EU verdubbelt budget voor Afrikaanse troepen in Somalië

De Europese Unie gaat het budget dat ze maandelijks veil heeft voor de vredestroepen van de Afrikaanse Unie in Somalië verdubbelen. Dat in een poging de islamistische rebellenbeweging Al-Shabab eindelijk het hoofd te bieden.

Het nieuws komt enkele dagen voordat meer dan 40 landen en organisaties de toekomst van Somalië zullen bespreken op een conferentie in London. De Europese Unie zou het budget verdubbelen om een troepenuitbreiding van de Afrikaanse Unie te betalen. Dat meldt Associated Press. Die uitbreiding wordt momenteel besproken in de VN-Veiligheidsraad. De VN wordt verwacht een resolutie goed te keuren waarmee het troepenplafond van 10.000 naar 18.000 wordt verhoogd.

De EU staat in voor het loon van de Afrikaanse soldaten en betaalt op dit moment zo’n 9,8 miljoen euro per maand om de troepenmacht op de been te houden. Dat bedrag zou dus binnenkort verdubbelen. De Europese Unie is nu al de grootste donor van Somalië. Over de afgelopen vijf jaar gaf ze rond de een miljard euro uit aan steun voor bestuur, veiligheid, humanitaire hulp en economische groei. Daar hoort ook een opleidingsprogramma voor Somalische regeringssoldaten in Oeganda bij. Dat programma leverde al 1.800 soldaten af en momenteel zijn er nog zo’n 1.000 in opleiding.

Ook belegerd door Kenia en Ethiopië

De troepen zijn er onlangs in geslaagd Al-Shabab uit de Somalische hoofdstad Mogadishu te verdrijven. Ondertussen wordt de rebellengroep ook belegerd vanuit Kenia in het zuiden en vanuit Ethiopië in het westen. Beide landen vrezen dat wanneer Al-Shabab niet tijdig gestopt wordt, het geweld nog verder in hun landen zal overvloeien. Al-Shabab ontvoerde al verschillende malen toeristen uit Keniaanse vakantieoorden.

De EU staat ook in voor patrouilles die zich richten op het bestrijden van piraten langs de kust van Somalië. Volgens een officiële bron werpt die missie ook zijn vruchten af. De piraten zouden momenteel namelijk nog maar vier schepen en iets minder dan 100 bemanningsleden gegijzeld houden.

De meest gefaalde natie op aarde

Met de verdrijving van Al-Shabab uit de hoofdstad is het er opnieuw wat veiliger wonen en werken voor de miljoenen inwoners. Niet iedereen is echter blij met het vooruitzicht dat er een einde komt aan de burgeroorlog die nu al jaren in Somalië woedt. Oorlog is nu eenmaal te winstgevend voor verschillende machthebbers, piratenkoningen en hooggeplaatste zakenmannen in het land dat onlangs door Brits minister van Buitenlandse Zaken William Hague ‘de meest gefaalde natie op aarde’ werd genoemd.

Het politieke systeem in Somalië wordt vooral gekenmerkt door corruptie. De burgeroorlog geeft Somalische politici voldoende kansen smeergeld aan te nemen en zorgt voor een lucratieve handel in wapens en smokkelwaar. Het geld dat bedoeld is om Somalië te helpen komt dan ook vaak niet volledig op de juiste plaats terecht. Al is het moeilijk te zeggen hoeveel geld er werkelijk in de zakken van corrupte politici verdwijnt. Volgens diplomaten brengen sommige Arabische landen letterlijk reiskoffers vol met geld het land binnen waardoor het moeilijk is bij te houden hoeveel er nu juist in omgang is.
“De gewone Somaliër weet hoe corrupt zijn overheid is, ze heeft dan ook geen legitimiteit”, zegt J. Peter Pham van de Amerikaanse denktank de Atlantische Raad aan Reuters “Toch zijn het die corrupte politici, waarvan het Westen weet dat ze het merendeel van de steun in eigen zak hebben gestoken, waar opnieuw mee onderhandeld wordt.”

De Somalische overheid verdedigt zichzelf door te wijzen op de oprichting van een anti-corruptiecommissie. Hiermee wil het land zich van de titel ‘meest corrupte land in de wereld’ ontdoen.

Piraterij

Ondertussen is de piraterij voor de kusten van Somalië uitgegroeid tot een internationale criminele organisatie die de wereldeconomie meer dan vijf miljard euro per jaar kost. Volgens de One Earth Foundation haalden piraten en hun geldschieters in 2011 minstens 116 miljoen euro aan losgeld binnen.

Het gebrek aan een echte overheid en aan alternatieve inkomstbronnen zorgen ervoor dat piraterij ondanks internationale acties nog steeds een aantrekkelijke bezigheid is.

Een sterke centrale overheid

Somalië bevindt zich al sinds 1991, het jaar dat dictator Siad Barre van de troon werd gestoten, in een burgeroorlog. Sindsdien probeert het Westen een sterke centrale overheid in Somalië te instaleren. Maar volgens analisten houdt dat idee geen rekening met Somalië ’s op stammen gebouwde sociale structuur.

Vooral de Britste overheid doet haar best om de zaken in Somalië op een ordelijke manier geregeld te krijgen. Al-Shabab heeft namelijk een eigen soort vreemdelingenlegioen waarin nogal wat militanten met een Brits paspoort strijden. “Onze betrokkenheid in Somalië is geen luxe, maar een noodzaak”, zei minister Hague onlangs tijdens een vergadering van de Britse denktank Chatham House.

Het mandaat van de Somalische interim-regering loopt af in augustus. Het Brits ministerie van Buitenlandse Zaken hoopt dan ook op de internationale conferentie een akkoord te sluiten over de opvolging. Het is echter allesbehalve duidelijk hoe die er moet uitzien, al is het zeker dat de interim-instellingen moeten verdwijnen. De verwachtingen over de conferentie in Londen zijn echter niet al te hoog gespannen. Het is dus lang niet zeker of er een oplossing uit de bus komt. (PC)