Opgesloten tussen zwart, wit en grijs

Björn Rzoska

Het kamp van Lokeren (1944-1947)

Doorbraak, Deurne 2018

168 blz., ? 21,50 ISBN 978 94 926 3912 7

Het kan verkeren, in het in opdracht van de Duitsers voor de opvang van Britse krijgsgevangenen gebouwde doorgangskamp werden tussen september 1944 en november 1947 Vlaamse collaborateurs en incivieken opgesloten. Het kamp van Lokeren was een van de 170 interneringscentra in België, maar toch is het zowat het icoon geworden van de harde repressie van de Belgische staat tegen Vlaamse collaborateurs. Eenvoudig te begrijpen, de Lokerse franciscanermonnik Longinus de Munter was aalmoezenier van het doorgangskamp en nam een hele rits foto’s die ook geregeld gepubliceerd werden. De harde kern van collaborateurs – waarvan velen een tijdje in Lokeren hadden ‘gewoond’ – bleven hun oorlogsherinneringen herdenken. Lokeren als fotografi sch gedocumenteerd interneringskamp was een dankbaar memento. Het interneringssysteem kende, door de snelheid waarin het diende te werken en de nog niet beëindigde oorlog, tekortkomingen en golfbewegingen naarmate nieuws over de bevrijding van de Duitse uitroeiingskampen bekend werd of overlevende Nacht und Nebelgevangenen terugkeerden. Collaborateurs werden wel binnen een (zeer) streng legaal kader vervolgd, maar in tegenstelling tot (vermeende) verzetslieden die door de nazi’s werden opgepakt, werd in de interneringskampen geen nodeloos (dodelijk) geweld gebruikt. De bewoners, hun kampleven (met veel foto’s en tekeningen van de geïnterneerden) en de veroordelingsgraad komen uitgebreid aan bod. Rzoska, kleinkind van een Poolse bevrijdingssoldate en een Vlaamse Waffen SS’er, plaatst dit kamp in een bredere nationale en genuanceerde context en geeft een objectieve verklaring van het ‘succes’ van het kamp en het wettelijk kader waarin het door de Belgische overheid werd opgezet. Het boek is een belangrijke stap in het evenwichtig herdenken van dit (en andere) interneringskampen.

Partner Content