Wynton Marsalis kan het niet laten: een in potentie goed album de grond inboren met zijn onderwijzersvingertje.

Twintig jaar geleden zag ik op mijn slaapkamer, de elektrische gitaar op schoot, het licht. Muziek moest ergens over gáán, besloot ik, die vrijblijvende grooves en jams hadden we wel gehad. De schone letteren zouden mijn composities naar een hoger niveau tillen. Een rockopera over koning Arthur en lady Guinevere moest het worden, met veel verwijzingen naar Jimi Hendrix en hier en daar iets slims gepikt uit De naam van de roos van Eco. Dat viel wat tegen, moet ik zeggen. Zeker toen ik las dat die enge Britse hardrockgroepen van The Second Wave of British Heavy Metal dat al gedaan hadden. Aan donjons en jonkvrouwen geen gebrek bij die mannen in hun spannende broeken. Exit Arthur.

In 2009 levert Wynton Marsalis met He and She zijn zoveelste belerende conceptplaat af, en nog steeds heeft hij het licht niet gezien. De trompettist heeft zoals bekend een gezonde appetijt op het stuk van females, zoals hij ze noemt, en besloot een plaat te wijden aan walsen en de bijbehorende kunst van de hoofse verleiding. Tot zover geen bezwaar. Alleen besloot Marsalis om elke compositie te onderbreken met een stukje (kuch) poëzie. Om het kort te houden: Jantje zag eens pruimen hangen is heter dan dit werkstuk, en u doet er goed aan om op uw computer een kopietje te branden zónder de intermezzi. Wat u in dat geval te horen krijgt, is vanzelfsprekend behoorlijk. Openingstrack School Boy is een (herinner u het concept) onschuldig stukje retrojazz uit New Orleans waar Marsalis zo goed in is, inclusief honky-tonkpiano. Opdat de luisteraar nu eenmaal opgevoed dient te worden, vermeldt hij in het cd-boekje dat het gaat om ‘Ragtime Two, New Orleans Two Groove (stingy with the fourth beat), Modern Swing’. Wie dat tegen morgen niet kan reciteren, mag twee keer het schoolreglement overschrijven, te ondertekenen door zijn ouders.

Natuurlijk wordt er op hoog niveau gemusiceerd door Marsalis, Walter Blanding jr. (sax), Dan Nimmer (piano), Carlos Henriquez (bas) en Ali Jackson (drums). Blanding schroeit het behang van de muren in Sassy en The Razor Rim, en alle muziek is in amper twee dagen heerlijk live opgenomen. Luisternaar de suite First Crush / First Slow Dance / First Kiss / First Time en gun het uzelf om even uw nuchterheid te laten varen en nog eens de hormonale storm van vroege verliefdheid te voelen.

Misschien is dit nog de grootste les die uit He and She te leren valt – zowel voor Marsalis als voor ons: een amour fou berijmen, kunnen alleen de grootste dichters. Alle anderen moeten het beste zien te maken van hun spannende broek.

WYNTON MARSALIS, HE AND SHE, BLUE NOTE/EMI

Bart Cornand