Onderwijskoepels vragen 20 jaar anciënniteit voor zij-instromers: nood was nooit hoger
De onderwijsverstrekkers willen dat zij-instromers, mensen die vanuit de privésector de overstap maken naar het onderwijs, tot twintig jaar anciënniteit kunnen meenemen. Dat hebben ze donderdag duidelijk gemaakt tijdens een commissiezitting in het Vlaams Parlement over de aanpak van het lerarentekort.
De bezwaren die de Raad van State ooit heeft gemaakt, zouden voor de onderwijsverstrekkers niet langer van tel mogen zijn. “We denken dat de situatie nu anders is, want de nood was nooit hoger dan nu.” De vakbonden pleiten voor het meenemen van vijftien jaar anciënniteit en compenserende maatregelen voor andere werknemers.
In de commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement werd donderdag een hoorzitting gehouden over het lerarentekort. Zowel de onderwijsverstrekkers als de vakbonden werden aan het woord gelaten over maatregelen om het aanhoudende probleem aan te pakken. Het aantrekkelijker maken van het onderwijs voor de zij-instromers vormde een van de discussiepunten.
Momenteel kunnen zij-instromers maximaal tien jaar van de opgebouwde anciënniteit uit de privésector meenemen, voor twintig knelpuntvakken en twee ambten. “Wij denken dat tien jaar niet voldoende is”, zegt Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “We pleiten voor twintig jaar, voor elk vak en elk ambt.”
Een gelijkaardig voorstel werd een tiental jaar geleden al eens afgeschoten door de Raad van State, maar volgens Boeve hoeft dat niet noodzakelijk een probleem te vormen. “De maatregel werd toen niet proportioneel geacht. Maar we denken dat de situatie nu anders is, want de nood was nooit hoger dan nu.”
Aan de kant van de vakbonden wordt voorgesteld om tot vijftien jaar ancienniteit mee te nemen, waarbij dan wel een compensatie wordt voorzien voor mensen die al eerder de overstap naar het onderwijs hebben gemaakt. Voorts zien de onderwijsverstrekkers op korte termijn onder meer heil in maatregelen om masters ook effectief als master te kunnen verlonen in het basisonderwijs en in de eerste graad van het secundair onderwijs. Ook de invoering van een inductiejaar voor elke starter in het onderwijs, waarbij er meer ruimte wordt gemaakt voor ondersteuning en begeleiding, is volgens de onderwijsverstrekkers nodig.
Op langere termijn pleiten ze onder meer voor de mogelijkheid om een aangepast personeelsstatuut in te voeren, waarbij gewerkt wordt met jaaropdrachten. “Alle taken en opdrachten naast het lesgeven, zoals het voorbereidend werk en verbeterwerk, maken we zo zichtbaar”, zegt Walentina Cools, algemeen directeur van het Onderwijs van Steden en Gemeenten (OVSG).
Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder van het GO!, kijkt ook naar een reductie van de planlast en van andere administratieve beslommeringen. Ook schuift hij het digitaal “deconnecteren” naar voren, waardoor leerkrachten buiten de lesuren niet altijd beschikbaar moeten zijn voor leerlingen en ouders. Ook de vakbonden tonen zich vragende partij voor afspraken rond deconnecteren.
“Als er iets is dat het lerarentekort kan terugdringen en dat geen geld kost, dan zal het dat wel zijn”, zegt Nancy Libert, algemeen secretaris van ACOD Onderwijs. Ook wat betreft het beperken van de planlast zitten de bonden op dezelfde lijn als de onderwijsverstrekkers. De vakbonden wijzen daarnaast ook op de hoge werkdruk. “Wij zijn daar in het onderwijs zeker niet alleen in. Kijk naar de vliegmaatschappijen die vluchten schrappen en de zorgsector die bedden sluit wegens te weinig mensen”, zegt Libert. “Ik hoop dat we in het onderwijs geen klassen en scholen gaan sluiten. Dat is geen optie. Maar er zal wel iets anders moeten gebeuren voor de werkdruk van al het personeel in het onderwijs.”
Koen Van Kerkhoven, secretaris-generaal van de onderwijsbond COC vraagt daarnaast ook aandacht voor het psychosociaal welzijn van de leerkracht. “Psychosociale redenen en stressgerelateerde aandoeningen zoals burn-outs vormen 43 procent van al het ziekteverzuim”, klinkt het. “Als we die doelgroep morgen kunnen afslanken, dan zal het lerarentekort bij wijze van spreken overmorgen opgelost zijn.”
“Leraren werken te veel, vooral aan opdrachten die niet tot hun kerntaak behoren”, klinkt het dan weer bij Marianne Coopman, algemeen secretaris van COV. Ze pleit voor een “ontzorging” van het onderwijs. “Leg niet alles in het mandje van de scholen en leraren. Zorg dat ze zich kunnen concentreren op hun belangrijkste opdracht: les geven.”