Elk jaar 188 miljoen euro voor onderwijskwaliteit en om lerarentekort tegen te gaan

Het onderwijs krijgt jaarlijks 188 miljoen euro extra om de onderwijskwaliteit te versterken en het lerarenberoep aantrekkelijker te maken. Dat is het onderwijsveld overeengekomen in de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst (cao), die Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) en de sociale partners maandag ondertekend hebben. Twee onderwijsverstrekkers, het OVSG en het Gemeenschapsonderwijs GO!, ondertekenden de tekst niet.

Het onderwijs in Vlaanderen staat voor grote uitdagingen. Zo blijkt uit internationaal onderzoek dat de onderwijskwaliteit er al jaren op achteruit gaat en kampen scholen met een lerarentekort. Leerkrachten hekelen dat ze te weinig tijd hebben om zich toe te leggen op hun kerntaak, het lesgeven zelf. Bovendien verlaten jonge leerkrachten al na enkele jaren het onderwijs.

Het eerste pakket maatregelen is bedoeld om de onderwijskwaliteit op te krikken. Elke school krijgt een korf extra uren om leerkrachten meer ruimte te geven om beter te focussen op het lesgeven in de klas. Daarvoor wordt jaarlijks 52 miljoen geïnvesteerd.

Zoals Weyts eerder al bekendmaakte komen er in het kleuteronderwijs 550 extra kinderverzorgsters bij. Zij kunnen helpen bij zorgtaken zoals toiletbezoek, omkleden en eten. Daarvoor is 23 miljoen euro extra per jaar voorzien. ‘Kleuteronderwijs lijkt vandaag nog te veel op opvang. Dat moet veranderen’, aldus Weyts. ‘Met dit budget kunnen ook de allerkleinste kleuterscholen rekenen op minimale uren op dat vlak.’

Beginnende leerkrachten

Er komen ook meer middelen voor de aanvangsbegeleiding van beginnende leerkrachten, zodat ervaren leerkrachten de ruimte krijgen om echt mentor te worden van iemand die zijn eerste stappen zet in het onderwijs. Het gaat om 10 miljoen euro extra per jaar. Dat is bedoeld ‘om de dramatische cijfers van afhakende leraren tegen te gaan’, aldus de onderwijsminister.

Er wordt ook stevig geïnvesteerd in de schooldirecteurs. Zo krijgen de basisscholen middelen, 23 miljoen euro extra per jaar, voor de aanwerving van een beleidsondersteuner, die de schooldirecteur ontlast en ruimte geeft om bezig te zijn met het echte schoolbeleid. Schooldirecteurs zullen ook meer verdienen dan een gewone leraar. Geleidelijk wordt de loonspanning verhoord naar minstens 31 procent (10 miljoen euro extra).

Met een tweede pakket maatregelen wil het onderwijsveld het lerarenberoep aantrekkelijker maken. Leerkrachten krijgen eigen ICT-materiaal, zodat ze goed gewapend zijn voor de Digisprong. Om iedereen degelijk materiaal te bezorgen, wordt er bovenop de 50 miljoen euro uit het Digisprong-budget nog eens 37 miljoen extra vrijgemaakt euro. Maar ‘de digitalisering is meer dan enkel een laptop hebben, de leerkrachten hebben ook digitaal lesmateriaal nodig. Met dit akkoord zorgen we ook voor extra vorming’, aldus Weyts nog. Daarnaast komt er ook een internetvergoeding van 240 euro per jaar per persoon. Daarvoor is 15 miljoen euro extra per jaar vrijgemaakt.

Fietsvergoeding

De fietsvergoeding voor onderwijspersoneel wordt met 40 procent opgetrokken naar hetzelfde niveau als bij ambtenaren (4 miljoen euro extra per jaar). ‘We willen meer leerkrachten op de fiets om een voorbeeld te geven aan jongeren en ouders.’

De fietsvergoeding voor onderwijspersoneel wordt met 40 procent opgetrokken naar hetzelfde niveau als bij ambtenaren (4 miljoen euro extra per jaar). “We willen meer leerkrachten op de fiets om een voorbeeld te geven aan jongeren en ouders.”

Een derde pakket maatregelen bevat oplossingen voor enkele specifieke pijnpunten. Zo komt er onder meer een apart mandaat voor de preventieadviseur, krijgen internaten de mogelijkheden om vervangingen te voorzien bij een afwezigheid van minder dan 10 dagen, zullen inspecteurs levensbeschouwelijke vakken hetzelfde verloond worden als andere onderwijsinspecteurs en zullen schoolbesturen flexibeler kunnen omspringen met dienstvrijstellingen.

‘We hadden deze cao snel kunnen beklinken, maar we hebben gekozen voor de moeilijke weg. Het is een goed groepswerk geworden’, klopt Weyts zich op de borst. Onderwijskoepels OVSG en het Gemeenschapsonderwijs GO! ondertekenden het akkoord niet. Zij vallen over de beslissing om 15 miljoen te investeren in syndicale afvaardiging. In tijden van lerarentekort is het volgens de onderwijsverstrekkers onverantwoord om leraren uit de klas te halen. ‘Negen van de elf partijen hebben het akkoord bevestigd. Dat is een mooi palmares’, reageert Weyts.

Scholen zullen volgende maand concrete informatie krijgen over wat de nieuwe cao nu precies voor hen betekent.