Waals politiek commentator Jules Gheude stelt dat de Vlamingen werk moeten maken van een ‘Federatie Vlaanderen-Brussel’.
De laatste grote politiek peiling liet zien dat de voorspellingen voor N-VA in dalende lijn gaan. In de rondvraag voor Le Soir gaat de partij naar 19,9%, terwijl ze vorige keer nog op 22,2% stond. Met 26,3%, blijft het Vlaams Belang de eerste partij in Vlaanderen, maar het verliest toch 0,8%. Deze verliezen komen CD&V, Open VLD en Groen ten goede.
Het leek er daarop op dat voorzitter Bart De Wever zijn moment goed gekozen had, om in een interview met “De Tijd”, zijn huidige strategie uit te leggen. Zo hoopt de N-VA-voorzitter ‘een historisch akkoord te sluiten met de PS in 2024, dat de omslag maakt naar een confederaal België’.
Het is niet de bedoeling om het hier nog eens te hebben over de 500 dagen die het geduurd heeft om de Vivaldi-coalite te vormen, maar het mag wel opgemerkt worden dat er amper twee maand na de eedaflegging al spanningen lijkte op te duiken, en verwacht kan worden dat er nog scheuren zichtbaar zullen worden, zeker wanneer de staatshervorming opnieuw aan bod zal komen. De nieuwe federale regering onder leiding van eerste minister Alexander De Croo (Open VLD) wil ‘een staatshervorming voorbereiden voor na 2024’.
De kiemen voor een criris zijn er al, zeker als we de berichten lezen dat tijdens de regeringsvorming MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez samen met zijn collega-voorzitter van Écolo, Jean-Marc Nollet de onderhandeling tussen Paul-Magnette en Bart De Wever heeft getorpedeerd, omdat zij daarin de contouren van een confederale hervorming zagen.
Voorbereiding van nieuwe staatshervorming belooft niet eenvoudig te worden
Nog in het interview in De Tijd geeft Bart De Wever meer informatie over zijn gesprekken met Paul Magnette: ‘We konden een deal maken die sociaal-economisch evenwichtig was. Wij zouden een aantal dingen moeten slikken, maar daar zou een lastenverlaging tegenover staan. In het institutionele hoofdstuk was de confederale omslag verworven. De lonkerzijde, of toch de leidende partij, was bereid Wallonië daarnaartoe te leiden.’
We stonden dus op het punt om een akkoord te zien tussen de grootste partijen in Vlaanderen en Wallonië. Door deze deal te ondermijnen, heeft Georges-Louis Bouchez een zware fout begaan.
De eentalige MR-voorzitter blijft ondertussen zijn “belgicisme” benadrukken. Volgens hem heeft België een toekomst dankzij un fédéralisme solide. Hij ziet niet in dat dit voor velen in Vlaanderen een reeds lang gepasseerd station is.
Vergelijk dat met de processen die in Vlaanderen gespeeld hebben. De grondwet had in 1993 nog maar net het federalisme ingesteld of Vlaanderen schakelde al een versnelling hoger. Bij monde van Vlaams minister-presiden Luc Van den Brande (CVP) werd een confederale hervorming voorgesteld, wat goedgekeurd werd in het Vlaams parlment in 1999.
Dat solide federalisme waarover Georges-Louis Bouhez het heeft is eenvoudigweg niet langer mogelijk zodra een van de entiteiten een Natie is geworden, en niet langer financieel wil opdraaien.
Deze zomer schreef Kamerlid Jean-Marie Dedecker in een column: ‘Niettegenstaande dat de transfers van Noord naar Zuid driemaal hoger zijn dan die van West- naar Oost-Duitsland, en de subsidies 12 keer meer per persoon dan in Hongarije, heeft Wallonië nog een torenhoge staatsschuld.’
Dedecker mag dan als onafhankelijke zetelen, dit soort uitspraken vinden grote weerklank in Vlaanderen, bij al wie het Vlaams-nationalisme genegen is.
Als Bouchez zich dus afvraagt ‘of de geschiedenis altijd wel het eenrichtingsstraatje van de regionalisering moet nemen’, blijft hij in wezen blind voor de politieke realiteit in Vlaanderen.
Ook CD&V-voorzitter Joachim Coens liet eerder al verstaan:’Wij willen geen programma overgoten met een Belgisch sausje. Geen sprake van dat wij de tandpasta in de tube zouden terugduwen.’
De discussies over een nieuwe staatshervorming zullen zeker geen pretje worden. Brussel blijft de kern van de zaak. En daar, zo verklaart Bart De Wever, willen de Franstaligen natuurlijk de hand op leggen. ‘Elk jaar stijgt die ambitie, door de transformatie die Brussel ondergaat. Wat historisch een Vlaamse stad was, is een kosmopolitische stad zonder leitkultur geworden, met in toenemende mate een stadstaatfilosofie.’
Op dit punt zal dus een historisch akkoord moeten worden bereikt.
Op RTL/TVI heeft Paul Magnette zijn standpunt hierover al bekendgemaakt: ‘Laten we proberen een Belgiê te hebben, dat met vier gewesten werkt. Voor ons, hebben twee gemeenschappen in Brussel geen zin meer.’
Een opvallende uitspraak, die alvast niet naar de zin was van Ahmed Laaouej, de voorzitter van de Brusselse PS-afdeling: ‘Men moet wat respect hebben voor een belangrijke instelling als de Fédération Wallonie-Bruxelles hebben, want ik hoor dat sommigen die willen laten verdwijnen.’
Voor de Vlamingen liggen er dus nog heel wat moeilijkheden. Want in de huidige omstandigheden kan het, door de persoonsgebonden materies, zijn Brusselse minderheid nog altijd van wieg tot graf begeleiden en beschermen. Het confederalisme waarvan Vlaanderen droomt rust op twee staten – Vlaanderen en Wallonië – die samen Brussel beheren.
Daarom zou Vlaanderen het best de raad van wijlen CVP-politicus Jan Verroken opvolgen: ‘Mocht ik nu nog in de CVP zijn, ik zou vechten en ijveren en hetzelfde doen als wat de Walen doen. De Walen maken de federatie Wallobrux. Ik zou al lang een federatie Vlaanderen-Brussel gemaakt hebben. Je moet altijd hetzelfde doen als je tegenstrever, dan loopt het goed af. Ze kunnen ons toch niet verwijten net hetzelfde te willen doen? En zo zitten we op vijf stappen van de confederatie.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier