Nozizwe Dube

‘We wachten als zwarte medeburgers niet langer tot de samenleving ons potentieel ziet’

Nozizwe Dube Voormalig voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad. Ze schrijft dit stuk in eigen naam.

‘We weten dat we evenwaardig zijn en nemen zelf verantwoordelijkheid en initiatief.’ Nozizwe Dube, voorzitster van de Vlaamse Jeugdraad, schreef in eigen naam een opinie naar aanleiding van het nieuws dat hoogopgeleide mensen met Afrikaanse roots vier keer meer met werkloosheid geconfronteerd worden in ons land.

Gisteren las ik de resultaten van een onderzoek uitgevoerd door de Koning Boudewijnstichting over onder andere de institutionele discriminatie die Congolese, Rwandese en Burundese Belgen meemaken in België. Ik was niet verbaasd door de resultaten. Mijn eigen vaststellingen over de behandeling van zwarte Belgen op, onder andere, de arbeids- en huisvestingsmarkt werden bevestigd. Het onderzoek plakt cijfers op de afrofobie die veel zwarte medeburgers in dit land dagelijks op een vaak institutionele manier ervaren.

We wachten als zwarte medeburgers niet langer tot de samenleving ons potentieel ziet.

‘Zes op de tien personen met Afrikaanse roots in ons land hebben een diploma van hoger onderwijs, maar ze worden vier keer meer met werkloosheid geconfronteerd dan de gemiddelde Belg met een witte huidskleur’, was een van de vaststellingen van het onderzoek.

Als nieuwe Vlaming die hier ondertussen acht jaar woont, viel het mij snel op bij aankomst in België dat ik niet veel zwarte mensen zag in het publieke debat, of in kaderfuncties en andere gezaghebbende posities. In het onderwijs merkte ik ook dat zwarte jongeren oververtegenwoordigd zijn in het beroepsonderwijs. Ik ontmoet tot vandaag hooggeschoolde zwarte mensen die geen job vinden en als gevolg gedeclasseerd worden.

Ja, er wordt veel gediscrimineerd in de samenleving, maar dit onderzoek wijst ons op de schrijnende proportie waarmee specifiek zwarte Afrikanen gediscrimineerd worden. Neen, racisme is hier geen relatief begrip dat gebruikt wordt voor persoonlijke mislukkingen. Het gaat hier om de structurele afwezigheid van kansen en de institutionele discriminatie van veel zwarte medeburgers in het onderwijs, de arbeids- en huisvestingsmarkt. Het onderzoek houdt ons als Belgische samenleving een spiegel voor.

Stilte van het beleid

Welke boodschap geven we als samenleving aan zwarte kinderen als ze hun ouders stelselmatig gediscrimineerd zien worden op de arbeids- en huisvestingsmarkt? Hebben jonge zwarte meisjes niet het recht om zorgeloos te kiezen voor de studierichting die ze willen zonder telkens te moeten aanhoren dat ze enkel geschikt zijn om te werken als schoonmaakster of verpleegkundige, zelfs met een diploma van het hoger onderwijs? Willen we echt dat zwarte jongens te horen krijgen dat ze enkel als magazijnier of verkoper kunnen werken?

Ik vroeg me bij het doornemen van dit onderzoek af welke beleidsmatige maatregelen genomen worden om de institutionele discriminatie die wij ervaren tegen te gaan. Behalve zelfregulering door de sectoren en sensibilisering kon ik op niets anders komen.

Zelfregulering en sensibilisering, datgene wat wij al jaren doen en ons in feite vandaag laat zien dat er meer nodig is om effectief gelijke kansen te creëren.

Wanneer zullen onze beleidsmakers realiseren dat er veel meer moet gebeuren? Waar zijn de politici die inzien dat wij systematisch gediscrimineerd en gedeclasseerd worden waardoor we afwezig lijken in het publieke debat en op de werkvloer? Waar blijft de proactieve aanpak van discriminatie? Beseffen politici wel dat het bestrijden van afrofobie essentieel is voor de inclusie van zwarte Belgen in onze samenleving?

Jonge garde

Ondertussen wachten jonge Afro-descendenten niet meer op de politiek die dit blijkbaar niet wil inzien en aankaarten. Ondanks het feit dat veel van hun ouders hooggeschoold maar werkloos zijn, staat er een jonge garde Afro-descendenten klaar om zichzelf te empoweren en zelf te investeren in de volgende generatie zwarte kinderen.

Er zijn zwarte jongeren die de handen uit de mouwen steken om zwarte kinderen te inspireren. Zo is er Kilalo, een Afro-Belgische vereniging onder voorzitterschap van juriste Sandrine Ekofo. Met hun vereniging willen de mensen van Kilalo jongeren met een Afrikaanse afkomst begeleiden, ondersteunen en inspireren op het gebied van onderwijs, cultuur en vrijetijdsbesteding.

Studenten Mohamed Barrie en Emmanuel lyamu willen met hun studentenvereniging AYO de doorstroom van Afrikaanse jongeren in het hoger onderwijs vergroten.

Rolmodellen zoals schrijfster Dalilla Hermans zorgen voor de zichtbaarheid die belangrijk is zodat zwarte jongeren zien dat wij uiteenlopende beroepen kunnen beoefenen, desondanks de negatieve stereotypen die over Afro-Belgen heersen.

Antwerpse televisie (Atv) nieuwsanker, Marie Niasse, zorgt met haar zichtbaarheid als nieuwslezeres voor inspiratie voor veel zwarte kinderen en jongeren.

Black Speaks Back, een initiatief van Emma-Lee Amponsah, wil de zwarte gemeenschap een stem geven in het publiek debat. Ze doet dit aan de hand van online video’s waarin zwarte mensen met verschillende perspectieven onderling in debat gaan over thema’s die hen aanbelangen.

Beseffen politici wel dat het bestrijden van afrofobie essentieel is voor de inclusie van zwarte Belgen in onze samenleving?

Een bijkomend gevaar van afrofobie – uitgaand van negatieve stereotypen en beeldvorming, het stelselmatig kleineren en vernederen van zwarte Afrikanen – is hoe het tot uiting komt bij zwarte kinderen. Sommige zwarte jongeren internaliseren deze stereotypen en beginnen ze geloven, wat zeer nefast is.

Het is bewonderenswaardig dat Afro-descendenten het vandaag op zich nemen om de nog jongere Afro-descendenten te empoweren. Hoe bewonderenswaardig het ook is, het is in essentie niet de taak van Afro-descendenten om deze verantwoordelijkheid op zich te nemen. Het beleid zou afrofobie moeten bestrijden en gelijke kansen moeten garanderen voor de zwaar gediscrimineerde zwarte medeburgers van dit land.

We wachten als zwarte medeburgers niet langer tot de samenleving en de politiek ons potentieel ziet. We weten zelf dat we evenwaardig zijn.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content