Cosa Nostra, Camorra, ‘Ndrangheta

© BEELDBRON: GETTYIMAGES/FABRIZIO VILLA, GETTY IMAGES/AFP, PICTURE ALLIANCE

In criminele energie en wreedheid doen deze drie Italiaanse organisaties niet voor elkaar onder, maar er zijn wel verschillen.

Volgens de Calabrische oorsprongsmythe staan drie middeleeuwse dolende ridders aan de basis van de drie maffiatakken. Het waren drie Spaanse broers: Osso, Mastrosso en Carcangnosso, gevlucht omdat ze de verkrachting van hun zuster hadden gewroken. Ze hielden zich dertig jaar schuil op een eilandje bij Sicilië. Het gevoel van gerechtvaardigde wrok en onwankelbare familietrouw hield hen op de been en leidde tot een op wederzijdse bescherming gebaseerde broederschap die zwoer haar leden te beschermen. Omgekeerd: geen enkele buitenstaander zou het ooit nog in zijn hoofd halen om een van de broers of hun familie ook maar één haar te krenken. Toen de broers er de tijd rijp voor achtten, reisde Mastrosso naar Napels om in naam van de Maagd Maria de Camorra op te richten. Osso stak over naar Sicilië en stichtte de Cosa Nostra in naam van Sint-Joris. De derde broer, Carcagnosso, streek neer in het tussenliggende gebied. In Calabrië riep hij, in naam van de aartsengel Michaël, de ‘Ndrangheta in het leven.

Het Italiaanse woord ‘mafia’ is tegenwoordig van toepassing op vele vormen van georganiseerde misdaad, maar oorspronkelijk was het de aanduiding voor de Cosa Nostra (‘Ons Belang’), een organisatie die in 19de-eeuws Sicilië ontstond en later haar tentakels ook met succes naar de Verenigde Staten uitstrekte. De Cosa Nostra is hiërarchisch van structuur en ingedeeld in zogeheten ‘families’, waarbinnen echter maar een zeer beperkt aantal verwanten actief mag zijn. Men verdient zijn geld onder andere door afpersing (protectiegeld), subsidiefraude, wapen- en drugshandel. Aan prostitutie heeft de Siciliaanse maffia nooit gedaan en pooiers vinden er dan ook geen onderdak.

De Napolitaanse Camorra daarentegen is bepaald niet vies van deze inkomstenbron. De wieg van de Camorra stond in de gevangenissen van deze Zuid-Italiaanse metropool, wat verklaart dat de leden voor het overgrote deel afk omstig zijn uit de onderste lagen van de samenleving. De Camorra is losser van structuur dan de Cosa Nostra en stelt het ook zonder pseudo-religieuze rituelen.

Waar de Siciliaanse mafiosi vrij onopvallend door het leven gaan, etaleren de camorristi hun status nogal opzichtig, met veel blingbling en dure auto’s. Begin 20ste eeuw probeerde ook de Camorra in de VS te expanderen, maar de daaruit resulterende oorlog met de maffia werd in de jaren 1914-1918 verloren.

De succesvolste criminele organisatie uit Italië is op dit moment waarschijnlijk de Calabrische ‘Ndrangheta. Hier treedt de verwantschapsgedachte het meest op de voorgrond: de verschillende cellen zijn voortgekomen uit familieclans, steeds met een patriarch die de lakens uitdeelt. Een lid krijgt met allerlei riten en rangen te maken, die liefdevol met ‘fiori’ (bloemen) worden aangeduid. Het opperste orgaan is de ‘Grote Misdaad’, een raad van toezicht onder leiding van de capocrimine (hoofd misdaad).

Partner Content