Nieuwe bom onder Oosterweel door fout Muyters: ‘Stop de arrogantie’

Volgens Wouter Van Besien (Groen) blijkt uit gelekte mails dat Philippe Muyters bewust de regels schond in de inspraakprocedure voor Oosterweel. ‘Dit is exemplarisch voor de arrogantie van deze regering.’ Muyters weerlegt dat hij zijn eigen regels heeft overtreden.

Bij de start van het openbaar onderzoek naar de ruimtelijke plannen (GRUP) voor de Antwerpse Oosterweelverbinding midden 2014 zijn belangrijke documenten vergeten. Er werd gewaarschuwd voor mogelijke juridische problemen, maar toenmalig Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Philippe Muyters besliste toch geen nieuw openbaar onderzoek te starten. Dat blijkt uit intern mailverkeer dat Vlaams parlementslid Wouter Van Besien (Groen) te pakken heeft gekregen. Volgens Van Besien beging Muyters een “grote fout”, heeft hij de inspraakprocedure “verknoeid” en dreigt het GRUP voor de Oosterweelverbinding juridisch geen stand te houden. Maar Muyters weerlegt dat hij documenten heeft achtergehouden of dat hij zijn eigen regels heeft overtreden

Even terug naar 2014. Op 14 februari 2014 kiest de vorige Vlaamse regering voor het Oosterweeltracé. Enkele weken later, op 4 april 2014 om precies te zijn, legt de regering ook het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP), zeg maar de ruimtelijke inkleuring van de Oosterweel-plannen, voorlopig vast. Meteen wordt bekendgemaakt dat het openbaar onderzoek zal lopen van 16 juni 2014 tot en met 14 augustus 2014. In die periode kan de bevolking bezwaren, opmerkingen en adviezen indienen. Maar bij de start van het openbaar onderzoek is er blijkbaar iets misgelopen.

Foute start

De regering wilde het openbaar onderzoek voor het milieu-effectenrapport (MER) samen laten lopen met dat van het GRUP. Dat is wettelijk perfect mogelijk, maar blijkbaar werden niet alle documenten van het MER aan het dossier voor het openbaar onderzoek toegevoegd. Een jurist van de BAM (Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel) ziet de mogelijke problemen en vraagt advies aan het advocatenbureau Stibbe. Ook dat advies is duidelijk. Het openbaar onderzoek – dat op het moment van het gelekte mailverkeer (eind juni 2014) al loopt – is fout gestart.

Er wordt daarom geadviseerd de ontbrekende documenten aan het dossier toe te voegen en het openbaar onderzoek opnieuw te starten. Dat zou een vertraging van slechts 18 dagen hebben betekend. De jurist van de BAM mailt naar de bevoegde dienst van het Vlaams gewest, maar krijgt daar te horen dat het kabinet-Muyters beslist heeft het openbaar onderzoek toch niet opnieuw te starten. In een mail van de administratie van 30 juni 2014 staat letterlijk: “Onze kabinetschef Isabel Jacobs (toenmalig kabinetschef van minister Muyters, tegenwoordig adjunct-kabinetschef bij Vlaams minister Ben Weyts, red.) heeft in dit verband telefonisch contact gehad met Leo Van Der Vliet (manager bij de BAM, red.). Op basis van de gemaakte afspraken, zullen wij het openbaar onderzoek niet herstarten”.

‘Grote fout’

“Het is schokkend om te lezen dat een minister van Ruimtelijke Ordening zelf wetens en willens de eigen regels overtreedt”, zegt Groen-parlementslid Wouter Van Besien. “Hij laadt hiermee ook een zware verantwoordelijkheid op zijn schouders. Het is immers zo goed als zeker dat hiermee het GRUP juridisch geen stand houdt”. Volgens Van Besien heeft minister Muyters een “grote fout” gemaakt. “Hij zadelt de Antwerpenaar op met veel onzekerheid en ongetwijfeld opnieuw vertraging”, klinkt het. “In die zin klinken de herhaalde oproepen, zoals deze week nog door minister Ben Weyts, om geen juridische stappen te ondernemen plots heel anders. De ene N-VA-minister verknoeit de procedure, de andere probeert hem uit de wind te zetten door te vragen het GRUP te aanvaarden en er voor de rest over te zwijgen”, aldus Van Besien.

Van Besien roept de Vlaamse regering op tot meer “eerlijkheid en openheid” in het Oosterweel-dossier. Hij vindt het incident exemplarisch voor de arrogante manier waarop de regering met dit dossier omgaat. “Stop het machismo en de arrogantie en doorloop eerlijk de procedure”, aldus Van Besien in De Ochtend op Radio 1. “De regering moet stoppen met zich op de borst te kloppen dat de Oosterweel er zeker komt in 2017, ze moet de eerlijkheid hebben de procedures die nog voorzien zijn, te doorlopen, rekening houdend met het feit dat door haar eigen fout ook het GRUP zal moeten herbekeken worden”. Daarnaast moet de regering ook afstappen van het BAM-tracé als het “alfa en omega” in dit dossier.

Volgens Van Besien was men ook tot een ander besluit gekomen in het Oosterweeldossier indien men de inspraakprocedure serieus had genomen. Het MER zal dan ook door de actiegroepen juridisch bekampt worden. Niet alle tracés zijn immers gelijkwaardig behandeld.

Laatste strohalmpjes

Minister Muyters pareert de kritiek van Van Besien in een reactie. “Er is geen sprake van het achterhouden van info en documenten, of van het overtreden van onze eigen regels. Wij hebben de procedure voor Oosterweel gevolgd net zoals we die voor elk ander RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan) hebben gevolgd”, zegt Muyters. “We hebben de indruk dat Van Besien zich aan de laatste strohalmpjes probeert vast te klampen om een oplossing voor de Antwerpse mobiliteit koste wat het kost te verhinderen”, aldus de minister.

Het kabinet geeft wel toe dat er een tegenstrijdigheid bestaat in de Vlaamse regelgeving. Zo schrijven de milieuwetgeving en de Codex Ruimtelijke Ordening iets anders voor wat de nodige documenten betreft. Maar die “juridische dubbelzinnigheid” is volgens minister Muyters een gevolg van “oude wetgeving”. “Wij hebben de vorige jaren gewerkt aan nieuwe regelgeving, waarbij we dit soort procedurele onzin hebben opgelost”, klinkt het.

Het is niet de eerste keer dat minister Muyters af te rekenen krijgt met gelekte mails. Begin 2012 belandde Muyters in het oog van de storm met enkele gelekte mails. De N-VA-minister moest toen diep door het stof, maar overleefde de tegen hem ingediende motie van wantrouwen. (Belga/TE)