VS-specialisten bekritiseren ‘shitty’ Belgische veiligheidsdiensten

Bloemen en kaarsen aan Maalbeek © BELGA
Rudi Rotthier

Amerikaanse specialisten zijn, blijkens een artikel in The Daily Beast, niet onder de indruk van de Belgische veiligheidsdiensten. Een van hen noemt de Belgische speurders zelfs “kinderen”, die niet in staat zijn afdoend met de hedendaagse terreurdreiging om te gaan.

De kritiek op de Belgische veiligheidsdiensten in de Amerikaanse media varieert van gematigd tot virulent, en is niet helemaal verschillend van de kritiek in eigen land. Het beste dat erover gezegd wordt, is dat het vroeger slechter was en dat er een inhaalbeweging aan de gang is. Maar dat sinds de aanslagen in Parijs groepen die banden hadden met België gedurende vier maanden ondergedoken konden blijven, gevoed en gefinancierd werden, ondertussen operationeel bleven, en acties konden voorbereiden, om uiteindelijk dodelijk toe te slaan, wordt nergens als een gloriemoment omschreven.

Het hardst is een artikel in The Daily Beast van journalist Michael Weiss. Weiss, ook een commentator voor CNN, heeft een boek over Islamitische Staat geschreven en is goed ingevoerd bij de Amerikaanse geheime diensten. Hij citeert in zijn artikel anonieme topleden van Amerikaanse inlichtingendiensten.

Een van die anonieme bronnen zegt het volgende over “de Belgen”. “We praten ten gronde met mensen die – ik ga het hard zeggen – kinderen zijn. Ze zijn niet pro-actief, ze weten niet wat er aan de hand is. Ze zijn in een fase van gruwelijke ontkenning. Het is zo angstaanjagend toe te geven dat hun land overgenomen wordt”.

“Het is echt shitty vakmanschap”, gaat hij verder.

België, dat met 534 Syriëgangers West-Europees recordhouder is qua jihadisten per bevolkingseenheid, is volgens de geciteerde specialisten overdonderd door de taak. Sinds de aanslagen in Parijs is er wel beterschap te merken, maar men heeft nog altijd geen greep op het netwerk van extremisten.

Er zijn meerdere problemen tegelijk, schrijft Weiss. Er is een onvermogen om de moslimgemeenschap te betrekken, te voorkomen dat delen van die gemeenschap in “enclaves” blijven wonen en alle samenwerking met de ordemachten afwijzen – of dat sommige moslims meer solidariteit tonen met hun vrienden die radicaliseren dan met het land waarin ze wonen. Daarnaast hebben de inlichtingendiensten niet voldoende mensen om alle sporen te volgen. Om nog te zwijgen van de zes politiezones in Brussel, die de samenwerking niet bevorderen, en de soms moeilijke uitwisseling van gegevens met buitenlandse diensten.

‘De achilleshiel van Europa’

Na de arrestatie van Salah Abdeslam, aldus de bronnen van Weiss, was er algemeen de verwachting dat er een represaille-aanslag zou komen. De Amerikaanse diensten hadden ten overvloede gewaarschuwd. Er werd ook geopperd, zei Weiss op CNN, dat de bekendmaking dat Abdeslam zijn medewerking gaf aan het onderzoek een signaal kon zijn voor de andere leden van zijn groep. Een bewust en afgesproken signaal, of gewoon het teken dat zijn vroegere kompanen haast moesten maken met hun plannen. Die groep, had men na zijn arrestatie begrepen, was uitgebreider dan tot nu gedacht.

Dat er dan inderdaad dinsdag een aanval kwam, werd in delen van Washington met “berustende frustratie” ontvangen. “We kunnen maar zoveel doen”, aldus een bron van Weiss.

“België voert het aantal mensen op dat ingezet wordt voor inlichtingen en ordehandhaving”, zegt Adam Schiff, hoogste Democraat in de commissie inlichtingen van het Huis van Afgevaardigden, “maar ze moeten een achterstand wegwerken en daar zien we nu het gevolg van”.

Het probleem zit volgens de Amerikaanse specialisten over heel Europa.

Weiss citeert de Franse jihadspecialist Gilles Kepel. “Jihadisten denken dat Europa de achilleshiel is van het westen, en dat België de achilleshiel is van Europa”.

The Daily Beast somt het op: de aanslag op het Joods Museum in Brussel, de wapens die Amedy Coulibaly gebruikte bij zijn aanslagen van januari 2015 in Parijs, de mislukte aanslag op de Thalys naar Parijs, waarbij de dader in Brussel opstapte, de grote Belgische bijdrage voor de aanslagen in Parijs van november – bij die vier aanslagen of pogingen speelde België een rol…

25 speurders per verdachte

In de VS wordt ervan uitgegaan dat per verdachte 20 tot 25 mensen vrijgemaakt moeten worden. Coulibaly, aldus The Daily Beast, had 20 telefoons bij zich. Elk van die telefoons moest men kunnen volgen.

België zet veel minder personeel in dan de 20 tot 25 personen per verdachte. En zelfs als er aangeworven wordt, moeten de nieuwe personeelsleden eerst een opleiding krijgen.

Abdelhamid Abaaoud, het vermeende brein achter de aanslagen in Parijs, was betrokken bij vier aanslagen en kon drie keer ontsnappen. Hij werd geassocieerd met de planning van de aanslag tegen het Joods Museum, met de ontmantelde cel van Verviers (wel een pluim op de hoed van de Belgische veiligheidsdiensten), met de mislukte Thalysaanslag en met de aanslagen in Parijs.

Partner Content