Het Arco-spook blijft de regering achtervolgen: ‘CD&V kan met Arco vooral N-VA schade proberen aansmeren’

Kris Peeters © Dino Tsanakas
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

Bij N-VA en Open VLD verdwijnt stilaan de appetijt om de koppeling Belfius-Arco nog aan te houden, laat staan te verdedigen. CD&V heeft op zijn beurt al bij al niet zo veel meer te winnen met Arco, klinkt het bij een insider.

De plannen om via een beursintroductie Belfius, dat volledig eigendom van de overheid is, deels in handen van private investeerders te brengen, liggen stof te vergaren. In een gesprek met De Tijd windt CEO Marc Raisière er geen doekjes om: ‘Voor de zomer zal het niet meer mogelijk zijn.’

Nochtans had de regering zich voorgenomen om, gelet op het goeie beursklimaat en de positieve cijfers van de bank, Belfius voor de zomer naar de beurs te loodsen. De ploeg van premier Charles Michel had zichzelf daarom ook een deadline opgelegd halverwege maart, om tegen dan de laatste obstakels uit de weg te werken, maar die datum gleed geruisloos voorbij.

Belfius is door de regering immers met handen en voeten gebonden aan de belofte om eindelijk een oplossing te vinden voor de Arco-coöperanten. In wezen is Arco door en door CD&V-materie. Als financiële poot van de vroegere christelijke arbeidersbeweging ACW deelde Arco als aandeelhouder van Dexia in de klappen toen die bank ten onder ging en ternauwernood genationaliseerd moest worden. Het was Yves Leterme die in 2011 de Arco-investeerders – voor een belangrijk deel mensen uit de christelijke zuil en dus CD&V-kiezers -beloofde dat hun investeringen niet verloren zouden gaan, maar onder het depositogarantiestelsel gewaarborgd waren.

Dat stelsel garandeert dat spaartegoeden terugbetaald worden als een bank failliet zou gaan. Maar in tegenstelling tot wat veel Arco-coöperanten dachten, hadden zij geen spaarpotje aangelegd maar via Arco een per definitie risicovolle investering gedaan. En dus verbood Europa een terugbetaling van het verloren geld, omdat dat zou neerkomen op illegale staatssteun.

Bij de start van de regering-Michel werd op aandringen van CD&V afgesproken om deze legislatuur een oplossing te vinden voor de investeerders, maar die is voorlopig nog steeds zoek. In juli 2017 leek een doorbraak in zicht: het Zomerakkoord stuurde expliciet aan op een finale oplossing. Belfius zou klaargestoomd worden voor een gedeeltelijke beursgang. 400 miljoen van de opbrengst zou in een fonds gestopt worden en zo zouden de coöperanten een deel van hun inleg terugzien – ook Beweging.net, het vernieuwde ACW, zou een duit van 200 miljoen in het zakje moeten doen.

De regering wil evenwel alleen vaart maken als ze zeker is dat Europa geen stokken in de wielen zal steken. En precies daar knelt het schoentje. Toen de regering haar Zomerakkoord voorstelde, had ze immers nog geen garanties dat Europa niet opnieuw dwars zou gaan liggen. Die garanties zijn er acht maanden later nog steeds niet.

Tot nader order blijft Belfius een bank van de burgers, en is het dus niet aan Belfius om te beslissen wanneer ze naar de beurs wordt gebracht.

Premier Charles Michel heeft het dossier naar zich toegetrokken maar wacht op een antwoord van de Europese Commissie voor het weer op de regeringstafel belandt. De Commissie heeft geen timing naar voren geschoven om haar antwoord te formuleren, en dus blijft de onzekerheid aanhouden, ook al doet de regering-Michel wat ze kan. Rudy Volders, directeur van de beleidscel van de premier en ook lid van de Arco-taskforce die door de regering werd opgericht, werd erop uitgestuurd om rond de tafel te zitten met technische medewerkers van Eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager. Michel zelf besprak eind vorige maand Arco dan weer onder vier ogen met Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker zelf.

De redenering van CD&V is dat Belfius voor investeerders net meer waard zou met zo’n oplossing, omdat de bank dan een onzeker verleden van zich kan afschudden. Of die meerwaarde dan 400 miljoen bedraagt, kan niemand zeggen. ‘Je kan het alleen maar hard maken door het eens te proberen,’ zei CD&V-vicepremier Kris Peeters daarover aan Knack.

Maar de Europese Commissie doet niet aan gokken. Officieel wil ze enkel kwijt dat er ‘contact is met de Belgische autoriteiten,’ maar duidelijk is wel dat er fundamentele bezwaren zijn. Enkele maanden geleden maakte ze al duidelijk dat maximaal 200 miljoen vanuit Belfius naar Arco zou mogen stromen, en zelfs dat scenario lijkt intussen niet meer aanvaardbaar voor Europa. De Commissie wil absoluut vermijden dat overheidsgeld naar de Arco-coöperanten vloeit, omdat dan het depositogarantiestelsel op losse schroeven komt te staan. Aangezien Belfius volledig in handen van de Belgische staat is, is de opbrengst van een beursgang óók geld van de belastingbetaler, geld dat dus niet mag gebruikt worden om de Arco-ruïnes op te ruimen.

‘Belfius moet haar plaats kennen’

Er zou nog gebroed worden op een andere mogelijkheid, zegt een bron die het dossier goed kent. Belfius zou zelf over de brug kunnen komen met een financiële geste voor de coöperanten. Omdat dat geen politieke beslissing zou zijn maar veeleer zakelijk beleid om de toekomst van de bank voor te bereiden, zou Europa daar minder vat op hebben.

Intussen zit ook het bestuur van Belfius niet stil. Zij willen graag dat de bank snel naar de beurs wordt gebracht want zolang de bank in overheidshanden is, bestaat de kans dat de politiek op zeker moment ingrijpt op bestuurlijke beslissingen. Binnen regeringskringen wordt enigszins geërgerd gereageerd op de eigengereide houding van de bank, die steeds proactiever communiceert over een beursgang.

‘Belfius heeft de deadline nogal artificieel in de markt gezet. Het zal nu zijn of het zal niet zijn, is hun mening,’ zo klinkt het bij een regeringsbron. ‘Het beursklimaat is nu inderdaad goed, maar de beursgang maakt deel uit van een politiek akkoord. Tot nader order blijft Belfius een bank van de burgers, en is het dus niet aan Belfius om te beslissen wanneer ze naar de beurs wordt gebracht. Belfius moet haar plaats kennen.’ Al wordt daar in één adem aan toegevoegd: ‘De bank geniet alle vertrouwen. Je kan moeilijk zeggen dat ze slecht beheerd wordt als je ziet wat voor een superdividend er uitgekeerd wordt.’

Bij Open VLD en N-VA verdwijnt stilaan wel de appetijt om de koppeling Belfius-Arco nog aan te houden, laat staan te verdedigen. Beide partijen pleiten er nu voor om Belfius desnoods zonder een oplossing voor Arco op de beurs aan te bieden. CD&V wil daar logischerwijs niet van weten: ‘pacta sunt servanda’, aldus fractieleider Servais Verherstraeten. Die zelfzekerheid irriteert vooral N-VA, dat Arco steeds met lange tanden aanvaard heeft en met Johan Van Overtveldt de minister van Financiën levert, die mee de oplossing voor Arco moet uittekenen.

CD&V heeft al bij al niet zo veel meer te winnen met Arco, klinkt het bij een insider: ‘Ze kan met Arco vooral N-VA schade proberen aansmeren.’ Telkens Michel een weinigzeggend zinnetje over Arco in de State of the Union loodst, poogt Kris Peeters dat als een grote doorbraak te verkopen – en elke keer lopen bij N-VA misnoegde reacties binnen van kiezers die geen eurocent belastinggeld naar Arco willen zien gaan.

Bij N-VA-Kamerlid Peter Dedecker, die het dossier al jaren van nabij volgt, klinkt het zo: ‘Als de beursgang er niet komt door de onverantwoordelijke houding van CD&V, mogen zij aan het publiek uitleggen waarom we nalaten om een deel te recupereren van die vele miljarden die de belastingbetaler al heeft mogen ophoesten voor de redding van Belfius en Dexia.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content