Volgens Willem Staes, beleidsmedewerker Midden-Oosten bij de hulporganisatie 11.11.11, zitten de Syrische vluchtelingen in Libanon gevangen tussen een opvangland dat hen steeds minder wil, en een thuisland waar het nog altijd te onveilig is voor een eventuele terugkeer.
Ongeveer anderhalf miljoen Syriërs verblijven momenteel in Libanon. Daarmee vangt het land, op Turkije na, het meeste oorlogsvluchtelingen uit Syrië op. Sommigen onder hen zijn er al sinds 2011, van bij het begin van de opstand.
Veel waarnemers roemden daarom tot nu toe de Libanese gastvrijheid. Maar bij sommige Libanezen is het geduld stilaan op, zo lijkt het. Ook de recente moordaanslag op de (pro-Syrische) minister Saleh al-Gharib wordt toegeschreven aan de oplopende interne spanningen.
‘Anderhalf miljoen vluchtelingen, op een Libanese bevolking van slechts zes miljoen, dat heeft natuurlijk een sociaaleconomische impact’, zegt Willem Staes. Hij is beleidsmedewerker Midden-Oosten bij de hulporganisatie 11.11.11. ‘Het zet onvermijdelijk druk op het dagelijkse leven van de doorsnee Libanees, of het nu gaat om toegang tot basisvoorzieningen of concurrentie op de arbeids- of huizenmarkt.’
Fragiel evenwicht
De instroom van Syriërs brengt ook de fragiele politieke evenwichten tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Libanon in gevaar. ‘Na de Libanese burgeroorlog (1975-1990) werd een politiek systeem gecreëerd met een bewuste sektarische machtsverdeling tussen soennieten, sjiieten en christenen’, zegt Staes. ‘Dus als er dan een grote groep van overwegend soennitische Syrische vluchtelingen het land binnenkomt, zien sommige Libanese politici dat als een bedreiging voor hun politieke macht. Diezelfde politici stoken de plaatselijke bevolking op tegen de Syrische vluchtelingen. Dat leidt ook handig de aandacht af van andere problemen, zoals de corruptie, én van het onvermogen van veel Libanese politici om die problemen op te lossen.’
Veel Libanezen vrezen bovendien dat de Syrische vluchtelingen weleens langer zouden kunnen blijven dan gepland, aldus Staes. ‘Want van de Palestijnse vluchtelingen die in 1948 in Libanon neerstreken werd oorspronkelijk ook gezegd dat ze maar tijdelijk zouden blijven.’
Staes gelooft niet dat de situatie echt uit de hand zal lopen, of tot een nieuwe Libanese burgeroorlog zal leiden. ‘De afgelopen jaren zijn er altijd wel spanningen geweest in het land, met af en toe een piek.’
Maar Staes noemt de situatie van de Syrische vluchtelingen wel steeds alarmerender. ‘Ze zitten gevangen tussen één land, Libanon, dat hen steeds minder wil en een ander land, Syrië, waar het nog altijd te onveilig is om ernaar terug te keren. Meer en betere hulp, inclusief investeringen in Libanese gastgemeenschappen, is dus dringend nodig.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
