België kan zich niet verdedigen tegen cyberaanvallen

In een alarmerend nieuw rapport twijfelt het Belgisch leger aan zijn eigen vermogen om het land tegen cyberaanvallen te beschermen.

Voor het eerst in zijn bestaan publiceert het Belgisch leger een veiligheidsomgevingsanalyse, een rapport waarin het de voornaamste veiligheidsuitdagingen opsomt. Met dat document, opgesteld in het Engels, wil het in tijden van budgettaire krapte zijn relevantie benadrukken.

Zoals het een dreigingsanalyse betaamt, is het rapport weinig geruststellend. Op geopolitiek gebied baart vooral de opkomst van China zorgen. Zo signaleert het rapport een ‘groeiend wantrouwen’ tussen China en de Verenigde Staten, en maakt het gewag van een ‘nieuwe wapenwedloop’. Daarbij moeten we rekening houden met het ergste scenario, vindt het Belgisch leger: ‘voor het eerst sinds de val van de Sovjet-Unie moeten landen rekening houden met de mogelijkheid van een oorlog tussen grootmachten’.

Daarnaast is de toenemende assertiviteit van Rusland een reden tot bekommernis. Met nieuwe, zwaardere ballistische raketten heeft dat land zijn militaire capaciteiten aangescherpt. Het rapport stipt ook de toenemende Russische aanwezigheid aan in de Atlantische Oceaan en de Noordzee. ‘Zijn (de Russische, nvdr) marine en luchtmacht zijn opnieuw nadrukkelijk aanwezig, tot aan onze grens.’ Voorts plaatst defensie vraagtekens bij de nucleaire intenties van de Russen. Zo koestert men het vermoeden dat Rusland bereid is om kernwapens in te zetten in conventionele conflicten.

Ook op het gebied van cyberwarfare klinkt het rapport alarmerend. In een tijdperk waarin steeds meer private, economische en financiële data circuleren, wordt het steeds moeilijker om al die stromen te beveiligen. Het gros van die data is wel geëncrypteerd, maar het rapport waarschuwt voor de toenemende capaciteiten van buitenlandse inlichtingendiensten en criminele organisaties om die encryptie te kraken. En het trekt de capaciteit van de militaire inlichtingendiensten in twijfel om ons tegen die cyberdreiging te beschermen: ‘aangezien technologieën razendsnel evolueren, zal dit steeds moeilijker worden’. Die kwetsbaarheid voor cyberaanvallen brengt ‘de capaciteit van het Belgisch leger om het land te verdedigen in het gedrang’.

Bovendien plaatst het rapport twijfels bij de Europese satellietinfrastructuur. ‘Het bereik, de nauwkeurigheid en de veiligheid van Europese satellieten die gebruikt worden voor overheidscommunicatie en voor inlichtingenwerk’ acht defensie onvoldoende. Daarbij houdt men er rekening mee dat Europese satellieten daadwerkelijk aangevallen kunnen worden: ‘er is groeiende bezorgdheid over de capaciteiten die ontwikkeld worden om Europese satellieten te vernietigen’. Het rapport meldt ook dat Europese satellieten de afgelopen jaren al meermaals het doelwit waren van vijandelijke spionage en verstoring.

Tot slot baart de interne verdeeldheid van België de legerleiding zorgen. Het land is ‘institutioneel verdeeld, heeft economische uitdagingen, en wordt van buitenaf eerder kritisch bekeken. We zijn een gefragmenteerd land in een gefragmenteerde wereld.’