Ten noordwesten van de Oekraïense hoofdstad Kiev hebben de Russische troepen wel degelijk oorlogsmisdaden gepleegd, en daarvoor moeten ze berecht worden. Dat concludeert Amnesty International op basis van tientallen interviews ter plaatse en een uitgebreide analyse van fysieke bewijzen.
Boetsja en Borodjanka zijn plaatsnamen die iedereen intussen kent. De Russische troepen hebben er zich teruggetrokken, maar voor hun vertrek maakten ze zich schuldig aan gruweldaden tegenover burgers.
De voorbije weken doken er steeds meer horrorverhalen op, en de wereld reageerde vol afschuw op de beelden van straten bezaaid met lichamen van dode burgers.
Een delegatie van Amnesty bracht twaalf dagen door in de regio rond Kiev, en sprak er met overlevenden en families van slachtoffers. Er waren ook ontmoetingen met hoge Oekraïense functionarissen. De mensenrechtenorganisatie spreekt over een ‘patroon’ van misdaden gepleegd door de Russische strijdkrachten.
In Borodjanka, zo’n 60 kilometer ten noordwesten van Kiev, waren er begin maart onwettige en willekeurige luchtaanvallen, aldus Amnesty. Daarbij kwamen zeker 40 burgers om het leven. Een hele buurt werd verwoest, en duizenden mensen raakten dakloos. De meeste slachtoffers kwamen om in de kelders van gebouwen waar ze bescherming hadden gezocht. Anderen lieten het leven in hun appartementen.
In Boetsja en verscheidene andere steden en dorpen rond Kiev documenteerde Amnesty 22 gevallen van onwettige executies door Russische troepen, waarvan de meeste wellicht buitengerechtelijke executies waren. Bij sommige slachtoffers waren de handen op de rug gebonden, anderen vertoonden tekenen van foltering.
Amnesty verzamelde ook getuigenissen van autokonvooien met vluchtende burgers die werden beschoten.
Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International, roept de Oekraïense autoriteiten en het Internationaal Strafhof op ervoor te zorgen dat bewijsmateriaal bewaard blijft dat toekomstige vervolging van oorlogsmisdaden zou kunnen ondersteunen. ‘Het is van vitaal belang dat alle verantwoordelijken, ook hoger in de commandostructuur, voor het gerecht worden gebracht’, zegt ze. (Belga)
