.

Ik snap het ongeduld bij velen. Te lang is de emancipatie van bepaalde groepen uitgebleven. Maar de kern van elke emancipatiestrijd blijft het onderwijs en de arbeidsmarkt. My two cents: de term ‘zwartrijden’ verbannen zal het verschil niet maken.

Humor in zijn zuiverste vorm zou zonder grenzen moeten zijn. Voor een foutje hoor je niet te worden gevierendeeld. Maar marge om te leren is er altijd. En emancipatie zou moeten gaan over structuren, niet over persoonlijke gevoeligheden.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content