Griekenland: ook radicaal-linkse formateur stopt, Pasok aan beurt

Alexis Tsipras, voorman van de Griekse radicaal-linkse partij Syriza, kon ook geen nieuwe Griekse regering op de been brengen, nadat ook de conservatieven faalden. Nu komt Pasok aan zet.

Alexis Tsipras, voorman van de Griekse radicaal-linkse partij Syriza, kon ook geen nieuwe Griekse regering op de been brengen, nadat ook de conservatieven faalden. Nu komt Pasok aan zet. Ondertussen krijgt Griekenland de volgende schijf van het Europees hulppakket gestort.

De Grieken, die bij de verkiezingen hun politieke landschap stevig hertekenden door de traditionele partijen af te straffen in het voordeel van extreme partijen, moeten misschien in juni opnieuw naar de stembus. De tweede poging, na de conservatieven nu die van de radicaal-linkse Syriza, om een Griekse regering op de been te brengen is immers ook op een sisser afgelopen.

De Griekse grondwet voorziet dat de grootste partij het eerst een regering mag proberen vormen. Lukt dat niet, dan komt de tweede partij aan zet. Ook de derde krijgt een kans, als de tweede faalt. De conservatieve Antonis Samaras van de centrumrechtse Nieuwe Democratie gaf er al de brui aan na enkele uren en dus kwam Tsipras aan de beurt.

‘Desastreus plan van Europa’

Hij wilde een linkse regering op de been brengen, die zich tegen het Europese besparingsplan zou verzetten. Tegen zijn parlementariërs sprak Tsipras over het “desastreuse plan van Europa”. Hij slaagde er dus niet in een linkse meerderheid te verzamelen. Zijn voorkeur ging uit naar de communisten (KKE) en Democratisch Links. De KKE zei echter niet te willen meewerken met andere linkse of mainstream-partijen.

“We kunnen onze droom om een linkse regering te vormen, niet realiseren. Daarom geef ik mijn mandaat terug en zullen we doorgaan met de procedures voorzien door de Grondwet.”

Pasok wilde Tsipras niet depanneren

En dus ligt de bal nu in het kamp van Pasok, de socialistische partij die decennialang de Griekse lakens uitdeelde, afgewisseld door Nea Dimokratia. De vroegere minister van Financiën en huidig voorzitter van Pasok Evangelos Venizelos krijgt de taak een regering te proberen vormen. Hij weigerde eerder een coalitie met Tsipras.

Faalt ook hij, dan moeten de Grieken waarschijnlijk in juni opnieuw stemmen. De vraag is dan of de Grieken nog scherper zullen stemmen, of net, eventueel opgeschrikt door de radicale uitslag, opnieuw meer naar het centrum zullen opschuiven. De inzet van de verkiezingen wordt dan het Griekse EU-lidmaatschap.

Volgende schijf hulppakket

Europees Raadsvoorzitter Herman Van Rompuy sprak op 9 mei, de Dag van Europa, klare taal: met of zonder Europa, hervormingen zijn nodig.

Griekenland krijgt ondertussen het leeuwendeel van de volgende tranche van 5,2 miljard euro uit een Europees hulppakket uitbetaald. Dat heeft het bestuur van het Europese noodfonds EFSF, waarin alle 17 eurolanden vertegenwoordigd zijn, besloten. De Grieken krijgen 4,2 miljard euro direct uitbetaald. De rest van het geld, 1 miljard euro, is niet voor juni nodig om schulden af te lossen en zal afhankelijk van de financieringsbehoefte van het Zuid-Europese land later worden verstrekt, aldus het EFSF in een verklaring.

Het bestuur bevestigde daarmee een eerder besluit. Maar op de financiële markten was eerder op de dag enige onrust ontstaan door geruchten dat sommige eurolanden zouden aandringen op uitstel van de tranche of een gedeelte daarvan. Aanleiding daartoe zou de onzekere politieke situatie in Griekenland zijn.

Afspraken

Als de uitbetaling was uitgesteld, zou Griekenland in acute geldnood dreigen te komen. Het zou dan binnenkort geen geld meer hebben om bijvoorbeeld de salarissen van ambtenaren te betalen. Ook zou het dan een staatslening die volgende week afloopt waarschijnlijk niet kunnen aflossen.

Volgende maand moet blijken of Griekenland in aanmerking komt voor verdere steun van de overige eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Daarvoor zal er dan wel een regering moeten zitten die bereid is de afspraken na te komen die aan het eerder afgesproken pakket noodleningen zijn verbonden. (Belga/SD)