‘Politici, laat iets zien, bewijs iets, leg de boel niet lam. En ga dus alsjeblieft met elkaar praten’

‘Iedereen weet dat er toegevingen moeten worden gedaan. Het heeft geen zin om elkaar uit te roken’, schrijft Kristien Hemmerechts naar aanleiding van de aanslepende formatiegesprekken.

Het is een vreemde zomer geweest, een zomer van stilstand, een zomer van wachten, wachten op regen, wachten op lagere temperaturen, wachten op een regering, en vooral: wachten op nieuws over de regeringsonderhandelingen. Het is vreemd hoeveel energie er kan kruipen in wachten, het wordt als het ware een activiteit op zich. Dat wist Beckett al met zijn Wachten op Godot.

Ik heb gehoord dat het de schuld is van de kiezer, die had maar minder versnipperd moeten kiezen. Dat is onzin natuurlijk, de kiezer heeft het recht te kiezen voor wie hij/zij wil. Dat is de essentie van het stemrecht. Ik heb gehoord dat de kaarten aartsmoeilijk liggen, te moeilijk om een regering te vormen. In zekere zin is ook dat onzin. Iedereen kent intussen elkaars standpunten, die waren al voor de verkiezingen bekend. Iedereen weet dat er een regering moet worden gevormd, dat is de verantwoordelijkheid van politici, het is hun raison d’être, hun job, waarvoor ze goed worden betaald.

Ze moeten die verantwoordelijkheid nemen. Willen ze dat niet, moeten ze ander werk zoeken, er zijn genoeg sectoren die om arbeidskrachten smeken. Iedereen weet dat er toegevingen moeten worden gedaan. Het heeft geen zin om elkaar uit te roken, om in stellingen te blijven zitten en te hopen dat er aan de andere kant tyfus uitbreekt.

Er wordt me gezegd dat onze politici hard werken, dat het goedkoop is om hen te verwijten dat ze niets doen, want ze doen wél veel. Wel, dat ze daar dan over communiceren. Dat ze de burgers op zijn minst laten weten wat de struikelpunten zijn, waarover wordt gepraat, wie bereid is wat toe te geven, welke vorderingen er al zijn gemaakt. Desnoods kunnen die burgers zelf worden uitgenodigd om suggesties te doen. Wie weet zitten er nuttige bij. Hier alvast een suggestie van mij: pak het mathematisch aan; wie het meest stemmen heeft gehaald, moet het minst toegeven en omgekeerd. Stop het in statistiekjes en grafiekjes. Laat de cijfers de verhouding water/wijn bepalen. Maar er moet water in de wijn worden gedaan. En soms moet worden aanvaard dat er nog verdomd weinig wijn bij het water zit.

Het sibilijnse zwijgen van onze politici is enerverend, frustrerend én gevaarlijk. Het wekt bij de burgers wanhoop op, of onverschilligheid, of afkeer, of wantrouwen, of apathie, allemaal dingen die nefast zijn voor een democratie.

Het grote probleem op dit moment – niet alleen in België maar ook bijvoorbeeld in de VS – is dat er de dag na de verkiezingen meteen aan de volgende verkiezingen wordt gedacht. De partijen zitten met de billen dichtgeknepen uit angst bij een volgende ronde te worden afgestraft. Je kunt niet tegelijkertijd campagne voeren én een regering vormen. Je kunt niet alleen gebiologeerd zijn door verkiezingsresultaten. Je moet proberen een stevig beleid te voeren in de hoop dat dit beleid bij de volgende verkiezingen zal worden beloond.

Laat iets zien, bewijs iets, leg de boel niet lam. En ga dus alsjeblieft met elkaar praten. Kruip uit je stellingen. Ga samenwerken. Gun elkaar iets. Communiceer met elkaar én met de burgers. Vergeet vooral dat laatste niet want het is de enige manier om hun vertrouwen opnieuw te winnen.