Macron en Le Pen gaan naar tweede ronde in Franse presidentsverkiezingen: ‘Niets is beslist’

De resultaten van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen voorspellen een eerder nipte race tussen Emmanuel Macron en Marine Le Pen in de tweede ronde, met voorlopig voordeel voor Macron. ‘Niets is beslist’, aldus de uittredende president.

De stembureaus gingen dicht om 20 uur en onmiddellijk daarna publiceerden Franse peilingsinstituten een serie van prognoses, eerst op basis van exitpollgegevens, waarbij gaandeweg steeds meer getelde stemmen in aanmerking genomen werden. Intussen geeft het ministerie van Binnenlandse Zaken quasi volledige cijfers vrij. De recentste stand van zaken, met 97 procent van de stemmen geteld, is dat uittredend president Macron in de eerste ronde 27,6 procent van de stemmen behaalde, tegen 23,4 procent voor de extreemrechtse kandidaat Marine Le Pen. Als koplopers gaan zij door naar de tweede ronde, die op 24 april plaatsvindt.

Macron, de 44-jarige stichter van de progressief-liberale beweging La République En Marche lag enkele weken geleden nog ruim op kop in de peilingen maar zag zijn voorsprong op de 53-jarige Le Pen van de Rassemblement National slinken.

Voor Le Pen en haar partij (inbegrepen het vroegere Front National) wordt dit het beste resultaat ooit in een eerste ronde van de presidentsverkiezingen. In 2017 haalde ze 21,3 procent van de stemmen, wat toen de topscore was voor haar partij.

Er komt nu een heruitgave van de tweestrijd Macron Le Pen uit 2017, die Le Pen destijds zwaar verloor, na een desastreus debat.

Veel beter dan verwacht deed Jean-Luc Mélenchon het, de populistische kandidaat van het linkse La France insoumise. Hij behaalt net geen 22 procent van de uitgebrachte stemmen. In de loop van de nacht slonk zijn achterstand op Le Pen tot minder dan een procent, wat zijn aanhang deed hopen op een late doorbraak, maar sindsdien is het verschil weer gestegen, en is de late hoop weer verdwenen.

Eric Zemmour, de kandidaat die zich rechts van Le Pen afficheerde, komt uit op 7,05 procent, terwijl Valérie Pécresse, die traditioneel rechts vertegenwoordigt, 4,8 procent behaalt.

De opkomst lag rond de 74,9 procent, dat is het laagste niveau sinds 2002.

Dieptepunt voor socialisten en klassiek rechts

De socialistische partij PS en het rechtse Les Républicains, de traditionele partijen die lange tijd het Franse politieke leven hebben gedomineerd, hebben in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen een historisch lage score behaald. De socialistische kandidate Anne Hidalgo behaalt ongeveer 1,7 procent van de stemmen, terwijl Valérie Pécresse van LR op plusminus 4,8 procent uitkomt.

Hidalgo, burgemeester van Parijs, doet het minder goed dan de voormalige socialist Benoît Hamon in 2017 (6,36 procent), en die kon al terugkijken op een historisch lage score. Aan de rechterzijde blijft Pécresse, voorzitter van de regio Ile-de-France, ver achter bij de score van François Fillon in 2017 (20,1 procent). Als ze inderdaad onder de 5 procent eindigt, betekent dit dat haar campagnekosten niet vergoed worden.

Ook Groen scoorde slecht. Yannick Jadot, kandidaat van Europe-Ecologie-Les Verts haalde 4,6 procent.

Stemadvies

Traditioneel geven verslagen kandidaten een stemadvies aan hun kiezers. Dat is ook nu het geval. Vele kandidaten geven hun kiezers het advies om voor Macron te stemmen en/of kondigden aan dat ze zelf in de tweede ronde op Macron zullen stemmen (Pécresse, Hidalgo, Yannick Jadot, en zelfs de communistische kandidaat Fabien Roussel). Anderen blijven voorzichtiger. Jean-Luc Mélanchon riep zijn aanhang op om ‘geen enkele stem’ aan Le Pen te geven, maar hij riep niet op om voor Macron te stemmen. Sommige peilingen tonen dat een deel van zijn kiezers te paaien zijn door het sociaal programma van Le Pen.

Eric Zemmour gaf een stemadvies voor Le Pen.

‘Niets is beslist’

Volgens peilingen van Ifop en Ipsos, die werden gehouden in het uur nadat zondag de stembussen sloten voor de eerste ronde, gaat uittredend president Emmanuel Macron met de beste vooruitzichten naar de tweede ronde. Maar hij zou bijlange geen kloof slaan zoals in 2017. Hij zou Marine Le Pen verslaan met 51 tot 54 procent van de stemmen, tegen 46 tot 49 procent voor Le Pen.

Le Pen zou stemmen halen bij de kiezers van Zemmour (de grote meerderheid van diens stemmen), maar ook bij kiezers van Pécresse (evenveel stemmen als Macron) en Mélanchon (zijn kiezers stemmen iets vaker voor Macron dan voor Le Pen, volgens de geciteerde peilingen).

In een late tussenkomst zei Macron: ‘Laten we ons niet vergissen, niets is beslist en het debat dat we de komende weken zullen hebben is bepalend voor ons land en voor Europa’.