In Zwijndrecht is het startschot gegeven van het bloedonderzoek dat meer inzicht moet bieden in de impact van de lokale PFOS-vervuiling op de omwonenden van de fabriekssite van 3M. Op de eerste dag komen al 80 van de 800 deelnemers aan het onderzoek langs voor een bloedafname.
Volgens het Agentschap Zorg en Gezondheid zijn intussen zowat 400 van de 800 plaatsen ingevuld, maar wordt er dus nog gezocht naar extra deelnemers. Dat komt onder meer omdat er deelnemers nodig zijn uit verschillende leeftijdscategorieën en zowel uit een gebied binnen anderhalve kilometer rond 3M als tussen de anderhalve en drie kilometer.
‘We zoeken vooral nog jonge mensen van 12 tot 20 jaar oud en vijftigplussers’, geeft Joris Moonens van Zorg en Gezondheid aan. ‘Maar we roepen iedereen die in aanmerking komt nog op om zich te melden. Via een wachtlijst kan je ook nog altijd aan de beurt komen.’ De bloedafnames worden over zes weken gespreid om iedereen de kans te geven om een geschikt moment te vinden tijdens deze vakantieperiode.
Tegen midden oktober worden dan de resultaten verwacht. ‘De analyses gebeuren door een gespecialiseerd laboratorium, het rapport stellen wij dan samen met VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek, red.) op’, zegt Elly Den Hond van het Antwerpse Provinciaal Instituut voor Hygiëne, dat de bloedafnames uitvoert. ‘We bekijken de resultaten op groepsniveau, om te kijken of de mensen die dicht bij de site wonen hogere waarden hebben en of het eten van eigen eieren of groenten dan een risico is. Zo kunnen we zien of we de huidige voorzorgsmaatregelen moeten versoepelen of verstrengen.’
‘Testcase’
Den Hond wijst er nog op dat er in het verleden al bloedonderzoeken zijn gebeurd in Vlaanderen waarbij ook PFOS-waarden werden gemonitord, maar dat dit de eerste keer is dat er specifiek bloedonderzoek gebeurt rond een met PFOS vervuilde site. ‘Het is dus eigenlijk ook een soort ’testcase’ voor bloedonderzoeken in de toekomst’, vult Moonens aan. ‘In deze omgeving weten we dat je met een verhoogde blootstelling van PFOS zit en kan je dus ook een voldoende grote onderzoeksgroep samenstellen. Op andere locaties ligt dat moeilijker. Bij een brandweerkazerne waar met blusschuim met PFOS is gewerkt, zit je bijvoorbeeld met veel kleinere perimeters en dus veel minder omwonenden.’
De resultaten zullen ook worden gebruikt ter voorbereiding van een grootschaliger en diepgaander onderzoek in het najaar. ‘Dat wordt een biometrisch onderzoek vanuit het departement Omgeving’, stelt Moonens. ‘Men zal dan een meer uitgebreide methodiek gebruiken vanuit verschillende invalshoeken, onder meer in de hoop om meer zicht te krijgen op welke manieren mensen worden blootgesteld aan PFOS.’
De deelnemers aan het onderzoek ontvangen na afloop ervan hun persoonlijk resultaat. ‘Ze zullen hun waarden kunnen vergelijken met de gemiddelden van het onderzoek en van Vlaanderen, maar we zullen geen uitspraken kunnen doen over hun persoonlijk gezondheidsrisico’, aldus Moonens.
