Hoe IS vriend en vijand samenbrengt

Hezbollah-leider Hassan Nasrallah © AFP
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

De dreiging van de Islamitische Staat brengt vriend, maar ook vijand samen. De Verenigde Staten en Hezbollah werken samen naar hetzelfde doel toe: de opmars van de terreurbeweging stoppen. ‘We riepen ’terreur’ en niemand geloofde ons’, zegt een woordvoerder van Hezbollah. ‘Nu ziet iedereen dat het de waarheid was.’

In de internationale coalitie tegen de Islamitische Staat (IS) zullen de Verenigde Staten allicht nooit de Libanese Hezbollah om hulp vragen, die door de Amerikanen als een terroristische organisatie beschouwd wordt. Hoewel de gezworen vijanden de term alliantie niet in de mond zullen nemen, werken ze ondertussen samen naar hetzelfde doel toe: voorkomen dat de gevreesde terreurbeweging IS ook Libanon – waar Hezbollah de belangrijkste militaire en politieke speler is – betreedt, want ook Washington heeft baat bij de stabiliteit van het land.

Legitiem Hezbollah

Amerikaanse wapens stromen naar het Libanese leger, dat met de sjiitische Hezbollah samenwerkt, om de grens te verdedigen. Dat heeft de organisatie geholpen zelfmoordaanslagen te voorkomen op haar domein in het zuiden van Beiroet.

‘De internationale gemeenschap heeft er baat bij om de crisis in Syrië te isoleren’, zei Mohammad Afif in een zeldzaam gesprek met The New York Times. Afif is de nieuwe pr-verantwoordelijke en media-adviseur van de leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah. ‘We willen allemaal de vrede bewaren’, aldus Afif. ‘Maar iedereen heeft zo zijn eigen manieren om dat te doen.’

Voor Hezbollah dat door de VS als terroristische organisatie wordt gezien, zou de strijd tegen IS volgens de krant wel eens de uitgelezen manier zijn om legitimiteit te verkrijgen, omdat de organisatie nu zelf tegen terrorisme optreedt.

‘We moeten met een schone lei beginnen met de wereldmedia, met de Arabieren en internationaal’, citeert de krant Afif nog.

‘Niemand zegt dat Hezbollah mensen onthoofdt’

Kamel Wazne, een analist die Hezbollah en Amerikaanse politiek bestudeert, zegt in The New York Times dat de VS zijn standpunt over de organisatie moet herbekijken nu het land besloten heeft dat soennitische jihadisten de belangrijkste bedreiging vormen in Syrië.

‘Hezbollah vormt geen bedreiging voor de wereld’, aldus Wazne. ‘Het is een bedreiging voor Israël, net zoals Israël een bedreiging vormt voor Libanon. Maar Hezbollah gaat de VS en Europa niet bedreigen. Niemand heeft gezegd dat Hezbollah mensen onthoofdt.’

Hezbollah is een sjiitische Libanese beweging die aan de kant staat van de alawitische Syrische president Bashar al-Assad. Die laatste heeft de groep lang voorzien van wapens uit Iran. Terwijl de VS zegt gematigde Syrische rebellen – van wie het oorspronkelijke doel de verdrijving van Assad was – te steunen in de strijd tegen IS, wil het land niet samenwerken met de Syrische president of zijn bondgenoten Iran en Hezbollah.

‘VS-bondgenoot Soedi-Arabië verspreidt extremisme’

Ook Hezbollah zelf is terughoudend. Volgens de krant houdt de organisatie vooral goed in de gaten wat de VS doet om de opmars van IS in de regio te stoppen.

‘Hezbollah wil een oprecht, eerlijke en ernstige Amerikaanse militaire campagne tegen IS zien’, meent Ali Rizk, analist bij de Libanese nieuwszender al-Mayadeen, in The New York Times.

Een van de voornaamste zorgen van de organisatie is dat het Amerikaanse actieplan niet voldoende zal blijken. Daarbij wordt namelijk gesteund op bondgenoten zoals Saoedi-Arabië, waarvan Hezbollah vindt dat ze extremisme verspreiden. Net als de Syrische overheid, vraagt de Libanese beweging zich af of het niet gewoon de bedoeling is om de troepen van de Syrische president Assad te ondermijnen.

Zo meent Afif dat de Syrische autoriteiten ongecoördineerde Amerikaanse aanvallen zullen beschouwen als een agressie tegen het land. Ook keurt Hezbollah de medewerking van Libanon aan de door de VS geleide coalitie af.

‘Heel wat meer sjiieten werden onthoofd door IS’

Maar ondanks dat scepticisme, is Hezbollah geïnteresseerd in de Amerikaanse steun aan de regio. ‘Natuurlijk vaart Syrië er wel bij als terroristische organisaties geraakt worden’, aldus Afif in de krant.

Want hoewel de bredere doelen van beiden sterk verschillen, is de huidige prioriteit voor zowel Hezbollah als de VS het verslagen van de IS. Het Westen was gechoqueerd door de onthoofdingen van twee Amerikanen en een Brit, maar heel wat meer sjiieten werden evengoed onthoofd onder het voorwendsel dat ze afvalligen zijn en de dood verdienen.

Als de IS zijn intrede doet in arme soennitische gebieden in Libanon – een land met een enorme culturele diversiteit – zijn de sjiitische meerderheid en de grote christelijke bevolking de doelwitten bij uitstek. Een zorgwekkend vooruitzicht, ook voor het Westen waarvoor Libanon een strategisch gebied is in het Midden-Oosten.

Onuitgesproken alliantie

Noch Hezbollah, noch de VS zullen dus publiekelijk van een verbond spreken, om te vermijden zich de woede van andere bondgenoten op de nek te halen. Maar de onderliggende bewegingen neigen meer naar samenwerking dan de aloude vijandelijkheid. ‘Er is misschien geen sprake van officiële coördinatie. Maar met Amerikaanse drones in de lucht en strijders van Hezbollah op de grond, doen twee groepen verschillende dingen met hetzelfde doel’, verklaart Rizk aan The New York Times.

‘Het beest dat jullie hebben grootgebracht, vormt nu een bedreiging’

En dat Amerikaanse besef over het extremisme in Syrië heeft lang op zich laten wachten, vindt Afif. ‘Het Syrische conflict begon dan wel met protestacties en ‘slechts eisen’, het extremisme stak heel snel de kop op’, zegt hij in de krant. De woordvoerder richt zich zo ook tot de Amerikanen: ‘Het beest dat jullie hebben grootgebracht, net als in vorige gevallen, vinden jullie nu bedreigend.’

Tegenstanders van Assad leggen de schuld voor de opkomst van soennitisch extremisme in Syrië bij de interventie van Hezbollah in het land. Maar op diezelfde manier ondervinden de Verenigde Staten nu moeilijkheden om de oppositie van het verzet tegen de IS te overtuigen.

‘We schreeuwden ’terreur, terreur, terreur’ en niemand geloofde ons’, besluit Afif. ‘Later, ondervindt iedereen dat het de waarheid was.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content