Julie Yap werkt als huisarts in een groepspraktijk in Merchtem en krijgt weleens patiënten over de vloer voor een banale verkoudheid. Veel nut heeft zo’n consultatie niet. ‘Het enige wat ik kan doen, is pijnstillers of koortswerende middelen voorschrijven.’
Onze gezondheidszorg is complex en duidelijke informatie is vaak ver te zoeken. Daarom bundelt Knack de kennis van vijf geëngageerde zorgprofessionals. Tweewekelijks beantwoordt een van hen een vraag die velen bezighoudt.
‘Voor een gewone verkoudheid hoef je niet bij de huisarts langs te gaan, want die kan daar niet veel aan doen. Maar sommige patiënten willen nu eenmaal zo snel mogelijk van hun klachten af. Dus komen ze op consultatie en vragen ze om medicatie, zoals een antibioticum. Nochtans helpt dat helemaal niet tegen een verkoudheid.
‘Als ik toch een antibioticum voorschrijf, dan bestaat het risico dat er resistentie optreedt. Dat wil zeggen dat antibiotica niet meer zullen werken wanneer de patiënt die écht nodig heeft.
‘Het enige wat ik als huisarts eventueel kan doen als iemand met een banale verkoudheid op consultatie komt, is pijnstillers of koortswerende middelen voorschrijven. Niet om te genezen, maar om ervoor te zorgen dat de patiënt zich tijdelijk wat beter voelt en kan blijven werken. Het gevaar bestaat dan wel dat hij niet genoeg energie overhoudt om tegen de infectie te vechten, waardoor het langer duurt voor hij helemaal beter is.
‘Zelf een neusspoeling maken? Meng negen gram zout door een liter water en verwarm het tot op lichaamstemperatuur.’
‘Er is eigenlijk maar één paardenmiddel: een combinatie van neusspoelen en rust. Wat gebeurt er bij een verkoudheid? Doordat er een infectie is, begint je lichaam plots veel meer slijm aan te maken om de ziektekiemen te evacueren. Het helpt dan om geregeld te snuiten, maar soms volstaat dat niet.
‘Als je een verstopte neus hebt, dan blijven die slijmen zitten en kan je verkoudheid erger worden. Daarom is het belangrijk om je neus te spoelen. Dat kan met een middel dat je bij de apotheek koopt, maar je kunt het ook gemakkelijk zelf maken: meng negen gram zout door een liter water en verwarm het tot op lichaamstemperatuur. Alleen al door je neus met die vloeistof te spoelen, kun je veel ziektekiemen evacueren.
‘Daarnaast moet je zo veel mogelijk rust nemen zodat je lichaam genoeg energie heeft om strijd te leveren tegen de infectie. Soms volstaat het om activiteiten in je vrije tijd af te zeggen, maar het kan ook nodig zijn om een paar dagen of zelfs langer thuis te blijven.
‘Veel hangt van je weerstand af. Ben je overwerkt? Dan zal het langer duren om te herstellen. Het is ook belangrijk om niet te snel weer aan de slag te gaan. Wanneer je de vijand hebt overwonnen, is je kasteel wel nog altijd verwoest en het vergt veel energie om dat weer op te bouwen. Als je dan alweer keihard begint te werken en je komt de hele tijd in contact met verkouden mensen, dan is de kans groot dat je hervalt.
‘De meeste mensen genezen met voldoende rust en neusspoelingen vanzelf van een verkoudheid, maar er zijn natuurlijk uitzonderingen. Begin je je na drie tot vijf dagen steeds slechter te voelen, moet je hoesten of heb je verhoging? Dat kan erop wijzen dat je verkoudheid overgaat in een infectie van de oren, sinussen, luchtwegen of longen. Dan is het natuurlijk wél tijd om naar de huisarts te gaan.’