Theo Francken en Pieter De Crem: ‘CD&V en N-VA zijn geen vijanden van elkaar’

Theo Francken: 'Staat er eigenlijk een windmolen in Aalter?' - Pieter De Crem: 'Nee hoor.' © Debby Termonia
Walter Pauli

Theo Francken (N-VA) en Pieter De Crem (CD&V) zijn bekende pleitbezorgers van een centrumrechtse regering. Hun partijen zaten tussen 2014 en begin dit jaar in zo’n ‘droomcoalitie’, maar toch vlogen ze elkaar voortdurend in de haren. Hoe diep is het water tussen de Vlaams-nationalisten en de christendemocraten nu, vijf maanden na de Marrakeshcrisis? Francken: ‘Een nieuwe rechtse coalitie is de echte inzet van de verkiezingen.’

Al vanaf de eerste minuten van het gesprek valt het op dat Pieter De Crem en Theo Francken het grondig met elkaar eens zijn over de grote sociaal-economische uitdagingen waar dit land voor staat. Allebei zijn ze haast lyrisch over de resultaten van de regering-Michel (Francken: ‘Tot Marrakesh, daarna werd het veel minder.’): de economie bloeit, er zijn meer starters en minder faillissementen dan ooit, en de werkloosheid is 38 maanden op rij gedaald. Al plaatst De Crem wel een kanttekening bij het begrotingswerk: ‘Onze belofte om het begrotingstekort weg te werken en de schuld af te bouwen, hebben we niet gehaald. De beloofde redesign van de overheid was een totale mislukking. De volgende regering start met een miljardenput en zal de uitgaven snel onder controle moeten krijgen.’

In het Marrakeshpact staat dat we geen gezinnen met kinderen meer mogen opsluiten. Toch gaan we dat blijven doen.

Theo Francken

Toch bent u wel erg tevreden over een regering zonder CD&V-premier.

Pieter De Crem: Vergeet niet dat de CD&V in 2014 bewust voor deze regering heeft gekozen. Di Rupo II was mathematisch mogelijk, een voortzetting van de tripartite van christendemocraten, socialisten en liberalen. Eén partij heeft het verschil gemaakt en voor een andere formule gekozen. Dat was de CD&V.

Waarom?

De Crem: Omdat wij een regering van verandering wilden. Dat zou met de PS sowieso moeilijk zijn geweest. Ten tweede heeft Elio Di Rupo belangrijke signalen uit Vlaanderen genegeerd: op de tweede donderdag na de verkiezingen is hij zonder overleg begonnen met de vorming van linkse regionale coalities. Toen hebben wij gezegd: we gaan in Vlaanderen ook resoluut door met een coalitie van CD&V en N-VA, waarbij zich later Open VLD heeft mogen aansluiten.

Is het niet zo dat de N-VA vanuit de oppositie de CD&V jarenlang pijn heeft gedaan, zodat jullie uiteindelijk liever mét dan tegen de N-VA regeren?

De Crem: Je kunt het oordeel van de kiezer toch moeilijk blijven negeren? Het was de tweede keer op rij dat zo’n dertig procent van de Vlamingen voor de N-VA stemde.

Is het voor de CD&V niet moeilijk functioneren in de regering als vanuit Beweging.net telkens opnieuw de kritiek komt dat het niet goed genoeg is?

De Crem: Deze regering heeft goed werk geleverd voor iedereen, ook voor de achterban van Beweging.net.

Theo Francken: We hebben de leeflonen zeven keer verhoogd. Zeven keer!

Daarvoor heb ik u geen proficiat weten krijgen van ACV-voorzitter Mark Leemans.

De Crem: De dag dat we van Leemans een schouderklop krijgen, moeten we beginnen op te passen. Niet alleen de leeflonen, maar ook de minimumpensioenen en de andere uitkeringen zijn verhoogd.

Francken: Ik heb op de christendemocraten gesakkerd na de ‘ Wir schaffen das’ van Angela Merkel. En tijdens de Sudancrisis vond ik het beneden peil hoe CD&V-voorzitter Wouter Beke mijn ontslag eiste.

De Crem: U hebt het over zijn kritiek op de uitgewezen asielzoekers die werden gemarteld nadat u hen had teruggestuurd.

Francken: Dat bleek niet eens waar te zijn. Die Sudanese identificatiemissie (Sudanese diplomaten kwamen in België controleren welke uitgeprocedeerde landgenoten konden terugkeren, nvdr) is naar ons land gekomen met rugdekking van de eerste minister en de minister van Buitenlandse Zaken. Anders krijg je dat niet georganiseerd, en de CD&V wist dat heel goed. Toch komt Beke, zonder eerst met mijn partijvoorzitter contact op te nemen, ’s ochtends op de radio zeggen: ‘Francken moet in de spiegel kijken. Als hij een CD&V’er was geweest, had hij ontslag genomen.’ Dat kwam hard aan. Het was tijdens de kerstvakantie, ik zat thuis met de kinderen toen ik het hoorde. Zoiets doe je niet. Ik moet zeggen dat ik de laatste dagen, nu sommigen het ontslag van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) eisen, aan die episode heb teruggedacht.

Die pacten zijn vormen van soft law. Volgens een pact rond mariene biologie zijn al onze golfbrekers in de Noordzee illegaal.

Pieter De Crem

De Crem: Uw partijvoorzitter heeft vanuit New York over mij gezegd: ‘Hoe vult die zijn dagen?’ Hij vond dat een staatssecretaris voor Buitenlandse Handel geen enkel nut had voor de Vlaamse bedrijven. In de politiek moet je tegen een stootje kunnen, Theo.

Francken: Geen enkele politicus heeft meer stoten moeten incasseren dan ik. Dan spreek ik niet eens over de torpedo’s van CD&V’ers Eric Van Rompuy, Ivo Belet, Mark Eyskens en andere ministers van staat-in-ontbinding, waarbij ‘nazi’ nog het meest onschuldige verwijt was. Maak maar een inventaris van www.ericvanrompuy.be – elke zondag is er een update. Het heeft mij gehard, en dus sterker gemaakt.

De Crem: Je moet eens zien wat voor cartoons ze van mij hebben gemaakt. En welke outfit die tekenaars mij geven!

Francken: Crembo! Je bent er zo trots op, Pieter. (lacht)

Hoe diep is de kloof nog die geslagen is door de Marrakeshcrisis?

De Crem: Na het ontslag van hun ministers dacht ik dat de N-VA ‘Marrakesh’ ernstiger zou nemen dan ze nu blijkt te doen. Ik lees dat het pact bij de volgende regeringsonderhandelingen geen beletsel meer is voor de N-VA.

Francken:(boos) Dat is pure framing, Pieter: die uitspraak werd mij in de mond gelegd. De uitvoering van het Marrakeshpact is voor mij een breekpunt. De N-VA gaat dat pact níét uitvoeren.

Hoe wilt u Marrakesh dan tegenhouden?

Francken: Wilt u voorbeelden? Eén: In het Marrakeshpact staat dat wij geen gezinnen met kinderen meer mogen opsluiten in het kader van een gedwongen uitzetting. Toch gaan we dat blijven doen: sommige gezinnen die pertinent blijven weigeren om terug te keren, kun je niet anders dan tijdelijk opsluiten – zo kort en humaan mogelijk – voor de uitwijzing. Twee: het Marrakeshpact zegt dat gedwongen uitwijzing alleen kan als allerlaatste stadium. Eerst zouden we moeten aandringen op vrijwillige terugkeer, een herintegratieparcours voorstellen, … Dat is nu niet zo in België, en dat verandert ook niet. Als de politie nu een illegaal betrapt bij een inbraak gaat die recht naar 127bis in Steenokkerzeel en vliegt vervolgens het land uit. Ook na Marrakesh ga ik hem niet eerst vragen of hij niet liever kiest voor een vrijwillig terugkeertraject, met een reïntegratiepremie van drieduizend euro erbovenop.

Drie: het Marrakeshpact vraagt een versoepeling van de gezinshereniging. Ook dat gaan we niet doen. We gaan de regels rond gezinshereniging juist nog strenger maken, de Europese richtlijnen geven ons nog wat marge. Vier: om de twee jaar zou een controlecommissie van de Verenigde Naties een audit moeten maken over onze Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). De Belgische overheid zal daar niet aan meewerken. De VN hebben zich niet uit te spreken over ons. Het is een breekpunt van de N-VA: dat Marrakeshpact gaan wij niet uitvoeren.

De Crem: Toch was de N-VA beter in de Zweedse coalitie gebleven. U had het werk kunnen afronden. U had zelfs nieuwe initiatieven kunnen nemen, zoals die verstrenging van de gezinshereniging.

Ik wil graag werken aan een heruitgave van de scheidende centrumrechtse regering, met de CD&V en de N-VA erin.

Pieter De Crem

Francken: Die houdt Nahima Lanjri (CD&V) al vijf jaar tegen. Ze heeft op een bepaald ogenblik zelfs gezegd: ‘Ik steun uw beleidsnota niet.’ Daarvoor heeft de CD&V-top haar wel op haar doos gegeven.

De Crem: In de Kamer hebben jullie parlementsleden onze minister van Werk Kris Peeters toch ook niet gespaard? Er wordt weleens geklaagd over uw communicatie, maar dat is het spel. Uw beleid op asiel en migratie is altijd gesteund door mijn partij.

Francken: Dat weet ik wel, waarvoor dank. Natuurlijk hadden we verder willen doen met de regering-Michel. Maar dat had maar gekund als de andere partijen zich gewoon hadden willen onthouden bij de stemming over Marrakesh, zoals zoveel landen hebben gedaan.

De Crem: Het gaat om zestien landen. Al die pacten zijn vormen van soft law. Er zijn wel meer van die pacten die we overtreden. Zo is er eentje rond mariene biologie, waardoor al onze golfbrekers in de Noordzee eigenlijk illegaal zijn.

Francken:Soft law heeft van de hele migratiepolitiek, en vooral van het terugkeerbeleid, een puinhoop gemaakt. Het Hof van Straatsburg grijpt elke strohalm aan om de grenzen verder open te zetten. Weet u dat als wij vandaag een transitmigrant opsluiten in een gesloten centrum, die niet alleen asiel kan aanvragen maar ook nog eens drie keer in beroep mag gaan? Ik heb daar een boek over geschreven.

De Crem: Ik heb het gelezen. Ook de reacties erop. Het enige wat ik in uw plaats niet zou gedaan hebben, is uitgewezen asielzoekers met een strafblad vrijlaten uit de gesloten centra om daar plaats te maken voor transitmigranten.

Francken: Die crisis was verdorie opgepookt door uw CD&V-burgemeesters, Pieter, die kort voor de gemeenteraadsverkiezingen mij en Jan Jambon (toen minister van Binnenlandse Zaken, nvdr) wilden opjagen met hun kritiek op de overlast van transitmigranten op de parkings aan de autosnelwegen. Ik begreep de frustratie van de politiediensten: ze pakten die mensen op maar moesten ze van de DVZ weer vrijlaten omdat er geen plaats was in de gesloten centra. Een uur later zagen ze diezelfde transitmigranten op diezelfde parking staan. Dus wilden Jambon en ik die arrestanten minstens een paar dagen opsluiten en nagaan wie we zouden kunnen terugsturen. Maar dat is dus niet evident. Mijn masterplan voor illegalen is in 2017 goedgekeurd: het aantal plaatsen zal daardoor verhogen van 700 tot 1200. Weet u dat Matteo Salvini (Italiaans minister van Binnenlandse Zaken, nvdr) voor heel Italië beschikt over 400 tot 600 plaatsen? Terwijl wij in België 50.000 asielzoekers hebben, en zij een half miljoen!

Theo Francken en Pieter De Crem: 'CD&V en N-VA zijn geen vijanden van elkaar'
© DEBBY TERMONIA

Italië ligt vlak bij Afrika, het continent dat het meest kreunt onder de opwarming van de aarde. De klimaatjongeren roepen politici op om daar eindelijk iets aan te doen.

Francken: Ik vind het uitstekend dat jongeren op straat komen voor een maatschappelijk thema, zeker in een tijd waarin de jeugd voortdurend kritiek krijgt dat ze lui en apathisch is. Alleen vind ik niet dat je daarvoor moet mogen brossen. In Lubbeek heb ik tegen de basisscholen gezegd: ‘Bij ons wordt niet gespijbeld.’ Ik maak een onderscheid tussen achttienjarige leerlingen van het secundair en kinderen van zes of zeven. Zonder dat de ouders fatsoenlijk ingelicht werden, duwden leerkrachten die kinderen een bord in de handen: ‘Joke, stop toch met koken.’ Als een journalist hen vroeg wie die Joke was, kwam er geen antwoord. Dat was ver voorbij de grens.

De Crem: Bestaat het Groene Boekje nog, de woordenlijst der Nederlandse taal? Ik ga er één nieuw woord in proberen te krijgen: spijbelplicht.

Intussen kreeg zowel de Vlaamse als de federale regering een slecht klimaatrapport.

De Crem: De groenen proberen de mensen een slecht geweten aan te praten met hun ‘drie M’-programma: Meer belastingen, Minder werken en Meer uitkeringen. De groenen zien de mensen niet graag. Ze delen de Vlamingen op in twee soorten mensen: zijzelf zijn de goeden en al de anderen zijn de slechten. Wie niet meegaat in hun integristische visie op het milieu, is een slecht mens: dat slaat op al wie nog met een diesel rijdt of een stookolietank heeft. Hen wordt een schuldgevoel aangepraat. Dat is niet juist. België is verantwoordelijk voor 0,5 procent van de globale CO2-uitstoot, Vlaanderen voor 0,3 procent. Ik zeg niet dat dit cijfer niet naar beneden moet, maar je moet mensen wel meekrijgen om minder water te verbruiken en hun afval te sorteren.

Francken: We moeten de mensen vooral uitleggen dat we langer kernenergie nodig zullen hebben.

De Crem: Hoezo? De N-VA heeft in 2015 toch mee de wet goedgekeurd die de kernuitstap regelt?

Francken: In De zevende dag hebt u toch ook gezegd dat de timing van de kernuitstap in 2025 niet haalbaar is? Uw partij floot u toen terug.

De Crem: Het verschil tussen de CD&V en de N-VA is dat jullie een wet goedkeuren in de regering en er vervolgens in het parlement afstand van nemen. Ik vraag alleen om verantwoordelijkheidszin, en om voorzichtigheid. We hebben nog dik 60 maanden voor de kernuitstap er komt, want op 1 januari 2025 moeten alle kerncentrales dicht. In die tijd moeten we ervoor zorgen dat we meer dan 50 procent van onze energievoorziening die we vandaag nog uit kernenergie halen, elders halen. Dat betekent dus dat we elke maand een klein procent van die kernenergie zullen moeten zien te vervangen door andere energiebronnen. Die collectieve inspanning tot een goed einde brengen, zal van alle burgers en bestuurders dus een tien op tien vergen voor orde, vlijt en doorzettingsvermogen. Als we de deadline van 2025 halen, mogen we ons op de borst kloppen: dan is het mission accompli. Maar als verantwoordelijk bestuurder moet je jezelf ook de vraag stellen: wat als dat niet gebeurt? Daar moet je ook op voorzien zijn. Daarom bouwt de regering nieuwe gascentrales. Maar wellicht moeten we ook kernenergie achter de hand houden om ervoor te zorgen dat de energievoorziening nog even gehandhaafd blijft.

De mensen klampen mij aan op straat: “Theo, alstublieft, neem asiel en migratie terug over, wij missen u.

Theo Francken

Francken: De wet op de kernuitstap moet worden herzien door de volgende regering. Ze is niet realistisch. De zogenaamde G rey Day lag dit jaar op 4 februari: die dag was alle groene energie die we in dit land produceren voor dit jaar al opgebruikt. Dat betekent dus dat we nog elf maanden verder moeten met grijze energie (uit kernenergie, fossiele brandstoffen en dergelijke, nvdr). Onze economie boomt, tot tevredenheid van iedereen, dus de energievraag zal niet meteen dalen. Wij moeten zekerheid bieden aan de burgers, aan de bedrijven en aan onze potentiële investeerders.

De Crem: De voorbije vijf jaar kreeg ik op mijn vele missies als staatssecretaris voor Buitenlandse Handel voortdurend dezelfde vraag van buitenlandse investeerders: kan ik zeker zijn van mijn energievoorziening?

U hebt die buitenlandse investeerders niet geïnformeerd over het afschakelplan van netwerkbeheerder Elia?

De Crem: Natuurlijk niet. Mijn gemeente Aalter is verdorie een van de eerste die zouden worden afgeschakeld.

Francken: Staat er eigenlijk een windmolen in Aalter?

De Crem: Nee hoor. Zelfs als we viermaal zo veel windmolens bouwen als vandaag, zou dat niet volstaan om de kernuitstap te compenseren.

Francken: Tegen 2025 zouden wij in Vlaanderen nog honderden windmolens moeten zetten. Waar gaan we die plaatsen? In uw gemeente? In die van mij?

De Crem: In Duitsland besliste Merkel in 2011 om de kernuitstap te versnellen. Duitsland verbruikt nu minder kernenergie. Maar het aandeel van vervuilende fossiele brandstoffen als steen- en bruinkool is spectaculair gestegen. Deden ze dat voor het klimaat of voor het milieu? Das war ein Witz.

Francken: De ideologische fixatie van de ecogroenen katapulteert ons terug naar de middeleeuwen.

De klimaatwet is nodig wegens de opwarming van de aarde. Er zijn kaarten die aangeven welke delen van Vlaanderen onder water zullen komen te staan als de zeespiegel stijgt. Zelfs in een gematigd scenario, mijnheer De Crem, spreken we straks van het Verdronken Land van Aalter.

De Crem: Ik onthoud me van alle cynische commentaar. Ik hou niet van doemdenken. We zien ook dat de mensen oor hebben voor ons verhaal: een van vertrouwen in plaats van wantrouwen, een van verbinden in plaats van tweedracht. Wij zijn een positieve partij, vandaar dat minister Hilde Crevits onze kandidaat is om minister-president te worden.

Francken: ‘Verbinden’ is christendemocratisch jargon om in het midden van het bed te kunnen leggen. Wat ik zou willen weten: wat is de voorkeur van de CD&V? Willen jullie een centrumrechtse regering, met Jan Jambon als federaal premier en Bart De Wever als Vlaams minister-president?

De Crem: Voor de geloofwaardigheid van dat scenario was de coalitievorming in Antwerpen een slechte start.

Tachtig procent van de Vlaamse kiezers moet niets hebben van Kristof Calvo. Kristof Calvo is véél erger dan Elio Di Rupo.

Theo Francken

Francken: U ligt in het midden van het bed en u wilt niet uitsluiten dat u voor links zult gaan. Dus vrees ik dat de CD&V voor links zal gaan. De N-VA gaat voor centrumrechts. De voorbije jaren is de koers van uw partij allesbehalve centrumrechts geweest. Ik weet dat u dat persoonlijke betreurt, en ik hoop dat u die koers kunt bijstellen, samen met andere CD&V’ers zoals Hendrik Bogaert.

Ik was daarnet op de markt in Overijse. Een man klampt mij aan en zegt: ‘Ik ga op u stemmen, meneer Francken. Ik heb altijd CD&V gestemd, maar ik ben bang dat de CD&V zal meestappen met diene Calvo. Van u weet ik tenminste zeker wat u zult doen.’ ‘Hartelijk dank voor uw stem’, heb ik hem geantwoord.

De Crem: Ik sprak gisterenavond voor een serviceclub. Daar zeiden ze mij: ‘Vorige keer stemde ik N-VA, nu weer CD&V.’ (lacht)

Maakt de N-VA van Kristof Calvo geen tweede Elio De Rupo: het herkenbare ‘gezicht van de vijand’ voor de N-VA-kiezers?

Francken: Tachtig procent van de Vlaamse kiezers moet niets hebben van Kristof Calvo. Kristof Calvo is véél erger dan Elio Di Rupo.

De Crem: Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan ik bevestigen dat Kristof Calvo niet de volgende premier van het land zal zijn.

De Zweedse coalitie heeft mogelijk geen meerderheid meer in de Kamer. Een rechtse coalitie wordt dan haast wiskundig onmogelijk.

Francken: Toch is een nieuwe rechtse coalitie de echte inzet van de verkiezingen. Laat de kiezer zich eerst maar uitspreken. Alleen met een sterke N-VA zal de kiezer opnieuw een centrumrechtse regering krijgen, een regering die voortzet wat we hebben gedaan.

De Crem: Stel dat jullie federaal onvoldoende partners vinden, wie wordt dan minister-president in Vlaanderen. Bart De Wever, of toch Jan Jambon?

Francken; Bart De Wever is kandidaat-minister-president. Hij zal dat mandaat opnemen als de kiezer hem daarvoor plebisciteert. Intussen zal ook Jan Jambon sowieso geconsulteerd worden, door de koning en door anderen. Tijdens die onderhandelingen zal hij dus de eerste viool spelen voor de N-VA. Bij die onderhandelingen zal ik Jan met veel plezier bijstaan. Schouder aan schouder, zoals we dat al jaren doen.

Pieter De Crem
Pieter De Crem© DEBBY TERMONIA

Hoe ernstig is de kandidatuur van Hilde Crevits? Als zij echt minister-president wil worden, kan dat alleen in een regering zonder de N-VA.

De Crem: Ik zie dat er maar twee partijen zijn die een minister-president naar voren schuiven: CD&V en N-VA. Dus zal een van die twee de Vlaamse regeringsleider leveren. De kandidatuur van Crevits is geen pose.

Francken: Als de N-VA ook na 28 mei groter is dan de CD&V – en die kans is bijzonder groot – zullen we de minister-president niet aan jullie afstaan. Een CD&V’er kan maar minister-president zijn als uw partij een linkse Vlaamse regering vormt met Groen en SP.A. U moet dat maar uitleggen aan uw kiezers: dat de stem voor de CD&V een stem is voor links.

Zal de CD&V zonder de N-VA in een federale regering stappen? Dat wil zeggen: in een regering zonder meerderheid aan Nederlandstalige kant?

De Crem: In de Belgische geschiedenis is er één keer een federale regering gevormd zonder meerderheid in de Nederlandstalige taalgroep. Die strategie is voor CD&V zeer slecht afgelopen, bij wijze van understatement. Ik denk dus dat er op geen enkele wijze een federale coalitie kan komen die geen meerderheid heeft in de Nederlandstalige taalgroep. Zo eenvoudig is dat. De CD&V doet daaraan niet mee.

Francken: Dat is tenminste duidelijk gesproken.

Is het niet verleidelijk voor de CD&V om de N-VA te laten vallen, de partij die Kris Peeters en Hilde Crevits sinds 2014 het leven zuur heeft gemaakt?

De Crem: Er leeft bij de CD&V geen revanchisme tegenover de N-VA. Waarom hebben we destijds voor het kartel gekozen? Toch omdat er historische banden zijn tussen onze partijen, toch omdat onze ideeën dicht bij elkaar liggen? CD&V en N-VA zijn geen vijanden van elkaar. Daarom wil ik graag werken aan een heruitgave van de aftredende centrumrechtse regering, met de CD&V en de N-VA erin. Maar eerst moet de kiezer de kaarten leggen.

Francken: Ik zou ook niet weten waarom wij tegenover elkaar zouden moeten staan. Ik bestuur Lubbeek in een coalitie met de CD&V. Die samenwerking verloopt uitstekend.

De dag van de gemeenteraadsverkiezingen vorig jaar kondigde Bart De Wever voor de camera van Paul Jambers plots zijn opening naar de socialisten aan. Had u die bocht zien aankomen?

Francken: Ik had dat verwacht, zeker na de verhuizing van Kris Peeters naar Antwerpen. Peeters speelde het hard in de campagne maar deed het niet goed in het stemlokaal. De Wever heeft juist geoordeeld dat een nieuw bestuur met de CD&V erbij niet goed zou zijn voor de stad. Samen in een schepencollege zitten is nog iets anders dan elkaars coalitiepartners zijn in een regering. In een stad of gemeente moet je elke dag loyaal samenwerken. Daarom werd Bart De Wever de kingmaker van een coalitie met de SP.A erbij. Is dat geen goede zaak gebleken? Op de ophef over die ontploffende granaten na, was het de voorbije maanden opvallend windstil rond het nieuwe Antwerpse bestuur. Dat was vorige keer wel anders, met de SP.A in de oppositie.

Theo Francken
Theo Francken© DEBBY TERMONIA

Wendt de SP.A ook niet de steven richting de N-VA? In deze campagne is de SP.A voor haar doen opvallend streng voor asielzoekers en Oost-Europese werkkrachten.

Francken: Het is duidelijk dat de SP.A haar koers over migratie heeft bijgesteld. John Crombez zelf hoefde dat niet te doen. Crombez heeft zijn oude uitspraken pro pushbacks nooit teruggetrokken, ook niet nadat zijn partijbestuur hem had teruggefloten. Ik spreek in Vlaams-Brabant weleens met Hans Bonte, mijn collega-burgemeester van Vilvoorde: met zulke SP.A’ers kunnen wij zakendoen. De Vlaamse sociaaldemocratie had al veel eerder naar Mark Elchardus moeten luisteren. Iedereen weet dat de socialisten het alleen daar goed doen waar ze een rechtse burgemeester hebben. Het beste voorbeeld was toch Louis Tobback in Leuven? Het is een beproefde succesformule: zeggen te willen zorgen voor de meest kwetsbaren en dat ook uitstralen, en in datzelfde beschermende verhaal ook flink durven inzetten op veiligheid en migratie.

Vorig jaar kondigde Pieter De Crem zijn afscheid van de politiek aan. Nu trekt hij als minister van Binnenlandse Zaken opnieuw de CD&V-Kamerlijst in Oost-Vlaanderen.

De Crem: Men heeft mij eerst gevraagd om de portefeuille van Theo Francken over te nemen. Het is Binnenlandse Zaken geworden. Als burgemeester en met mijn jarenlange ervaring in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken ken ik die dossiers door en door. Voor mij was die nieuwe ministerfunctie er een van ‘doorlopende zaken’.

Is Pieter De Crem straks weer kandidaat-minister?

De Crem: Ik heb altijd gezegd: je ne vais pas mourir pour un mandat. Ik heb vooral proberen te doen wat ik moet doen. Na het vertrek van Jan Jambon bleek dat er op Binnenlandse Zaken nog een pak beslissingen te nemen waren: de wet op de bestuurlijke handhaving door de burgemeester, een aantal sociale en syndicale onderhandelingen, de politiescholen, het uitrollen van de vernieuwde civiele bescherming. Het is tot nu toe allemaal goed verlopen, en ik heb de indruk dat de publieke opinie dat ook zo ziet.

En u, meneer Francken? Volgt u straks uw hart en wordt u Vlaams minister van Onderwijs?

Francken: Ik wil opnieuw verantwoordelijk worden voor Asiel en Migratie. Ik ben kandidaat om datgene te doen waarvoor de mensen mij voortdurend aanklampen op straat: ‘Theo, alstublieft, neem asiel en migratie terug over, wij missen u.’

Als Bart De Wever straks minister-president wordt, kan hij moeilijk partijvoorzitter blijven. Tenzij hij doet zoals Elio Di Rupo tussen 2005 en 2007 en tegelijk partijvoorzitter en minister-president wordt. Dan kopieert de N-VA helemaal het PS-model.

Francken: Er is geen vacature, dus ik ben geen kandidaat partijleider. Dat probleem doet zich niet voor.

Vanaf einde mei wordt de Vlaamse regering gevormd en rijst dat probleem wel.

Francken: Dan zien we dan wel. (lacht)

Pieter De Crem

– 1962: geboren in Aalter

– Studie: romaanse filologie (KU Leuven) en internationaal en Europees recht (VUB)

– Sinds 1995: burgemeester van Aalter (CVP, later CD&V)

– 1995-2007: Kamerlid

– 2003-2007: voorzitter van de CD&V-Kamerfractie

– 2007-2014: minister van Defensie

– 2013-2014: vicepremier van Elio Di Rupo

– 2014-2018: staatssecretaris voor Buitenlandse Handel

– Sinds 2018: minister van Binnenlandse Zaken en Veiligheid

Theo Francken

– 1978: geboren in Lubbeek

– Studie: licentiaat pedagogische wetenschappen (KU Leuven)

– 2001-2004 en 2008-2009: wetenschappelijk medewerker van de N-VA-fractie in het Vlaams Parlement

– 2009-2010: adjunct-kabinetschef inburgering en Vlaamse Rand van Vlaams viceminister-president Geert Bourgeois

– 2010-2014: en 2018-heden Kamerlid N-VA

– Sinds 2013: burgemeester van Lubbeek

– 2014-2018: staatssecretaris voor Asiel, Migratie en Administratieve Vereenvoudiging in de regering-Michel

– Schreef België. Land zonder Grens (2012, met Sarah Smeyers), Continent zonder Grens (2018), en Migratie in 24vragen en antwoorden (2019).

Partner Content