Sinds dit schooljaar mogen leerlingen ook in het secundair onderwijs hun smartphone niet meer gebruiken. Maar hoe zit het met hun leerkrachten? Proberen zij ook minder te scrollen?
In september vroeg Teacher Tapp aan meer dan 1100 onderwijsprofessionals of zij hun socialemediagebruik bewust proberen in te perken. Een op de vier antwoordde bevestigend. 57 procent onderneemt geen concrete stappen om hun gebruik te beperken. Daarnaast gaf maar liefst 17 procent aan geen of nauwelijks sociale media te gebruiken.
De groep die wel actief probeert te verminderen, kreeg vervolgens de open vraag welke strategieën zij daarvoor inzetten. Zo’n tweehonderd respondenten deelden hun aanpak. Dat leverde een inspirerende verzameling tips op, van een kruiswoordraadsel in de trein tot meldingen dempen of een zwart-witscherm instellen. Een overzicht.
Tijdslimieten instellen en apps verwijderen
De meest genoemde methode is tijdslimieten instellen. Dat kan via de instellingen van de smartphone zelf of met behulp van apps. Respondenten verwezen daarbij naar de apps ‘Opal: Screen Time Control’, ‘StayFree – Schermtijd’ en ‘Freedom’. Zodra de ingestelde tijd is opgebruikt, krijgt de gebruiker een melding of wordt de toegang tot de app tijdelijk geblokkeerd.
Daarnaast zijn er respondenten die hun socialemedia-accounts volledig hebben verwijderd. Anderen behouden hun accounts, maar halen de socialemedia-apps van hun smartphone. Zo zijn sociale media enkel nog toegankelijk via een laptop of tablet, wat een extra drempel creëert en gedachteloos scrollen bemoeilijkt.
Regels en routines
Veel respondenten maken afspraken met zichzelf (of anderen) om hun smartphonegebruik te beperken. Denk aan: geen smartphone aan tafel of in het bijzijn van andere mensen, en vaste tijdstippen per dag om sociale media te checken. Ook schermtijd in de avond beperken en de smartphone uit de slaapkamer weren wordt vaak genoemd.
Minder prikkels, minder verleiding
Andere tips draaien om het verminderen van prikkels. Respondenten dempen hun meldingen en verwijderen snelkoppelingen van socialemedia-apps van hun startscherm zodat het openen ervan net iets meer moeite kost. Voor sommigen helpt het bovendien om regelmatig hun schermtijd te bekijken en zo geconfronteerd te worden met de werkelijke tijd die aan sociale media wordt besteed. Anderen schakelen hun toestel ’s avonds over naar zwart-witmodus, waardoor het scherm minder verleidelijk oogt.
Bewust omgaan met gewoontes
Tot slot letten verschillende respondenten bewust op hun zogenoemde ‘treintjesgedrag’: je opent je smartphone met een doel, bijvoorbeeld om de tijd of een melding te checken, maar voor je het weet dwaal je door allerlei andere apps. Ook het bewust wegleggen van de smartphone wordt vaak genoemd als strategie. Door het toestel letterlijk uit het zicht te leggen, vermindert de verleiding om telkens opnieuw naar het scherm te grijpen.
Er bestaat voor onderwijsmensen dus niet één wondermiddel om hun socialemediagebruik in te perken. Voor de een werkt een harde tijdslimiet, voor de ander het dempen van meldingen of het wegleggen van de smartphone. De antwoorden van de respondenten laten zien dat kleine ingrepen al een groot verschil kunnen maken. En misschien zit er ook voor jou wel een tip tussen om je schermtijd beter in balans te brengen.
De Leraarskamer van Knack werkt voortaan samen met Teacher Tapp Vlaanderen. In die gratis app van de Arteveldehogeschool voor mensen die in het onderwijs werken, worden elke dag drie korte vragen over onderwijs gesteld.
