Steekvlampolitiek: regering spurt van de ene brand naar de andere

Er is altijd wel ergens een crisis en dus focussen beleidsmensen bijna onafgebroken op de crisis van dat moment. Men spurt van de ene brand naar de andere.

Een MIVB-controleur vermoord in Brussel? Minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet tovert 400 verse politiemannen uit haar hoge hoed. Woedende cipiers als gevolg van een ontsnapping met gijzeling uit de gevangenis van Aarlen? Minister van Justitie Annemie Turtelboom komt prompt over de brug met 800.000 euro voor de plaatsing van poortjes met metaaldetectoren in gevangenissen.

Zo gaat het telkens weer in België, zeker met problemen op het gebied van justitie, veiligheid en aanverwante. Er doet zich een probleem of een crisis voor, iedereen schrikt zich een aap, kijkt verdwaasd om zich heen en vervolgens kondigt de verantwoordelijke minister aan hoeveel geld hij of zij nu wel eens zal gaan uitgeven om dat probleem of die crisis te bezweren.

Het wordt hoe langer hoe moeilijker voor de beleidsverantwoordelijken om te verbergen dat het daarbij om improvisatie van het moment zelf gaat. Doordacht beleid om de werking van justitie en de veiligheid in het land te verbeteren, daar komt men al jaren niet meer toe in dit land.

Een doordacht beleid heeft op de eerste plaats aandacht voor structuren, werkorganisaties, coördinatie van diensten en motivatie van alle betrokken ambtenaren. Het vereist inzet van financiële middelen, maar ook veel méér dan dat. Ergens blind geld tegenaan gooien – hét handelsmerk van een steekvlambeleid – lost problemen van management en efficiëntie niet op, integendeel zelfs. Net zoals voor een gezin of voor een grote multinational komt het er ook voor de overheid vooral op aan om het resultaat van de inzet van financiële middelen maximaal te laten renderen.

De steekvlampolitiek heeft diverse nare gevolgen voor de samenleving. Ze leidt niet enkel de aandacht af van de noodzaak aan een meer gestructureerd beleid, ze heeft ook een soort van zelfvoedend karakter. Er is altijd wel ergens een crisis en dus focussen beleidsmensen bijna onafgebroken op de crisis van dat moment. Men spurt van de ene brand naar de andere. Als gevolg daarvan worden de goede intenties en concrete maatregelen bij de vorige crisis snel vergeten of heel gebrekkig in uitvoering gebracht.

Last but not least is er het gegeven dat, mede door het hoge improvisatorisch gehalte van de crisisingrepen, er meestal gewoon fondsen van A naar B versast worden. Door naar een snelle oplossing te zoeken voor een probleem, creëert men dus vaak nog een nieuw probleem.

België komt stilaan op een cruciaal punt wat betreft veiligheid en justitie. Er is de voorbije decennia zo veel geblunderd en zo veel aan non-beleid gedaan dat niemand nog goed weet waar eerst te beginnen. Ernstig overleg met de relevante betrokken partijen en vervolgens een daadkrachtige uitvoering van het uitgestippelde beleid zijn meer dan ooit geboden als alternatief voor het onzinnige steekvlambeleid. Gedoseerde en vooral ingehouden reflexen bij acute crisissituaties maken integraal deel uit van een ernstig beleid.