Audit Vlaanderen, de waakhond van de Vlaamse overheid, kreeg vorig jaar 119 meldingen van mogelijke onregelmatigheden bij gemeentebesturen en de Vlaamse administratie. Vandaag werkt de dienst zelfs met een wachtlijst. ‘Een beetje meer personeel zou niet slecht zijn’, zegt administrateur-generaal Mark Vandersmissen.
In 2021 ontving Audit Vlaanderen iedere drie dagen een melding over mogelijke onregelmatigheden bij de lokale besturen of bij de Vlaamse administratie. Dat blijkt uit het jaarverslag van het agentschap dat de gemeentebesturen doorlicht.
Audit Vlaanderen kreeg 86 meldingen over mogelijke corruptie of onethisch gedrag bij gemeentebesturen en 33 voor de Vlaamse ambtenarij. In totaal 119 meldingen dus, een record. In 2019 en 2020 ging het respectievelijk nog om 76 en 85 stuks.
Halfweg 2022 staat de teller op 57 meldingen, een voortzetting van de evolutie van vorig jaar.
Uit de cijfers blijkt dat ongeveer 1 op de 5 meldingen daadwerkelijk leidt tot een forensische audit. De auditoren – negen in totaal – verzamelen, controleren en analyseren dan alle mogelijke gegevens. Ook mogen ze personeelsleden ondervragen. Wanneer het agentschap mogelijke strafrechtelijke inbreuken ontdekt, dan bezorgt het zijn auditrapport ook aan de Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Corruptie (CDBC), of aan het parket.
Zowel burgers als organisaties kunnen een melding indienen. Audit Vlaanderen kan ook uit eigen beweging een forensische audit opstarten. Door de Europese klokkenluidersrichtlijn is Audit Vlaanderen ook het vast intern meldingskanaal voor de Vlaamse administratie.
Ook de openbare omroep valt onder het toepassingsgebied. Zo leidde een kritische forensische audit in 2020 tot een gerechtelijk onderzoek, dat woensdag uitmondde in een huiszoeking bij de VRT.
Veerle Heeren
Enkele mistoestanden kwamen aan het licht door mediaberichtgeving. Met name de Krant van West-Vlaanderen beschreef eind 2021 mogelijk gesjoemel met lucratieve vastgoedtransacties door de burgemeesters van Staden (Francesco Vanderjeugd, Open VLD) en Moorslede (Ward Vergote, Visie). Daarop startte de waakhond een onderzoek.
Ook Dirk Verwilst, de CD&V-burgemeester van Meulebeke, werd doorgelicht door Audit Vlaanderen. De dienst stelde duidelijke aanwijzingen van belangenvermenging vast, onder meer in het kader van een vastgoedproject.
Recent kwamen ook de burgemeesters van het Antwerpse Boechout en de Limburgse gemeenten Hechtel-Eksel en Ham in het vizier van Audit Vlaanderen.
Een forensische audit draait niet altijd rond strafrechtelijke feiten. Een bekend voorbeeld is het onderzoek naar Veerle Heeren, burgemeester van Sint-Truiden. Vorig jaar bleek dat de CD&V-politica zich sneller dan geoorloofd liet vaccineren tegen covid-19. Dat leidde onder meer tot een forensisch onderzoek van Audit Vlaanderen. Uiteindelijk leidde dat tot een schorsing voor een half jaar van Heeren door Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD).
Volgens administrateur-generaal Mark Vandersmissen hielpen die mediagenieke onderzoeken bij de naamsbekendheid van Audit Vlaanderen, en dus ook aan een opstoot in het aantal meldingen. ‘De vraag is of we nu aan de piek zitten, of het nog verder kan doorstijgen.’
Die grotere bekendheid eist ook zijn tol op het vlak van werklast. ‘We werken sinds kort met een wachtlijst, want we zitten aan onze maximumcapaciteit’, zegt Vandersmissen. ‘We blijven meldingen dus goed ontvangen, maar het zal even duren vooraleer we alles kunnen onderzoeken. We zijn nu eenmaal begrensd qua personeelscapaciteit. Een beetje meer personeel zou dus niet slecht zijn.’
Wie onregelmatigheden vermoedt, kan overigens ook meteen naar politie of parket stappen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
