VS: Republikeinen maken ruzie over Obamacare

Op 1 januari gaat de nieuwe ziektewet van president Obama definitief in voege in de VS. Dat zorgt voor gekibbel onder Republikeinen. Sommigen willen alsnog van ‘Obamacare’ af. ‘Te laat’, zeggen anderen.

Centraal in het gevecht tegen de ‘Affordable Care Act’, zoals Obamacare officieel heet, staat het plan van een aantal Republikeinse hardliners om een sluiting van de overheid (een zogenaamde ‘government shutdown’) af te dwingen als de ziektewet niet ter elfder ure afgevoerd wordt.

Ze willen dat bereiken door het geld voor de uitvoering van Obamacare te blokkeren. Lukt dat niet, dan zullen ze weigeren om de zogenaamde ‘continuing resolution’ goed te keuren. Dat is de maatregel die voorlopige werkingsmiddelen vrijmaakt voor de Amerikaanse federale overheid, in afwachting van een nieuwe begroting.

Die maatregel moet uiterlijk op 30 september door het parlement, anders valt de overheid zonder geld en moeten allerlei diensten dicht. De Republikeinse hardliners, die Obamacare een onaanvaardbare vorm van socialisme vinden, denken dat ze de president met dat zwaard van Damocles boven het hoofd tot andere gedachten kunnen brengen.

‘Een onnozele demarche’

“Dit is onze laatste, beste kans om Obamacare te stoppen”, zei Ted Cruz, een Republikeinse senator uit Texas, op het radioprogramma van de conservatieve opiniemaker Dana Loesch. Cruz staat in zijn verzet zij aan zij met collega’s als Marco Rubio uit Florida, Rand Paul uit Kentucky en Mike Lee uit Utah; ultrarechtse Republikeinen met Tea Party-sympathieën.

Dat Obama zou toegeven en zijn grootste politieke verwezenlijking – ziekteverzekering voor bijna alle Amerikanen – naar de schroothoop verwijzen, valt te betwijfelen. Opmerkelijk is echter dat ook een aantal andere Republikeinen zich openlijk uitspreken tegen wat critici de chantagepraktijken van hun partijgenoten noemen.

“Dit is een onnozele demarche”, zei senator Bob Corker uit Tennessee aan radiozender NPR. “Wat de mensen die hierachter zitten echt zeggen, is dat ze de moed niet hebben om hun mouwen op te stropen en zich bezig te houden met echte beslissingen over uitgaven en het begrotingstekort.”

Volgens Orrin Hatch uit Utah, een veteraan met meer dan 35 jaar dienst in de VS-Senaat, is de benadering van de hardliners ‘onzinnig’, Lindsey Graham uit South Carolina noemde het ‘een brug te ver’.

‘Doodsbang en verslagen’

Republikeinse oudgedienden zijn vooral beducht voor een herhaling van het scenario uit 1995, toen hun partij een government shutdown veroorzaakte uit onvrede met president Bill Clinton. De Republikeinen kregen de schuld van de kiezer. Clinton stoomde door naar zijn herverkiezing in 1996 en sloot die tweede ambtstermijn af met een boomende economie en piekende populariteitscijfers.

“Het is een feit: als er een risico is op een sluiting van de overheid, dan geeft het volk het Congres daar de schuld van”, zei John McCain, een andere Republikeinse veteraan die er toen bij was, aan het persbureau Reuters.

Een overheidssluiting is dan ook geen lolletje. Zowat alle sectoren van de economie voelen er de gevolgen van. Nationale parken gaan dicht. Giftig afval wordt niet meer opgeruimd. Oorlosgveteranen krijgen hun uitkeringen niet. Paspoorten en visa worden niet uitgereikt. Handelaars die aan de gesloten overheidsagentschappen leveren, hebben pech.

Het voorbeeld van 1995 jaagt Ted Cruz echter geen angst aan. “Het was niet het einde van de wereld”, zei hij op en conferentie voor bloggers “Een aantal niet-essentiële diensten werden tijdelijk opgeschort. Dat gebeurt elk weekend twee dagen.”

“Er leeft een defaitistische benadering onder Republikeinen in Washington”, zei Cruz aan Dana Loesch. “Ze voelen zich verslagen, ze zijn ervan overtuigd dat ze niet kunnen terugvechten en ze zijn doodsbang.”

Premies gehalveerd

Ondertussen gaat de ontplooiing van de nieuwe ziektewet onverminderd voort. Een aantal punten waren al van kracht. Daaronder: het verbod om ziektepolissen te weigeren aan mensen met vooraf bestaande kwalen, wat voordien schering en inslag was.

In oktober gaan de onlinemarkten open waar mensen individuele polissen kunnen vergelijken en aankopen. Op 1 januari moet elke Amerikaan dan op straffe van boete ziekteverzekering hebben.

Over hoe dat allemaal zal aflopen, zijn beide partijen het als vanouds roerend oneens. Volgens de Republikeinen zal Obamacare ‘instorten onder zijn eigen gewicht’. Democraten gaan er dan weer van uit dat de wet een daverend succes wordt en dat de burgers er nooit meer vanaf zullen willen wanneer ze de voordelen aan den lijve ondervinden.

Studies tonen aan dat de ziekteverzekeringspremies op een aantal plekken in de VS significant zouden dalen door toedoen van Obamacare. De staat New York schat dat premies voor haar inwoners gehalveerd zouden worden.