Libië: kritiek van Amnesty International op rebellen

De mensenrechtenorganisatie Amnesty International (AI) verwijt de Libische rebellen te weinig te ondernemen om de vermoedelijke oorlogsmisdadigers in de eigen rangen te vervolgen.

Na de uitbraak van de opstand tegen de Libische dictator Muammar Khaddafi in februari hebben rebellen daadwerkelijke of vermoedelijke aanhangers van het Khaddafi-regime of buitenlandse soldaten ontvoerd, willekeurig vastgehouden, gefolterd en vermoord. Dat deelde Amnesty International dinsdag in Londen mee. Mogelijk zijn ook oorlogsmisdaden of misdaden tegen de menselijkheid begaan.

“Er zijn onafhankelijke noch geloofwaardige onderzoeken door de Overgangsraad bevolen, noch maatregelen om de daders ter verantwoording te roepen”, luidde het in het rapport.

Amnesty International signaleert dat vooral Libiërs van zwarte Afrikaanse afkomst of uit de regio’s Tawargha en Sabha of de Khaddafi-bolwerken Sirte en Bani Walid bijzonder veel gevaar voor wraakacties lopen. De menssenrechtenorganisatie meent dat de meesten in de gevangenenkampen in Tripoli en al-Sawiyah vastgehouden buitenlanders geen soldaten, maar gastarbeiders zijn.

Vacuüm

Tijdens de opstand ontbrak het aan werkende instellingen, analyseert Amnesty. Dat vacuüm werd door de tegenstanders van Khaddafi ingevuld, die zonder opleiding of ervaring, zonder toezicht of verantwoordelijkheden handelden. Rebellenleiders hebben volgens Amnesty de misdaden wel veroordeeld, maar ook goedgepraat en met het oog op de misdaden van de Khaddafi-troepen als “begrijpelijk” omschreven. Zonder een functionerend justitiesysteem en zonder geïnteresseerde samenleving of media hebben slachtoffers geen kans op gehoor.

Tweeënveertig jaar na het einde van de brutale onderdrukking en na bijna zeven maanden strijd staat de Overgangsraad vandaag voor grote uitdagingen. “De nieuwe autoriteiten moeten compleet komaf maken met de wantoestanden van de voorbije vier decennia en nieuwe normen vastleggen, met de mensensrechten als centraal gegeven”, zei Claudio Cordone van Amnesty International. De verantwoordelijken voor de gruwelijkheden onder het Khaddafi-regime moeten voor de rechter komen. Maar er moet

voor misdadigers van beide zijden gelijke, internationale normen gelden, anders riskeer je in een vicieuze cirkel uit geweld en vergelding terecht te komen.

Mustafa Abdel Jalil, de leider van de Overgansraad, heeft in een speech alvast de Libiërs opgeroepen “niet het heft in eigen handen te nemen”, “geen wraak te nemen” en een “rechtstaat uit te bouwen”. (Belga/SD)