In volle campagneperiode lanceert de PVDA het voorstel voor een zogenaamde Toekomstbank. Die publieke instelling moet 10 miljard euro per jaar investeren in ‘sociale en ecologische vernieuwing’. Die smak geld wil PVDA halen uit een miljonairstaks en slapend spaargeld.
‘Na decennialange besparingspolitiek staan de overheidsinvesteringen nu al zo’n 30 jaar op een bijzonder laag pitje. De publieke investeringen werden met maar liefst de helft verminderd en schommelen nu tussen de 2 en 2,5 procent van het bbp.’ Net om die reden wil PVDA een Toekomstbank oprichten, een piste die de partij in volle campagneperiode oppert.
‘We willen 10 miljard euro aan publieke investeringen in projecten voor ecologische én sociale vernieuwing. Dus 100 miljard euro in 10 jaar’, klinkt het. De partij wil dat de overheid de touwtjes in handen neemt en bepaalt waar geïnvesteerd zal worden: van de zorg tot ecologie.
‘De jacht op korte termijn-rendement maakt van commerciële banken vandaag slechte leerlingen op het vlak van duurzame en sociale overwegingen’, luidt het. ‘Kijk maar hoe private banken blijven investeren in fossiele grondstoffen.’
De Toekomstbank zou vervolgens werken met ’toekomstleningen’. In de woorden van PVDA: ‘We willen hiervoor het spaargeld mobiliseren dat nog ruim aanwezig is in ons land, maar waar vandaag niets mee gebeurt. 262 miljard euro staat er vandaag op de Belgische spaarboekjes. We willen dit “slapend kapitaal” aanspreken en geven hiervoor obligaties met staatsgarantie uit. Om sparen met obligaties aan te moedigen, wordt een voordelige rente gegarandeerd.’
Miljonairstaks
Die rente zou hoger moeten zijn dan de intrest op het spaarboekje. ‘De obligaties worden vervolgens aan lage (of zelfs geen) intrest doorgegeven aan lokale besturen, openbare ondernemingen en zorginstellingen voor de financiering van sociale en ecologische projecten. Als strategische investeringen afgeschreven kunnen worden tijdens hun gebruik, creëren ze werk, brengen ze belastingen op en verhogen ze de productiviteit van de economie.’
Voor het startkapitaal van de bank grijpt de partij terug naar haar stokpaardje: een miljonairsbelasting. Dankzij een eenmalige miljonairstaks rekent PVDA op twee miljard euro.
Of die rekening klopt is onduidelijk. Het Planbureau kon de miljonairstaks niet doorrekenen en ook het voorstel van de Toekomstbank werd niet onder de loep genomen door die federale ambtenaren.
Marshall-plan
Hoe dan ook gaat PVDA er prat op dat haar voorstel haalbaar is. De marxisten kijken hiervoor naar Duitsland. Daar is de Kreditanstalt für Wiederaufbau (KFW) volledig in handen van de overheid. Die bank maakte in 1948 deel uit van het Marshall-plan dat volgde op de Tweede Wereldoorlog. ‘De KFW-bank functioneert met zulke obligaties met staatsgarantie, en levert het bewijs dat dit perfect werkt. KFW geniet zelfs de hoogste kredietnotering, triple A, op de kapitaalmarkt, een perfect bewijs van betrouwbare kredietwaardigheid’, klinkt het.
De partij van voorzitter Peter Mertens is niet de enige die naar KFW kijkt als lichtend voorbeeld. Zo wil Groen staatsbank Belfius transformeren tot een Belgische variant van KFW.
PVDA wil Belfius echter behouden als overheidsbank en de Toekomstbank als aparte instelling in het leven roepen. ‘In haar investeringsplan blijft Ecolo-Groen vasthouden aan de logica van privékapitalen die gemobiliseerd worden in publiek-private samenwerkingen’, zegt PVDA. ‘Van die logica willen wij dringend vanaf stappen.’
Miljonairstaks
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
