Factcheck: valse tweet van Tinne Van der Straeten circuleert opnieuw

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Volgens berichten van Nederlandse socialemediagebruikers zou de Belgische minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) hebben gezegd dat je je energiefactuur kunt halveren door ze halfmaandelijks te betalen. Dat heeft de minister nooit gezegd. Aan de oorsprong van het gerucht ligt een als grap bedoelde tweet die sommigen voor waar aannamen, en die nu opnieuw de ronde doet, onder meer in Nederland.

Op 4 augustus post Ronald van Amerongen onderstaand bericht op zijn Facebookpagina, die meer dan 2000 volgers heeft (hier gearchiveerd). Van Amerongen is een Nederlander die sinds 2011 in Oekraïne woont en achter het Telegramkanaal ‘Berichten uit Donbass’ zit, dat meer dan 3000 abonnees telt.

‘Alleen politici kunnen dit verzinnen. Lachen of huilen?’, schrijft van Amerongen bij een screenshot van een tweet. Dat Twitterbericht bevat een foto van federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen), met het bijschrift ‘Je kan je factuur halveren door ze halfmaandelijks te betalen’ en de hashtag #TipsVanTinne. Daaronder staat een screenshot van een artikel in De Morgen met als titel ’Minister Van der Straeten berekent pistes om energiefactuur te milderen’.

De volgers van van Amerongen lijken te geloven dat Van der Straeten de bewuste uitspraak effectief heeft gedaan.

Maar de minister heeft die uitspraak nooit gedaan, zoals Knack al uitlegde in een factcheck op 29 januari 2022, toen soortgelijke berichten op grote schaal werden gedeeld. 

De Morgen

We gingen toen op de site van De Morgen op zoek naar het bewuste artikel. Het bleek te gaan om een stuk dat op 14 januari was verschenen en achter de betaalmuur zit.

Wat staat er in het artikel?

We lezen dat energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) in de federale regering de opdracht heeft gekregen om enkele  opties door te rekenen  om de energiefactuur te drukken. In de federale regering was er een consensus dat er iets moest gebeuren om de hoge energiekosten te milderen, alleen verschilden de regeringspartijen van mening over de manier waarop.

De quote die in de Facebook- en Twitterposts aan minister Van der Straeten wordt toegeschreven, vinden we in het artikel niet terug.

Twitter

We gaan op zoek naar de oorsprong van de vermeende quote. De oudste tweet (hier gearchiveerd) die we terugvinden, dateert van 15 januari. De screenshots die op Facebook rondgaan, leken van die tweet te komen, met de hashtag #tipsvantinne.

In de antwoorden op de tweet wees een aantal mensen erop dat de quote niet terug te vinden was in het artikel van De Morgen.

Nogal wat anderen leken de tweet echter voor waar aan te nemen.

Waarop de auteur, dertien uur na zijn oorspronkelijke tweet, onderstaand antwoord postte:

Die verduidelijking kon echter niet verhinderen dat de als grap bedoelde tweet bleef circuleren, tot op vandaag, zeven maanden later.