‘Mijn partijgenoten creëerden IS’ – Rand Paul voert unieke presidentscampagne

Rand Paul, tijdens zijn vertragingssessie in de Senaat © Reuters
Rudi Rotthier

Rand Paul, de libertaire Republikeinse presidentskandidaat, heeft tegenwoordig meer kritiek op zijn eigen partij dan op de tegenpartij. Andere Republikeinen lusten hem rauw, maar ook Democraten zijn voor hem beducht. Zijn combattieve stijl levert hem aandacht en misschien geld op.

Rand Paul beleeft drukke tijden. Vorige week, tijdens een ochtenduitzending op nieuwszender MSNBC, werd hij geconfronteerd met de uitspraak van zijn Republikeinse rivaal Lindsey Graham dat de Amerikaanse terughoudendheid om in te grijpen IS de mogelijkheid heeft geboden om te groeien.

Antwoordde Paul: “IS bestaat en werd sterker omdat de haviken in onze partij zonder onderscheid te maken wapens uitdeelden en omdat de meeste van die wapens in de handen van IS vielen. Deze haviken wilden (de Syrische president) Assad bombarderen, wat het voor IS nog makkelijker zou gemaakt hebben. Zij hebben deze lui gecreëerd.”

In een later interview stuurde Paul de kritiek op zijn eigen partij en op haviken als Graham en John McCain lichtjes bij. Hij had de schuld ook deels in de schoenen van Obama moeten schuiven, zei hij, en natuurlijk waren de terroristen in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor terreurdaden. Hij had niet mogen zeggen dat deze Republikeinen IS gecreëerd hadden. “Mogelijk gemaakt” ware juister geweest. “Erger gemaakt”, kon ook.

‘De slechtste kandidaat’

Hoe de kansen van de 52-jarige senator en oogarts Rand Paul liggen in zijn strijd om het presidentschap valt moeilijk uit te maken.

Maar zijn campagne wijkt in ieder geval af van de norm.

Zondag, enkele dagen na de havikenuitspraak, probeerde hij in de Senaat de Patriot Act van een andere partijgenoot, G.W. Bush, te liquideren. Volgens Paul staat deze wet, die geheime diensten verregaande mogelijkheden geeft om Amerikanen te bespioneren en die leidt tot ‘onnodige en schadelijke geheimzinnigheid’, haaks op alles waar zijn landgenoten in de 18de eeuw hun revolutie voor ontketend hebben.

Terwijl hij vertragingsmaneuvers uitvoerde, en eindeloos bleef praten, verliep de wet. Pas twee dagen later werd ze weer van kracht, in een licht bijgestuurde versie – NSA kan niet langer zonder limiet “metadata” van telefoongesprekken raadplegen: nagaan wie wanneer hoelang met wie belt.

Dat de Patriot Act slechts 2 dagen niet in voege was en terug werd opgevist, kon als een nederlaag voor Paul beschouwd worden. Lindsey Graham, de havik, rolde met zijn ogen terwijl Paul argumenteerde. John McCain, de gewezen presidentskandidaat voor de Republikeinen, noemde Paul “de slechtste kandidaat” voor het presidentschap. McCain probeerde Paul in de Senaat het zwijgen op te leggen. Website The Daily Beast noemde Paul “Vijand nummer 1 van de Republikeinen”.

Hit op Facebook

Maar voor Paul zelf brachten zijn uitspraken en de campagne tegen de Patriot Act gewin. De krant USA Today schreef dat zijn Facebookpagina in mei gemiddeld 208.000 bezoekers per dag kreeg. Tijdens het Senaatsdebat sprong het aantal bezoekers naar 710.000. De vraag om geld te storten voor zijn campagne werd gretig gedeeld. Hoeveel dat opleverde is niet duidelijk, maar Paul moet het hebben van kleine bijdragen, niet van grote donoren, en de Facebook-bezoekers kunnen hem helpen in de strijd met beter gefinancierde rivalen. Het Facebook-succes is zo groot dat McCain hem ook dat verwijt – dat hij de Patriot Act te lijf gaat om punten te scoren in de presidentiële race.

De manier van Paul om recht-voor-de-raap te spreken, zich desnoods te verontschuldigen voor uitschuivers, wekt (voorlopig) sympathie op. Helemaal in het begin van zijn presidentscampagne maakte hij ruzie met interviewsters (telkens vrouwen). Maar ook dat schijnt men hem (alsnog) te vergeven. Hij reageert toen bruusk, dacht men toen, omdat de journalisten hem wezen op tegenspraken inzake buitenlandse politiek en abortus, en het ook voor hemzelf niet helemaal duidelijk was waar hij stond. Maar hij leert snel, hij werkt de tegenstrijdigheden weg, al kan hij nog altijd humeurig doen tijdens interviews.

Ook belangrijk: de sympathie die hij opwekt, is evenredig verdeeld over het politieke spectrum. Hij scoort goed bij Onafhankelijken en Democraten. Een commentator noemde hem zelfs de “beste Democratische kandidaat”.

‘Saudi’s, doe iets nuttigs’

Paul hoeft niet te koketteren met het feit dat hij anders is, zijn programma is duidelijk anders. Hij is voor het afschaffen van zoveel mogelijk regels. Hij is voor lage belastingen en tegen inmenging van de overheid. Hij is voor privacyrechten en voor de afschaffing van de gevangenis in Guantanamo.

Hij trok vorig jaar enkele dagen naar Ferguson, nadat de ongewapende tiener Michael Brown er door een agent was doodgeschoten.. Hij zei naderhand dat hij als president elke wet die buitensporig zwarten treft ongedaan zal maken.

Zijn vader Ron Paul, die ettelijke keren meedeed voor de Republikeinse presidentsnominatie, was resoluut tegen buitenlandse oorlogsexpedities, tenzij de veiligheid van de VS rechtstreeks in het geding zou komen. Ron was voor een heel beperkte buitenlandse rol van de VS. Rand Paul is op dat punt wat gematigder (misschien, dachten de uitgescholden interviewsters, omdat hij een breder kiespubliek wil aanspreken). Hij pleitte al voor een verhoging van het Defensiebudget.

Maar hij vindt bijvoorbeeld niet, in tegenstelling tot andere Republikeinse presidentskandidaten, dat de VS grondtroepen moeten inzetten in het Midden-Oosten. Laat Turkije en Saudi-Arabië, en andere buurlanden, het daar oplossen, zei hij al. “Ik zou tegen de Saudi’s en de Qatari’s zeggen: ‘Luister, jullie zijn rijk geworden met onze petrodollars. Doe iets nuttigs. Help ons IS te bekampen met jullie grondtroepen’.”

Die Saudi’s zijn trouwens zijn volgend doel in de Senaat: hij wil dat de 28 geheimgehouden pagina’s uit het parlementair rapport over 11 september openbaar worden. Volgens eensluidende bronnen worden in die pagina’s geschreven de rol van vooraanstaande Saudi’s beschreven.

Koppeloton

Vele van zijn standpunten scoren beter bij Democraten dan bij Republikeinen.

Hoeveel kans maakt Paul? Volgens kranten is hij, samen met de jonge Marco Rubio, de kandidaat die Hillary Clinton het meest te duchten vindt. Maar hij moet eerst de Republikeinse voorverkiezing overleven.

De recentste opiniepeiling, van The Washington Post en ABC, geeft hem 11 procent van de Republikeinse kiesintenties (met een foutenmarge van maar liefst 6 procent). Met die 11 procent komt hij voor het eerst in het koppeloton van Republikeinse kandidaten (en gaat hij vooruit tegenover april). Hij heeft binnen het Republikeinse veld evenwel een groot nadeel: veel meer mensen hebben een negatieve opinie over hem dan bijvoorbeeld over de minzame Rubio.

Twee dingen heeft Paul voor: hij neemt (voorlopig) geen blad voor de mond, en zijn botsende meningen trekken (voorlopig) aandacht.

“Mensen moeten kiezen wat ze willen”, zei hij deze week in een gesprek met Politico. “Als ze een robot willen, die de hele tijd hetzelfde zegt – zo zijn er vele voorhanden. Als ze iets zoeken dat meer echt is, dat niet altijd perfect is – we zullen zien wat mensen verkiezen. Ik ben wie ik ben.”

Partner Content