Juridisch steekspel over vrijgave onkostenvergoedingen Europarlementsleden

Europees parlement, Brussel © BELGA
Kristof Clerix

De journalisten die het Europees Parlement voor de rechtbank hebben gedaagd herhalen hun vraag om de onkostenvergoedingen van Europarlementsleden publiek te maken. Ze zijn ’teleurgesteld’ in de verdediging van het Europees Parlement, dat zijn argumenten heeft overgemaakt aan het Europees Hof van Justitie.

De 29 journalisten uit heel Europa willen dat het Europees parlement documenten vrijgeeft over de meer dan 71 miljoen euro aan onkostenvergoedingen die de 751 Europarlementsleden samen jaarlijks bovenop hun salaris ontvangen. Elk Europarlementslid krijgt een algemene onkostenvergoeding, reisonkosten, dagvergoedingen en fondsen voor het personeel.

‘We vinden het verontrustend dat het Europees Parlement geen controle heeft over hoe elk jaar 38,7 miljoen euro belastinggeld [de algemene onkostenvergoeding, nvdr] wordt gespendeerd. Nog verontrustender is dat het parlement vindt dat dit gerechtvaardigd is’, zegt Nata¨a Pirc Musar, de advocate van The MEPs Project, een ad hoc samenwerkingsverband van 29 journalisten uit heel de EU.

De rechtszaak startte in november 2015 toen de journalisten 29 klachten -één per journalist- indienden bij het Europees hof van Justitie in Luxemburg. De journalisten willen dat het Europees parlement alle documenten vrijgeeft over hoe de Europarlementsleden hun onkostenvergoedingen aanwenden.

Eerste keer dat journalisten Europese instelling voor rechtbank dagen

Het was de eerste keer dat journalisten een Europese instelling voor de rechtbank daagden omdat die de toegang tot informatie over onkostenvergoedingen weigerde. Enkele maanden daarvoor hadden de journalisten op basis van de wet op de openbaarheid van bestuur (wob) bij het Europees Parlement documentatie opgevraagd over de Europarlementsleden van hun land. Knack-journalist Kristof Clerix diende het wob-verzoek over de onkostenvergoedingen van de 21 Belgische Europarlementsleden in op 29 juni 2015.

De wob-verzoeken werden door het Europees parlement verworpen op basis van de bescherming van persoonsgegevens én een vermeende buitensporige werklast die het gevolg zou zijn van het vrijgeven van de documenten. Het Europees Parlement stelde bovendien dat het geen documenten bijhoudt over hoe Europarlementsleden hun algemene onkostenvergoedingen besteden.

Nadat de journalisten hun klachten bij het Europees hof van Justitie aanhangig maakten, haalde het Europees Parlement ter verdediging dezelfde argumenten aan.

‘Hopen dat Europarlementsleden zelf naar voor komen’

De journalisten herhalen nu hun vraag om de documenten vrij te geven. ‘Het wordt tijd dat het Europees Parlement -een instelling die verantwoording verschuldigd is aan de Europese burgers- het hoofd biedt aan de taak en de informatie vrijgeeft’, zegt de Sloveense journaliste Anuska Deli, die het initiatief nam voor The MEPs Project. ‘We hopen dat de Europarlementsleden zelf naar voor komen en druk uitoefenen op het Europees parlement om het juiste te doen.’

Nadat het advocatenkantoor Pirc Musar antwoordde op de argumenten van het Europees Parlement, komt het nu naar buiten met een verklaring namens de 29 journalisten.

‘We zijn teleurgesteld over de verdediging van het Europees Parlement, omdat die nogal flauw is’, zegt advocate Natasa Pirc Musar. ‘Zijn belangrijkste argumenten zijn gebouwd op drie rechtszaken die in de feiten compleet verschillen van onze case.’

‘In de Bavarian Lager-zaak werden gegevens opgevraagd over lobbyisten -personen zonder publieke functie. In onze case vragen we informatie op over Europarlementsleden, hun assistenten en hun adviseurs -personen die publieke fondsen aanwenden om hun publieke taken te vervullen. In de twee Dennekamp-zaken ging het om gegevens over de pensioenschema’s van de Europarlementsleden -informatie die van meer persoonlijke aard is. Wij daarentegen willen licht werpen op hoe publieke fondsen toegekend aan Europarlementsleden worden gebruikt. Gebeurt dat echt voor hun werk in het parlement als verkozen vertegenwoordigers van de Europese burgers?’

‘Verontrustend dat er geen documentatie bijgehouden wordt’

‘Verontrustend is dat het Europees Parlement zegt geen documentatie bij te houden over hoe de Europarlementsleden hun algemene onkostenvergoeding aanwenden. Het gaat om een vast bedrag van 4300 per maand voor elk van de 751 Europarlementsleden. We beseffen dat we dit element van de rechtszaak niet zullen winnen aangezien we geen documenten kunnen verkrijgen die niet bestaan, maar tegelijkertijd hebben we een belangrijke tekortkoming blootgelegd in het monitoren van publieke uitgaven door het Europees parlement. We verwachten dan ook dat beleidsmakers de nodige aanpassingen doorvoeren in het systeem.’

‘Ten slotte benadrukken we dat de persoonsgegevens van Europese beamten en werknemers [inclusief Europarlementsleden, nvdr] volgens de “letter van de wet” veel beter beschermd zijn dan bij gewone burgers het geval is. We roepen het Europees Parlement op zich niet langer achter een achterhaalde interpretatie te verschuilen van wiens persoonsgegevens beter beschermd moeten zijn.

We willen liever dat het Europees Parlement een beter evenwicht mogelijk maakt tussen het recht op gegevensbescherming van Europese beamten en werknemers enerzijds, en het recht van burgers op de openbaarheid van informatie anderzijds. Als het Europees Parlement het onmogelijk acht de betreffende EU-wetgeving op die manier te interpreteren, dan is het aan de instelling om de status quo te veranderen door wetgevende veranderingen door te voeren in plaats van haar schouders op te halen.’

Meer weten over het MEPs project? Check www.ir-d.dk/the-meps-project/

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content