Slimme meter opnieuw onder politieke hoogspanning: ‘Een typisch voorbeeld van knoeiwerk’

Vlaams minister van Energie Lydia Peeters (Open VLD) op 15 januari 2019. © Belga

Nu energiewaakhond Vreg naar het Grondwettelijk Hof stapt, komt het dossier rond de slimme meter weer op de voorgrond. Volgens de oppositie had de regering dit nochtans moeten zien aankomen. ‘Flauw van de minister dat ze de Vreg een onruststoker noemt.’

Eerst en vooral dit: de uitrol van de slimme meters, die op termijn alle analoge gas- en elektriciteitsmeters zullen vervangen, begint gewoon op 1 juli. Bovendien mogen eigenaars van zonnepanelen rustig ademhalen, want de Vreg kiest nu al voor een overgangsregeling. ‘Tot eind 2020 verandert er daardoor niks, alles blijft bij het oude’, klinkt het.

Toch is de beslissing van de energiewaakhond om naar het Grondwettelijk Hof te stappen om verschillende redenen belangrijk.

1) Waarover gaat het?

Alles draait rond één bepaald artikel in het decreet rond de slimme meter. Die tekst werd kort voor de verkiezingen goedgekeurd in het Vlaams Parlement. In tegenstelling tot wat energieminister Lydia Peeters (Open VLD) zegt, gebeurde dat niet unaniem. Oppositiepartijen SP.A, Groen en Vlaams Belang onthielden zich.

Artikel 31 van dat decreet bepaalt dat eigenaars van zonnepanelen nog tot vijftien jaar na de invoering van de slimme meter het voordeel van de terugdraaiende teller kunnen krijgen. Zo wordt de overtollige energie die je op het net zet, afgetrokken van wat je van het net consumeert.

De Vlaamse regering doet maar alsof ze dit niet heeft zien aankomen.

Bruno Tobback (SP.A)

In tegenstelling tot de oude analoge meter draait de slimmer meter niet terug. Dat wordt virtueel rechtgezet – met alle technische moeilijkheden van dien.

Eigenaars van zonnepanelen die vóór eind 2020 worden geplaatst, kunnen kiezen tussen twee opties: vijftien jaar lang blijven genieten van dat zogenaamde prosumententarief, of overstappen naar een netvergoeding op basis van afname, zoals de Vreg voorstelt.

2) Waarom neemt de Vreg zo’n drastische stap?

Volgens de Vreg gaat de Vlaamse regering haar boekje te buiten. De waakhond vindt dat enkel de Vreg zelf bevoegd is voor de tarieven. ‘De rechtspraak, de praktijk van de Europese Commissie én de rechtsleer, zijn helder en eenduidig: een bepaling van tarifaire regels door de wetgever is niet meer mogelijk’, aldus het jongste vernietigende advies.

Daarnaast zou de overheid discrimineren tussen gebruikers zonder zonnepanelen, gebruikers die vandaag al zonnepanelen hebben én gebruikers die de panelen na 2020 laten installeren. Zij krijgen immers niet dezelfde voordelen.

De waakhond vindt de compensatieregeling van 15 jaar ook veel te lang. ‘Binnen de EU bestaat er op vandaag een breed gedragen consensus dat bestaande compensatiemechanismen voor prosumenten zo snel mogelijk afgebouwd en finaal afgeschaft moeten worden.’

3) Had de Vlaamse regering dit moeten zien aankomen?

‘Ja’, zo luidt het antwoord van de verenigde oppositie. Zij wijst op het vernietigende advies van diezelfde Vreg in maart. Dat de energiewaakhond naar het Grondwettelijk Hof stapt, komt dus niet als een verrassing.

‘De Vlaamse regering doet maar alsof ze dit niet heeft zien aankomen’, zegt Bruno Tobback (SP.A). ‘De stap van de Vreg naar het Hof is hoe dan ook een politiek feit en een risico. Als het Hof negatief oordeelt, dan dreigen we dingen te moeten terugdraaien die al een tijd zijn ingevoerd.’

Bruno Tobback (SP.A) en Johan Danen (Groen) op 10 oktober 2018.
Bruno Tobback (SP.A) en Johan Danen (Groen) op 10 oktober 2018.© Belga

Ook Groen-parlementslid Johan Danen is scherp voor minister Lydia Peeters, die naar eigen zeggen ‘enorm teleurgesteld’ is in de Vreg. ‘Het is een beetje flauw van de minister dat ze de Vreg een onruststoker noemt’, zegt hij. ‘Ik heb de regulator tijdens de parlementaire commissies tot vervelens toe gevraagd hoe hij tegenover de regeling stond voor consumenten met zonnepanelen. Daar is men altijd heel duidelijk over geweest.’

Voor zowel Danen als Tobback is het decreet rond de slimme meters op een verkeerde manier tot stand gekomen. ‘Het is zonde dat de drang om het systeem snel uit te rollen de overhand heeft genomen van de kwaliteit ervan’, aldus Tobback.

Geen enkele partij is nochtans tegen de uitrol van de slimme meter – ook de Vreg is voor. ‘Maar dit is een typisch voorbeeld van knoeiwerk’, zegt Danen. Hij vreest dat de Vreg gelijk zou kunnen krijgen bij het Hof.

4) Komt de installatie van de slimme meter in het gedrang?

Nee. Vanaf 1 juli zullen alle woningen stapsgewijs voorzien worden van een slimme meter. De kosten daarvoor worden verrekend via de nettarieven. Volgens de Vreg zal dat voor de meeste gebruikers een extra kost bedragen van ongeveer 15 euro per jaar voor elektriciteit en 12 euro voor aardgas.

Distributienetbeheerder Fluvius zal een website lanceren waarbij iedereen kan nakijken wanneer zijn of haar meter aan de beurt is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content