Ontslag staatssecretaris De Bleeker: wat zijn de gevolgen?

Eva De Bleeker, bij de aankondiging van haar ontslag. © Belga
Ewald Pironet

Officieel heet het dat staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD) ontslag heeft genomen. Bronnen dicht bij het liberale hoofdkwartier aan de Melsensstraat getuigen echter dat het er op het topoverleg waar over haar lot werd beslist zeer heftig en luidruchtig toeging. Als ze daar al niet ontslagen werd, dan werd ze daartoe gedwongen. Dat na heel veel commotie over de begrotingstabellen.

Woensdag ontstond er heisa nadat De Bleeker door haar partijgenoot en premier Alexander De Croo op het matje werd geroepen omdat ze het begrotingstekort 2023 had aangepast van 5,8 naar 6,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp, wat we met z’n alleen aan goederen en diensten vervaardigen). De Bleeker vond dat de kostprijs van de verlenging van de lagere btw op energie moest worden meegeteld, iets wat aanvankelijk niet was gebeurd. Na de ontmoeting met de premier werd het begrotingstekort opnieuw bijgesteld naar 5,8 procent.

‘De Bleeker erkent dat ze een materiële fout heeft gemaakt en zal die corrigeren’, zo klonk het toen bij het kabinet-De Croo. Een woordvoerder van De Bleeker hield het erop dat ‘de staatssecretaris voorzichtig wilde zijn. Dat blijkt inderdaad iets te voorzichtig te zijn geweest.’ Zoals Knack.be toen schreef: ‘Als De Bleeker enige beroepstrots en zin voor politieke verantwoordelijkheid heeft, neemt ze ontslag. Dat zal niet gebeuren.’

Slordig cijferwerk

En dat gebeurde ook niet. Donderdag werd De Bleeker in de Kamer nog eens publiek de mantel uitgeveegd door de premier. De premier benadrukte daar dat dit alles niet voor herhaling vatbaar was. De staatssecretaris keek toen lijdzaam toe.

Donderdagavond bleek dat de nieuwe begrotingstabellen veel slordig cijferwerk bevatten, wat werd opgemerkt door N-VA-Kamerlid Sander Loones. Dat haalde al snel de nieuwssites, en het was niet lang wachten op de reacties van de Open VLD: De Bleeker moest opstappen. Dat laatste kwam niet meer als een verrassing, De Bleeker was na haar bolwassing door de premier sowieso vleugellam geworden.

Wél verrassend was dat Alexia Bertrand haar zal opvolgen. Bertrand, dochter van Ackermans & van Haaren-voorzitter Luc Bertrand, was tot nu toe lid van de MR maar stapt meteen ook over naar de Open VLD. Ze spreekt, net als haar vader, perfect Nederlands.

Egbert Lachaert en Alexia Bertrand op een gezamenlijke persconferentie. © Belga

Het vervolg?

Deze hele carrousel heeft grote gevolgen.

Geen plek in parlement. Eva De Bleeker was niet verkozen. Er is dus niemand in het parlement die voor haar plaats hoeft te ruimen. Haar rol bij de Open VLD lijkt uitgespeeld. Misschien kan ze wel weer in de gemeentepolitiek stappen: ze was tot in 2020 schepen in Hoeilaart. Benieuwd of ze voorzitter blijft van Open VLD-Vrouwen, wat ze sinds 2016 was.

Botsing met Bouchez. Alexia Bertrand wordt alom geprezen als intelligent en iemand die weet wat ze wil. Ze leidde sinds 2019 de MR-fractie in het Brussels Parlement, en het was altijd duidelijk dat ze grotere politieke ambities had. Daarbij kwam ze al enkele keren in botsing met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Nu ze staatssecretaris wordt, stapt Bertrand ook over van de MR naar de Open VLD. Dat is ongezien. Misschien is Bouchez wel blij dat hij Bertrand kwijt is, en dat ze hem niet meer in de weg zal lopen.

Interne concurrentie. Bertrand zou de verzekering hebben gekregen dat ze bij de volgende verkiezingen de Kamerlijst van de Open VLD in Vlaams-Brabant mag trekken. Dan moet ze wel naar die provincie verhuizen, maar dat is geen probleem. Er ontstaat dan wel een probleem voor Gwendolyn Rutten, die zo in haar provincie te duchten concurrentie krijgt in eigen rangen. Blijft Bertrand toch in Brussel wonen, dan krijgt Sven Gatz een zware concurrent.

Schade voor Lachaert. Ook Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert komt niet ongeschonden uit dit dossier. Hij benoemde De Bleeker, die bij de verkiezingen als opvolger op de Europese lijst stond, tot staatssecretaris voor Begroting. De Bleeker liet altijd een bleke indruk, en na de commotie van de voorbije dagen en haar ontslag kun je haar benoeming geen succes noemen.

Onrust in de partij. Bij de Open VLD, waar steeds heel wat kandidaten zich geroepen voelen om in een regering te gaan zitten, zullen heel wat parlementsleden zich door de overstap en benoeming van Bertrand voorbijgestoken voelen. Het hoeft niet te verbazen als de onrust en onvrede binnen de partij weer zal toenemen.

Van Quickenborne medeverantwoordelijk. De Bleeker was als staatssecretaris toegevoegd aan minister en partijgenoot Vincent Van Quickenborne. Hij is medeverantwoordelijk voor het werk van De Bleeker, en ook zijn handtekening staat onder de begroting. Rond Van Quickenborne blijft het opvallend stil in dit hele dossier.

Hele regering beschadigd. Het is duidelijk dat niet alleen De Bleeker, maar ook premier De Croo en met hem de hele regering beschadigd uit dit verhaal komen. En dan moet dinsdag nog het oordeel komen van de Europese Commissie over de Belgische begroting. Volgens ingewijden zal ze België op de vingers tikken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content