Donald Trump wordt in New York vervolgd voor het zwijggeld dat hij aan porno-actrice Stormy Daniels betaalde. Amerikaspecialist Frans Verhagen denkt niet dat zo’n juridische veldslag hem weer populairder zal maken.
Het is niet eenvoudig om te begrijpen waarvoor Donald Trump nu precies terecht moet staan in New York. Zwijggeld betalen aan een pornoster is bovendien hoegenaamd niet het meest wraakroepende dat de oud-president de voorbije jaren heeft aangericht. Maar toch: door de manier waarop Trump dat zwijggeld aan Stormy Daniels betaalde, schond hij Amerikaanse regels. Of dat is toch wat op het proces moet worden onderzocht. De Nederlandse Amerikakenner Frans Verhagen is tevreden dat de openbare aanklager Alvin Bragg de zaak opstart.
Frans Verhagen: Waarom zouden oud-presidenten niet vervolgd mogen worden als ze de wetgeving schenden? Het is goed dat hiermee een voorbeeld wordt gesteld, want er volgen waarschijnlijk nog andere rechtszaken tegen Trump. In Georgia loopt een vooronderzoek naar zijn pogingen om de verkiezingsuitslag in 2020 te wijzigen en er is ook de federale zaak over de achtergehouden documenten in zijn landgoed in Mar-a-Lago. Mocht Trump in de zaak over het zwijggeld niet zijn vervolgd, hadden Republikeinen anderen waarschijnlijk aangespoord om het voorbeeld van New York te volgen. Dat gaat nu niet, zelfs als er uiteindelijk niets van die zaak terechtkomt.
Een eeuwenoud taboe op het juridisch vervolgen van oud-presidenten is hierbij vervallen.
Verhagen: Een taboe is iets dat mensen elkaar influisteren, vaak zonder gegronde redenen. Trump is de meest criminele president die de Verenigde Staten ooit hebben gehad. Het is goed dat hij wordt vervolgd.
Is de zaak daar ook echt belangrijk genoeg voor?
Verhagen: U wil weten of het eigenlijk allemaal wel iets voorstelt? Regels zijn regels. En die lijken te zijn geschonden. Trump heeft het geld waarmee hij pornoster Stormy Daniels de mond heeft gesnoerd, ingeschreven in zijn bedrijfsboekhouding als juridische kosten. Op zich is dat al problematisch: je kunt niet eender wat in je boekhouding schrijven. Bovendien was het voor iedereen duidelijk dat het eigenlijk om een bijdrage aan zijn presidentscampagne ging. Hij heeft daarmee de verkiezingswetten van de VS ontdoken. Dat is geen kleinigheid. Voor gewone mensen, die nooit president zijn geweest, zou dat zonder twijfel een serieuze zaak zijn.
Trump kan onder geen enkele omstandigheid nog presidentsverkiezingen winnen, en de meeste Republikeinen beseffen dat ook.
Wat betekent de rechtszaak voor de populariteit van Trump?
Verhagen: De zaak zal niets veranderen aan zijn populariteit. Ze zal er in ieder geval niet voor zorgen dat mensen denken: ‘Wat vreselijk, vanaf nu steun ik Trump.’ Hij zal er niet aan populariteit mee winnen. Integendeel: een heel klein deel van zijn aanhang zal na dit proces, of na de processen die nog kunnen volgen, misschien wel genoeg van hem krijgen en afhaken. Trump is absoluut niet gebaat bij zo’n rechtszaak.
De Republikeinse partij lijkt al langer last te hebben van Trump-moeheid. Of maken we onszelf dat wijs?
Verhagen: Nee, je hebt gelijk. Trump heeft drie verkiezingen na elkaar verloren: in 2018, 2020 en 2022. De Republikeinen waren te bang of te laf om zelfs na de bestorming van het Capitool komaf met hem te maken, en nu zitten ze nog altijd met hem opgescheept. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat Trump onder geen enkele omstandigheid nog presidentsverkiezingen kan winnen, en de meeste Republikeinen beseffen dat ook. Als ze verstandig waren geweest, hadden ze hem weggestemd bij de tweede impeachmentprocedure tegen hem na de bestorming en had hij zich nooit meer verkiesbaar kunnen stellen. Het is dus hun eigen schuld.
Zou Trump alsnog de Republikeinse genomineerde voor de presidentsverkiezingen kunnen worden?
Verhagen: Ja, en daar zijn zijn partijgenoten bang voor. Helaas werkt het Republikeinse kiessysteem voor de nominatie in het voordeel van Trump. Bij de voorverkiezingen krijgt de winnaar in een staat vaak alle gedelegeerden van die staat achter zich. Hoe meer andere kandidaten er zijn, hoe groter de kans dat Trump telkens 30 à 35 procent van de achterban voor zich wint en opnieuw de Republikeinse kandidaat wordt. Ik heb geen medelijden met de Republikeinen hoor, ik zie het graag gebeuren.
Tot slot: is Ron DeSantis niet al het nieuwe goudhaantje van de partij?
Verhagen: Haantjes die te vroeg hun nek uitsteken, worden vaak een kopje kleiner gemaakt. Het is te vroeg om voorspellingen te doen, maar er zijn al redenen om te vermoeden dat al die aandacht voor DeSantis wat overdreven is. De strijd die hij als gouverneur in Florida voert tegen homorechten en Disney en voor het verbieden van boeken is helemaal niet zo populair als veel mensen lijken te denken. Bovendien lees je in alle portretten over hem dat hij geen aangename persoonlijkheid heeft. Mensen die hem kennen, zeggen dat hij heel slecht is in het onderhouden van persoonlijk contact. Hij kan al zeker niet een zaal bespelen zoals Donald Trump dat kan. Maar dat kan dan ook bijna niemand.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier