Een Europees onderzoeksteam heeft een belangrijke schakel gevonden in de levensloop van de hyperreus, één van de allerzwaarste sterren.
De temperatuur van een zogenaamde hyperreus is verbazend snel toegenomen, zo heeft een Europees onderzoeksteam vastgesteld. Zo is meteen een belangrijke schakel gevonden in de levensloop van de allerzwaarste sterren, zo heeft de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) meegedeeld.
Een team van sterrenkundigen uit zes Europese landen, met medewerking van de KSB, heeft gedurende 30 jaar de hyperreus HR 8752 onderzocht die de zogenaamde “Evolutionaire Leegte” heeft doorkruist, een levensfase waarin de zwaarste sterren erg onstabiel worden.
HR 8752 bevindt zich in het sterrenbeeld Cassiopeia en is zelfs met een gewone verrekijker zichtbaar. Het object vormt één van de gekende twaalf hyperreuzen in onze Melkweg.
‘Evolutionaire Leegte’
De “Gele Evolutionaire Leegte” is een uniek stadium in het korte leven van een hyperreus waarin haar temperatuur en lichtkracht snel kunnen veranderen. Het team ontdekte dat hun atmosferen dan erg onstabiel worden omdat er uitwaarts gerichte krachten optreden die gelijk of zelfs sterker worden dan de zwaartekracht. Door hun onstabiele atmosfeer verliezen hyperreuzen enorm veel gewicht in deze “verboden zone”, wat soms kan oplopen tot de massa van de Zon per jaar.
Hyperreuzen die in de “Evolutionaire Leegte” belanden willen er zo snel mogelijk weer uit weg. Daarom zitten haast alle hyperreuzen erbuiten. HR 8752 blijkt een zeer zeldzame hyperreus te zijn die een gedeelte van de Leegte heeft gepasseerd. De temperatuur aan het oppervlak is in minder dan 30 jaar verbazend snel van 5.000 tot 8.000 graden gestegen.
Het team toonde verder aan dat de Leegte eigenlijk uit twee onderdelen bestaat waarin de atmosfeer van de hyperreus onstabiel is. Ze zijn het gevolg van de ionisering van grote hoeveelheden waterstof en helium gas in haar atmosfeer en worden gescheiden door een beperkte zone rond 8.000 graden waar de atmosfeer wat stabieler wordt.
Over het lot van HR 8752 is voorlopig niet veel bekend. Maar er zijn sterke vermoedens dat deze zware hyperreuzen sterven in een krachtige supernova explosie. Ofwel trekken ze snel doorheen de “Gele Evolutionaire Leegte” en veranderen ze daarbij van gedaante in een hetere soort van wispelturige sterren die bekendstaan als de “Lichtsterke Blauwe Variabelen”. In elk geval zal dat niet onopgemerkt voorbij gaan, zegt de KSB. (Belga/INM)
