Jan Nolf

Pieter De Crem trekt ten oorlog voor 233,86 euro

Jan Nolf Erevrederechter en justitiewatcher

Als zowel GAS-ambtenaren als het parket geen brood zien in de vervolging van vredesactivisten omwille van een vreedzame protestactie tegen het ministerie van Defensie, trekt minister Pieter De Crem hoogstpersoonlijk ten oorlog.

Tijdens het scheren ’s ochtends denkt Pieter de Crem aan de dingen. Zoals NAVO-baas worden. Of ook de aankoop van 40 Amerikaanse jets à elk minstens 100 miljoen € die hij als brave NAVO-soldaat al een tijdje verdedigt. Maakt samen meer dan 4 miljard euro.

‘Wie het kleine niet geert, is het grote niet weerd’ zal de minister van Defensie gedacht hebben en dus kan ook het incasseren van 233,86 euro helpen.

Donderdag start daarover op zijn vraag een strafproces voor de correctionele rechtbank in Brussel tegen de vzw Forum voor Vredesactie.

De Crem trekt juridisch ten oorlog voor schadevergoeding omwille van manu militari uitgevoerde opkuiskosten in de namiddag van 14 november 2008, de internationale actiedag onder het thema ‘War starts here‘.

Die middag “sloot” een groepje vredesactivisten symbolisch het ministerie van Defensie. Om te protesteren tegen de uitzichtloze oorlog in Afghanistan ketenden ze zich vast aan de hekkens en werd “bloed” op de muren en het trottoir in theaterscène gezet. Met afwasbare theaterverf – ook wel in kinderateliers te vinden. Het effect oogde dramatisch en volgens plan: “bloed vloeide uit de muren van het ministerie waarna de actievoerders het bloed zouden opkuisen“. Iets als vredesdweilen met de bloedkraan van de oorlog open.

Een snelle politie-interventie onderbrak de actie. Zonder slag of stoot werden 24 manifestanten enkele uren administratief aangehouden en vooral ook de gevaarlijkste schadeverwekker: “een persoon, duidelijk lid van de groep, was bezig met het fotograferen van de actie“. Beelden zeggen meer dan woorden, ook Greenpeace heeft dat in haar acties goed begrepen.

Defensie zette spoorslags eigen personeel en middelen in om de mediatieke ontluistering weg te vegen: een camionette, twee beroepsmilitairen en een hogedrukreiniger. Die laatste, volgens één van de 120 bladzijden van het strafdossier “met klaar water aan 10,3 liter per minuut” . Het parket stuurde in de namiddag zelfs eventjes het “labo” ter plaatse, maar te laat. De “verf” werd “om hygiënische redenen” niet in beslag genomen.

Einde verhaal van een ludieke vredesactie, maar nee…

Stad Brussel gaf geen GAS, maar de minister wel.

Het politiereglement van de Stad Brussel met de GAS-boetes die daar bij horen dateert van 19 september 2005, dus voor de feiten, maar werd niet toegepast. Noch voor een verboden betoging (art. 30), noch voor een niet vergunde “artistieke prestatie” (art. 33), noch voor het aanbrengen van graffiti of beschadiging van onroerende eigendommen (art 119) – keuze te over nochtans.

Toen het parket evenmin veel zin bleek te hebben in vervolging greep De Crem persoonlijk in. Op 11 december 2008 stelde hij zich “als vertegenwoordiger van de Belgische Staat” burgerlijke partij bij onderzoeksrechter Callewaert voor … 1 € “provisioneel”. Voor de procedureel voorziene klachtbevestiging werd de minister ongemoeid gelaten: zijn advocate mocht in zijn plaats “onderhoord” worden. Dàt moet een gewone burger nog eens gegund worden. Enfin, zij gewaagde in een onderhoor van 4 maart 2009 van “substantiële schade“.

Ohlala, het duurde uiteindelijk tot bijna een jaar na de “feiten” vooraleer Defensie er in slaagde haar “schade” te berekenen. Het bestek dat op 6 augustus 2009 naar de onderzoeksrechter werd toegestuurd getuigt van een bijna hallucinante boekhouding tot 3 cijfers na de komma voor o.a. de berekening van de Renault Master waarmee de kuisploeg van 10 km ver aanrukte. Zo vernemen we o.a. dat daarmee 1,360 € diesel verbruikt werd. Defensie is nog nooit zo transparant geweest.

Samen o.a. 0,600 € onderhoudskosten en twee beroepsmilitairen à elk 101,385 € komt een luitenant-kolonel van het hoofdkwartier van defensie tot een kostenplaatje 233,860 €.

Donderdag behandelt de 60ste (!) correctionele kamer van de Brusselse rechtbank de zaak als een tenlastelegging van art. 534ter Strafwetboek: “beschadiging van andermans onroerende goederen“. Het risico: tot 6 maand gevangenisstraf en 1.100 € boete.

Opmerkelijk: enkel de vzw. Forum voor Vredesactie werd gedagvaard, en geen enkele van de nochtans op heterdaad betrapte manifestanten.

Misschien al een eerste signaal van justitie aan defensie.

Samengevat: het kanon van Defensie schiet op een mug.

Dit was geen betoging die een spoor van vernieling door Brussel trok of ordehandhavers onder smurrie of echt bloed achterliet, integendeel. Zelfs geen gebaar van geweld werd gemaakt, terwijl de kleurstof van het theaterstuk in een mum van tijd spoorloos verdwenen was. Een storm in een rood glas water, maar met een bittere smaak voor de minister.

Pieter De Crem die ooit voorstander was van een objectieve berekening van verkiezingsprogramma’s krijgt hier een gouden kans om een andere berekening te maken: die van de verspilling aan belastinggeld binnen defensie én justitie voor het intimideren van free speech.

De timing van Justitie door jarenlange vertraging voor een naar de feiten allersimpelst dossier is misschien wel een tweede signaal. Deze case is géén juridisch dossier, maar politiek afweergeschut.

De échte vraag.

Wordt justitie hier niet misbruikt ? De minister verwijst vroom – volgens zijn recente antwoord op de parlementaire vraag van Bert Anciaux (sp.a) – naar de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht maar stelt duidelijk zijn hoop op een mechanische justitie die de louter formele “bezwaren” van parket en raadkamer zou omzetten in een veroordeling zonder inhoudelijke beoordeling.

Echter: niet ‘feiten’ worden bestraft, maar bewezen misdrijven. Het straattoneel van de actievoerders verkleurde inderdaad gedurende enkele uren de muren van defensie en het trottoir van de stad Brussel. Dat is natuurlijk niets, vergeleken bij het schaamrood van de politiek, de blakende woede van de minister en het massale bloedvergieten in Afghanistan.

De “feiten” van medio 2008 zijn bijgevolg te herleiden tot het zuiverste prototype van geweldloze ‘symbolic speech’. De enige echte “stoornis” die zij – voor de minister van Defensie – veroorzaakt is immers de boodschap van de actie zelf, in dit geval een boodschap van vrede en verzet tegen oorlog. Een boodschap die al op de IJzertoren terug te vinden is.

De arrogantie van de macht (van 1966 tot 2008).

Ondertussen bleek dit géén onschuldige actie, want zoals de reactie van de minister bewijst, heeft zij politiek pijnlijk raak getroffen. Het zijn geen bakstenen die “beschadigd” werden, het is de arrogantie van de macht die zich beledigd voelt door politieke activisten die gebruik maken van een mensenrecht.

Bijna een halve eeuw geleden werd de oorlog in Vietnam afgeremd door de legendarische Amerikaanse senator J. William Fulbright – een goed voorbeeld van voortschrijdend inzicht. Hij bestreed daarbij zijn partijgenoot, minister van Defensie Robert Mc Namara, die later ook wat milder zou worden. Fulbright durfde het in 1966 aan om in zijn boek ‘Arrogance of Power’ begrip op te brengen voor Vietnamezen die Amerikaanse jeeps in brand staken – of boeddhistische monniken zichzelf.

Het vredig theaterbloed van 2008 was dus politiek het overwegen waard, maar alvast juridisch geen ‘misdadig opzet’.

Daarom is ‘Vredesactie’ alvast onschuldig in de weegschaal van justitie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content