Bij de spoorwegen worden de rusttijden niet altijd gerespecteerd. Dat hebben vertegenwoordigers van de spoorvakbonden woensdag aangeklaagd in de Kamer. Leidinggevenden zouden zelfs al gedreigd hebben het brevet van spoormensen, hun ‘rijbewijs’, in te trekken als ze stoppen.
‘In juli 2017 heeft een medewerker van een seinhuis 25 dagen gewerkt zonder rust. En dat is geen alleenstaand geval’, zei Michel Abdissi, topman van de Franstalige vleugel van de socialistische spoorbond. ‘Het komt vaker voor dat medewerkers tussen 11 en 25 dagen werken zonder rusten.’
Abdissi had een werktabel van een ploeg meegebracht om zijn stelling te illustreren. Luc Piens van ACV-Transcom bevestigde het probleem. ‘In Schaarbeek moesten mensen tot 15 uur per dag werken na een ongeval met een trein van Lineas (een goederentransporteur, red.). De voorziene 9 uur én de maximale dagprestatie van 11 uur werden overschreden’, aldus Piens, die wees op onderzoeken die vermoeidheid in verband brengen met veiligheidsrisico’s.
Volgens Piens werd het probleem vorig jaar al gesignaleerd in Brussel. ‘We vernemen ook dat op het terrein druk wordt gezet op het treinpersoneel om bepaalde handelingen te doen en diensten te blijven presteren, en dat gedreigd wordt het brevet – het rijbewijs voor spoormensen – in te houden wanneer ze zouden stoppen en hun trein achterlaten. Die inhouding betekent dat ze niet meer mogen rijden’, zei Piens nog.
Infrabel zegt in een reactie dat ‘het personeel nooit wordt verplicht’ om prestaties te doen. En enkel in ‘heel uitzonderlijke situaties’ worden de rusttijden niet gerespecteerd. ‘Dat kan soms gebeuren in gevallen van overmacht en Infrabel stelt alles in het werk om de dienstverlening te garanderen, maar nooit ten koste van de veiligheid’, zegt het bedrijf.
De hele dag wordt in de Kamercommissie Infrastructuur gepraat over de ‘veiligheidscultuur’ bij het spoor, naar aanleiding van het dodelijke treinongeval in Morlanwelz eind november.
In de voormiddag komen de vakbonden aan het woord, in de namiddag komen de CEO’s van de NMBS, Sophie Dutordoir, en Infrabel, Luc Lallemand, hun visie uiteenzetten.
De bonden schetsten alweer geen fraai beeld van de gang van zaken bij de spoorwegen. Abdissi legde een link tussen de besparingen die de overheid bij de NMBS doorvoert, en de veiligheid. De invoering van het noodstopsysteem loopt wel op schema en ook de sporen worden onderhouden, maar het onderhoud van de bovenleidingen is ‘niet meer volgens de normen omdat er onvoldoende geld is’.
‘Daarom hoort u regelmatig dat treinen te velde stilstaan’, legde de vakbondsman uit. ‘Het houdt ook veiligheidsrisico’s in. In een extreem geval kan de bovenleiding breken als een trein door een station rijdt. Dat zou fatale gevolgen kunnen hebben voor de mensen die op het perron staan.’
Een ander probleem is volgens Abdissi dat er geen geld is om overwegen te vervangen. ‘Het probleem in Morlanwelz hield verband met overwegen’, bracht hij in herinnering. Daar was een trein betrokken geraakt bij een aanrijding met een auto op een overweg, waarna de losgekomen ‘spooktrein’ twee arbeiders van Infrabel aanreed.
