De keuze voor de naam van het beestje gebeurde met toestemming van minister Demir, als een uiting van appreciatie voor haar milieubeleid.
Er is een lange lijst van dieren en planten die genoemd zijn naar mensen. Soms krijgen ze de naam van hun ontdekker, zeker als de beschrijving gebeurt door andere wetenschappers. Want de regel is dat je geen nieuwigheid naar jezelf noemt. Charles Darwin kreeg, bijvoorbeeld, heel wat soorten op zijn naam die hij verzamelde tijdens zijn reis rond de wereld. Andere zijn genoemd naar koningen of filantropen die expedities mogelijk maakten.
Recente ontdekkingen honoreerden sport-, muziek- of filmvedettes (zoals Messi, ABBA of Di Caprio). Er mag ook al eens gelachen worden. Een nieuwe, bijna blinde wormachtige salamander uit Panama wordt genoemd naar de Amerikaanse president Donald Trump, mede vanwege de bizarre gewoonte van het dier om zijn kop in het zand te steken.
In februari publiceerde bioloog Marc Pollet van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) met enkele collega’s in het vakblad Taxonomy de ontdekking van twee slankpootvliegen in ons land, die nieuw zijn voor de wetenschap. Hun vondsten waren het resultaat van de ontwikkeling van een speciale val. Slankpootvliegen zijn piepklein en kunnen urenlang doodstil op een boom zitten – ze zijn dus niet gemakkelijk te pakken te krijgen.
Voor de beschrijving werden 173 kenmerken van de beestjes geanalyseerd. De determinatie gaat uitsluitend op voor mannetjes, omdat vooral de externe mannelijke geslachtsorganen sterk van soort tot soort verschillen. Dat is logisch, want anders zouden de diertjes gemakkelijk onderling kunnen kruisen en geen aparte soorten vormen. Voor het onderscheid tussen vrouwtjes is doorgaans DNA-analyse nodig.
Een van de nieuwe soorten werd genoemd naar de Vlaamse minister Zuhal Demir (N-VA), ten tijde van de ontdekking was zij bevoegd voor onder meer Leefomgeving. De vijf eerste exemplaren werden trouwens gevangen in haar provincie Limburg. De mannetjes zijn te onderscheiden door de unieke tandstructuur op hun penis en op het plaatje dat hun genitaliën afschermt. Officieel zijn er nog geen vrouwtjes gevonden.
Er is een bijna blinde wormachtige salamander naar Donald Trump genoemd, mede omdat hij graag zijn kop in het zand steekt.
Je zou kunnen denken dat de minister de eer van de naamgeving dankt aan een – weliswaar flauwe – fysieke analogie, door de grote ogen en lange slanke benen van de diertjes, maar dat zijn kenmerken van de meeste slankpootvliegen. Pollet verklaart de keuze, die gebeurde met toestemming van Demir, als een uiting van appreciatie voor haar milieubeleid, ‘dat sterk steunde op wetenschappelijk onderzoek, dikwijls gedaan door het INBO’.
De nieuwe slankpootvliegen zijn twee tot drie millimeter groot. Ze hebben een voorkeur voor dode bomen, want ze parasiteren voor hun voortplanting op schorskevers wier larven gangen in de bast van een boom knagen. De vliegenlarven leven van de keverlarven.
In maart beschreef Pollet met andere collega’s in Biologia nog een nieuwe slankpootvliegensoort, uit Nederlandse potplantenbedrijven. Ze zou leven van dondervliegjes en nuttig kunnen zijn voor de tuinbouw. Het diertje werd zeurnietslankpootvlieg gedoopt. Dat is géén referentie naar dezelfde minister die bekendstaat voor haar no-nonsenseaanpak, wel naar de plantenkwekerij Zeurniet waar het dier ontdekt werd.
Dirk Draulans’ Beestenboel: waarom de holenduif met voorsprong de discreetste is van onze duiven
