Rijden op CNG: gas geven is goedkoper. En gezond

Urbain Vandormael
Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Er is meer dan één manier om autorijden milieuvriendelijker te maken. Rijden op aardgas (CNG) is er zo eentje. In 2018 werden er in ons land voor het eerst meer CNG- dan elektrische wagens ingeschreven. Daar zijn goede argumenten voor: de technologie staat op punt en is betrouwbaar. Voor de consument verandert er niets: het rijden met en tanken van CNG verloopt even vlot als het rijden met en tanken van benzine of diesel.

Rijden op gas is niet nieuw. In België en Nederland is Liquified Petrol Gas (LPG) decennialang vrij populair geweest, want beduidend goedkoper aan de pomp dan benzine of diesel. LPG is een nevenproduct dat gevormd wordt bij de raffinage van aardolie, het bestaat uit een mengsel van propaan en butaan dat wordt gecomprimeerd. Compressed Natural Gas (CNG) is van recentere datum en is niets anders dan het vertrouwde aardgas waarmee we onze woning verwarmen. Voor gebruik in de auto wordt aardgas dat voor 85 à 95 procent uit methaan bestaat, samengeperst of vloeibaar gemaakt. Het vervoer van aardgas geschiedt via een ondergronds transport- en distributienet.

LPG: voordelen wegen niet meer op tegen nadelen

LPG-installaties worden niet af fabriek geleverd. Om zo weinig mogelijk kofferruimte in beslag te nemen, wordt de LPG-tank meestal geplaatst in de ruimte die bestemd is voor het reservewiel. De ombouw van de motor is specialistenwerk en verloopt niet altijd even perfect. Bij motorpannes is het niet altijd duidelijk wie verantwoordelijk is en wie voor de kosten moet opdraven. Is dat het automerk, de producent van de LPG-installatie of de installateur? Conclusie: tel je voor- en nadelen van LPG op, dan wegen de voordelen niet op tegen de nadelen.

CNG: meer energie, minder CO2

CNG staat voor Compressed Natural Gas en is in feite de samengeperste variant van het bekende aardgas voor huishoudelijk gebruik. Het bestaat uit koolwaterstof methaan. Aardgas is wereldwijd in voldoende hoeveelheden beschikbaar. Het verlaagt de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen, vermindert de afhankelijkheid van aardolie en vereenvoudigt het gebruik van hernieuwbare energieën. In tal van Europese landen bestaat er een goed uitgebouwde infrastructuur. Ons land telt een 100-tal stations, die liggen in overgrote meerderheid in Vlaanderen. Op de website www.aardgas.be vind je een overzicht van alle CNG-stations in ons land.

CNG is 30 à 40 procent goedkoper dan diesel of benzine en veel milieuvriendelijker dan de klassieke fossiele brandstoffen. CNG stoot 90 procent minder NOx, 77 procent minder fijnstof en 7 tot 16 procent minder CO2 uit dan een diesel of benzine. Over het volledige traject van de productie tot verbranding (well-to-wheel) is er bij het gebruik van biomethaan of windgas zelfs een verlagingspercentage mogelijk van meer dan 80 procent. Omdat een CNG-auto geen roet uitstoot, is een roetfilter overbodig en bespaar je ook op de onderhoudskosten.

Lees verder onder de foto’s

Seat Arona
Seat Arona© Patrick Theunissen
Ook de Zuid-Koreaanse constructeur SsangYong biedt CNG-modellen aan
Ook de Zuid-Koreaanse constructeur SsangYong biedt CNG-modellen aan© Patrick Theunissen

Rijden op aardgas heeft dus een positieve impact op het milieu en de volksgezondheid. Wie zich een nieuwe auto op CNG van minder dan 12 fiscale pk aanschaft, is tot 2020 vrijgesteld van inschrijvingstaks en verkeersbelasting.

Door de extra aardgastank vergroot het rijbereik van een CNG-auto met gemiddeld 300 à 400 kilometers wat overeenstemt met de maximale actieradius van de nieuwe generatie e-auto’s. Het rijbereik van een auto op CNG bedraagt dus een veelvoud van die van een EV, zonder dat je bevreesd moet zijn dat je niet op je bestemming geraakt.

Is de CNG-tank leeg, kan je terecht in een van de zowat honderd CNG-tankstations of in een benzinetankstation om de hoek. Daar stel je vast dat je met 1 kg CNG omzeggens even ver rijdt als met 1 liter diesel.

Overheid schiet tekort

Bij de merkinvoerders is er veel ongenoegen over het beleid van de overheid op het vlak van autofiscaliteit. Het begint al met de vaststelling dat de bevoegdheden zijn verdeeld over de federale en gewestregeringen wat resulteert in vier variaties op één thema. Belachelijk en bijzonder ondoeltreffend. Er is ook weinig begrip voor het beperken in de tijd van de financiële incentives. Alsof de luchtkwaliteit in 2020 plots zo veel beter zal zijn.

‘De overheid verandert al te vaak de regels tijdens het spel,’ zo is te horen. Het ontbreekt de regeringen aan een langetermijnvisie, van een consistent beleid is geen sprake. Dat zijn harde woorden aan het adres van de dames en heren excellenties.

Volkswagen Caddy Maxi
Volkswagen Caddy Maxi© Patrick Theunissen

On the road

Ter voorbereiding van deze bijdrage heb ik proefgereden met onder andere de Seat Leon TGI en Arona FR TGI. Binnen de autogroep Volkswagen is Seat aangeduid voor de ontwikkeling van een CNG-programma voor de volumemerken van de groep.

De Seat Arona FR TGI is overigens de eerste SUV op aardgas. Die wordt aangedreven door een 3-cilindermotor met 12 kleppen met een vermogen van 90 pk en is gekoppeld aan een handgeschakelde 6-versnellingsbak. De drie CNG-tanks zitten onder een speciale vloerplaat aan de onderkant van de kofferbak, daar waar zich normaal het reservewiel bevindt. Ze zijn vervaardigd uit hoog weerstandmetaal.

Zijn de CNG-tanks leeg, schakelt het systeem automatisch over op benzine, zonder dat je daar iets van merkt. Bij de geteste modellen bleek de integratie van de twee systemen perfect geslaagd. Het tanken zelf verloopt snel en probleemloos. Op de weg is er geen verschil merkbaar tussen het rijden op benzine of gas, een lampje geeft aan wanneer de wagen op aardgas rijdt.

Twee meters op het dashboard informeren de bestuurder over het peil van de twee brandstoftypes, de boordcomputer geeft het verbruik en rijbereik aan. Om problemen bij het starten bij vrieskou te voorkomen, start de motor bij min 10° C op benzine. Zodra de gasinjectoren op temperatuur zijn, wordt overgeschakeld op CNG. Bij normale temperaturen start de Arona FR TGI op aardgas.

Dashboard van een CNG-auto
Dashboard van een CNG-auto© /
Het tanken van aardgas verloopt snel en probleemloos
Het tanken van aardgas verloopt snel en probleemloos© /
De vulopening bevindt zich naast deze van de benzine
De vulopening bevindt zich naast deze van de benzine© /
Andrew Shepherd
Andrew Shepherd© Seat

Er is dus geen enkel excuus om niet met een Seat op aardgas te rijden. Hierna geeft Seat-productmanager Andrew Shepherd een antwoord op enkele veel gestelde vragen in verband met het rijden op CNG. Hij is de CNG-specialist binnen de autogroep Volkswagen en opereert vanuit Martorell bezuiden Barcelona.

Is een gastank veilig? Gastanks worden ontworpen, gefabriceerd en gecertificeerd volgens de hoogste industrienormen. Ze zijn uitgerust met een veiligheidsklep waarlangs het gas in extreme omstandigheden gecontroleerd vrijkomt in de buitenlucht. De mythe dat aardgas kan bevriezen in gebruiksomstandigheden is onmogelijk omdat de buitentemperatuur dan 160 graden onder nul zou moeten zijn. Aardgas is lichter dan lucht. In geval van een lek vervliegt het in de atmosfeer. CNG vat pas vuur op een temperatuur van 580 °C terwijl benzine en diesel ontbranden bij respectievelijk 220 ° C en 250° C.

Mag ik nog rijden wanneer de luchtvervuiling een kritiek niveau heeft bereikt? Onze CNG-wagens zijn geclassificeerd met het ‘Eco’-label en mogen dus gebruikt worden wanneer de toegang tot stadskernen wordt beperkt vanwege de luchtvervuiling. Omdat CNG wordt beschouwd als een vorm van alternatieve aandrijving genieten de eigenaars van een belastingvrijstelling tot 75 procent en van een vrijstelling van de belasting op inverkeerstelling (BIV).

Kan ik blijven rijden wanneer het gas op is? Wanneer het gas in de tanks volledig is opgebruikt, schakelt de motor automatisch over op benzine. Dankzij deze dubbele aandrijvingstechnologie beschikken aardgasauto’s over een actieradius van om en bij de 1.300 kilometer.

Kan ik alleen op gas rijden? Dat kan. Toch heeft u altijd een minimale hoeveelheid benzine nodig wanneer u de motor wilt starten bij lage temperaturen of meteen nadat u heeft bijgetankt met aardgas.

Wat is de meerprijs van een CNG-auto tegenover een benzine of diesel? Die bedraagt gemiddeld 1.200 euro. Daar staat tegenover dat het rijden op aardgas een kostenbesparing oplevert van 30 à 55 procent in vergelijking met een diesel- of benzinewagen. De meerprijs is dus snel terugverdiend.

Vergt een CNG-auto extra onderhoud? Neen. Het klopt niet dat de bougies of filters vaker moeten vervangen worden. Wel moet de toestand van de tanks om de vier jaar visueel worden gecontroleerd door een gespecialiseerde garage en moet de luchtdichtheid van het gassysteem voor elke technische controle worden gecertificeerd.

Lees ook: Hoe zit het met de vergroening van de bedrijfswagens?

Twee kwaliteiten van CNG

In België bestaan er twee kwaliteiten van CNG, zoals we ook twee kwaliteiten van aardgas kennen, met name hoogcalorisch (H-gas) en laagcalorisch gas (L-gas). De kwaliteit van het gas beïnvloedt de pompprijs. CNG-voertuigen rijden op beide gassen. Het in België verbruikte H-gas is afkomstig van Qatar, Noorwegen en Rusland en bedient de provincies Oost- en West-Vlaanderen, Luxemburg en het grootste deel van Henegouwen, Namen, Luik en Limburg. Het L-gas bevoorraadt de provincies Antwerpen en Brabant en is afkomstig uit het Nederlandse veld van Slochteren (Groningen).

Fossiel of bio

Aardgas kan een fossiele of een biologische oorsprong (bio-CNG) hebben, of bestaan uit een mengeling van beide. Bio-CNG is een 100 procent hernieuwbare energie die voortkomt uit de zuivering van het biogas afkomstig van de fermentatie van organische stoffen (slijk van zuiveringsstations, afvalstoffen van agrovoedingsindustrie). In ons land is het CNG uitsluitend van fossiele oorsprong. In Nederland en Duitsland varieert het aandeel van bio-CNG van 20 tot 50 procent. Er is dus nog werk aan de winkel voor de CNG-verdelers in ons land.

Top 10 van landen op basis van hun aardgasvoertuigenbestand

1. Iran

2. Pakistan

3. Argentinië

4. Brazilië

5. India

6. Italië

7. China

8. Columbia

9. Thailand

10. Armenië

Het valt op dat Italië als enige Europees land in de top 10 staat. Dat hangt samen met het gevoerde overheidsbeleid. Sommige landen stimuleren de verkoop van auto’s op aardgas met fiscale aftrekken. In ons land slagen de gewestregeringen er niet in een gezamenlijk beleid te voeren op het vlak van autofiscaliteit.

Partner Content