De vroegere president van Kazachstan, Nursultan Nazarbajev, heeft de burgers opgeroepen om zich achter het huidige staatshoofd te scharen. De steun van de bevolking is nodig om de crisis in het land aan te pakken, zo heeft hij zaterdag via zijn woordvoerder meegedeeld.
Opvallend is dat de oproep er komt net nadat de arrestatie van Karim Massimov, het pas ontslagen hoofd van de nationale veiligheidsdienst, werd bekendgemaakt. Massimov, een ex-premier, wordt gezien als een nauwe bondgenoot van Nazarbajev.
Massimov werd donderdag in hechtenis genomen na de start van een onderzoek wegens hoogverraad. Ook verscheidene andere personen werden opgepakt.
Nursultan Nazarbajev was president van Kazachstan van 1991, toen het land onafhankelijk werd, tot 2019. Hij oefent volgens waarnemers nog altijd een zeer grote invloed uit op het beleid.
Onrust
In Kazachstan hebben de voorbije dagen ongeziene protesten plaatsgevonden tegen het autoritaire regime. De onrust ontstond door ongenoegen over de stijgende brandstofprijzen, maar mondde al snel uit in deels gewelddadige manifestaties tegen de regering, corruptie en machtsmisbruik.
Bij de protesten in Kazachstan zijn de voorbije dagen zeker 40 mensen om het leven gekomen. Dat blijkt althans uit officiële gegevens die geciteerd worden door de staatsmedia. Er werden ook meer dan 4.400 mensen gearresteerd.
In het dodental zijn zowel demonstranten als leden van de veiligheidsdiensten opgenomen.
Op Twitter vraagt Nazarbajev nu aan de burgers om de huidige president te steunen ‘om hem in staat te stellen deze crisis te overwinnen en de integriteit van het land te verzekeren’.
Invloed
Huidig president Kassym-Jomart Tokajev gaf vrijdag de politie toestemming zonder waarschuwing het vuur te openen om een einde te maken aan de protesten. Intussen heeft Rusland troepen gestuurd ter ondersteuning van de lokale overheden.
Tokajev heeft een dag van rouw aangekondigd ter ere van ‘de vele slachtoffers van de tragische gebeurtenissen die zich in sommige delen van het land voordeden’.
Tokajev heeft ook een ‘lang telefoongesprek’ met de Russische president Vladimir Poetin gehad ‘over de maatregelen die zijn genomen om de orde in Kazachstan te herstellen’, zo blijkt zaterdag uit een mededeling van het Kremlin. Poetin en Tokajev kwamen daarbij overeen om ‘permanent’ in contact te blijven met elkaar.
Verenigde Staten
Intussen heeft Moskou ook uitgehaald naar de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. Antony Blinken had vrijdag gereageerd op het feit dat Kazachstan de hulp had ingeroepen van het door Rusland geleide militaire bondgenootschap CSTO. ‘De recente geschiedenis leert ons dat zodra je Russen in huis hebt, het zeer moeilijk is om hen weer te laten vertrekken’, zo klonk de waarschuwing van Blinken.
‘De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken probeert grapjes te maken over de tragedie die zich in Kazachstan afspeelt’, reageert het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Blinken ‘ridiculiseerde een volkomen legitieme reactie’ van Rusland in Kazachstan, luidt het nog.
