‘Het nieuwe migratiebeleid laat zich nu al voelen. Sinds kort slapen meerdere gezinnen met jonge kinderen op straat. Dit nieuwe beleid is onwettig, maar de minister is niet van plan om toe te geven’, schrijft een groep van 400 organisaties en advocaten. ‘Daardoor slapen nu al minstens twaalf kinderen, waaronder vier baby’s van amper één jaar oud in tenten in de hoofdstad. Een harde realiteit die de vraag oproept welke grenzen we bereid zijn te overschrijden.’
Stel je een kookpot met koud water voor, waarin een kikker rustig rondzwemt. Het vuur wordt aangestoken onder de pot, het water warmt langzaam op. De temperatuur is aangenaam, de kikker blijft zwemmen. De kikker beseft het gevaar niet… totdat hij levend wordt gekookt.
De trage gewenning aan opeenvolgende schendingen van mensenrechten en van de rechtsstaat is minstens even gevaarlijk als de schendingen zelf.
Bij elke nieuwe overschreden rode lijn fluistert een geruststellend stemmetje ons toe dat dit de laatste keer zal zijn. Maar dat is niet het geval.
Tot voor kort hielden sommige dijken nog min of meer stand.
Inderdaad, we waren bijna gewend geraakt aan het feit dat de Belgische staat duizenden rechterlijke uitspraken naast zich blijft neerleggen, veroordelingen van de Belgische staat voor systematische schending van het recht op opvang van asielzoekers.
Maar er bestond een relatief breed gedragen consensus dat kinderen nooit gedwongen op straat zouden moeten leven.
Deze waarborg, die raakt aan de meest fundamentele rechten van kinderen, is deze zomer vervlogen.
Een nieuwe wet bepaalt dat bepaalde asielzoekers geen recht meer hebben op opvang in België. Het gaat om mensen die al erkend zijn als vluchteling of geweigerd zijn in een andere lidstaat van de Europese Unie.
De minister van Asiel en Migratie rechtvaardigt deze maatregel met de noodzaak een einde te maken aan het zogenaamde “asielshoppen”. Deze rechtvaardiging is onfatsoenlijk, gezien de levensomstandigheden van erkende vluchtelingen in andere EU-landen – in Griekenland bijvoorbeeld – vaak mensonwaardig zijn (geen toegang tot werk, huisvesting, gezondheidszorg, geweld, armoede, racisme). Deze nieuwe wet zal voor het Grondwettelijk Hof worden aangevochten.
De wet voorziet in uitzonderingen voor kwetsbare personen, waaronder kinderen.
Toch staan sinds 2 augustus minstens zes gezinnen die door deze wet getroffen worden op straat. Twaalf kinderen slapen in ons land in tentjes verspreid over de hoofdstad. Vier baby’s van een jaar oud. Kinderen van drie, vier, vijf jaar.
Het hoger belang van het kind heeft er in België altijd voor gezorgd dat uitzonderingen werden gemaakt op algemene regels. Zo ook in het migratierecht: in ons land hebben alle mensen met minderjarige kinderen recht op opvang – ook ‘vreemdelingen’ zonder wettig verblijf (zij die geen regularisatie- of asielprocedure lopen hebben).
Want een kind hoort niet op straat. Het heeft niets beslist. Het heeft niets gekozen. Het is klein. Het begrijpt het niet. Een kind zou nooit de nacht in een tent op straat moeten doorbrengen. Een kind zou geen kou of honger mogen lijden. Niet bij ons.
Een kind is een kind.
Elke wet bevat uitzonderingen om kinderen te beschermen. Het nieuwe beleid van de minister van Asiel en Migratie past die uitzonderingen niet toe.
We laten ons niet “door emoties leiden” als we zeggen dat er in ons land een rode lijn is overschreden.
De temperatuur van het water in de kookpot blijft stijgen, ze verdooft ons…
Het is tijd om te reageren, voor het te laat is.
OBFG -Orde van Franstalige en Duitstalige Advocaten, Défense des Enfants International Belgique, ADDE Association pour le droit des étrangers, Ligue des familles, BelRefugees, CIRE asbl, Ligue des droits humains, NANSEN VZW The Belgian Refugee Council, Kif Kif vzw, Syndicat des Avocats pour la Démocratie, Ulysse SSM – Service de santé mentale, BIENFAIT François – Directeur Association pour le droit des étrangers (ADDE asbl), DESWAEF Alexis – Advocaat en vice voorzitter van FIDH (International Federation of Human Rights), GEBHARD Jörg – Directeur Jesuit Refugee Service Belgium, GUYOT Madeleine – Algemeen directrice van Ligue des familles, KASSOU Mehdi – Directeur – Belrefugees, LAQDIM Solaÿman – Délégué général aux droits de l’enfant, ROSSET Pierre-Yves – Directeur Service droit des jeunes de Bruxelles, SACRÉ Laurent – Voorzitter A.S.M. (Association syndicale des magistrats), VAN KEIRSBILCK Benoit – Directeur Défense des enfants International Belgique, VERSTREPEN Kati, voorzitster Liga voor Mensenrechten
Deze tekst werd ondertekend door meer dan 400 organisaties, advocaten, academici en burgers. De volledige lijst vind je hier.