In hun masterproef hebben studenten aangetoond dat de standpunten van de leden van de Antwerpse Leraarskamer van Knack overeenkomen met die in het brede onderwijsveld. ‘Nu we dat weten, kan het beleid die inzichten moeilijk nog naast zich neerleggen’, klinkt het.
De meningen van de tien leden van de Antwerpse Leraarskamer van Knack 2024-2025 waren representatief voor de rest van het onderwijsveld in de provincie Antwerpen. Dat blijkt uit een onderzoek van twee studenten van de educatieve masteropleiding aan de KU Leuven.
Zij-instromers Bo Strijbos en Mark Boghe gingen de voorbije maanden in hun masterproef na in welke mate leerkrachten uit de provincie Antwerpen zich vertegenwoordigd voelen door de Antwerpse Leraarskamer van Knack. ‘Wij hebben voor dat onderwerp gekozen omdat we het concept allebei heel waardevol vinden’, zegt Bo Strijbos.
‘Bovendien maakte een van mijn collega’s, Lode Govers, twee jaar geleden deel uit van de Leraarskamer. De verhalen die hij daar op school over vertelde, maakten me nieuwsgierig. Ik geloof ook echt dat de stem van de leerkracht meer moet worden gehoord. Maar als de Leraarskamer van Knack daarvoor wil zorgen, moeten de meningen van de leden natuurlijk wel overeenstemmen met die van de meeste Vlaamse leerkrachten. Daarom besloten we dat te onderzoeken.’
GEZOCHT: 50 leerkrachten voor de Leraarskamer van Knack 2025-2026
Hoe hebben jullie dat precies aanpakt?
Bo Strijbos: We hebben ons geconcentreerd op de eerste samenkomst van de Antwerpse Leraarskamer 2024-2025 in het Sint-Jozefcollege in Turnhout. Het ging toen over ouders die totaal niet betrokken zijn bij de schoolcarrière van hun kind of die zich net te veel bemoeien. Uit het verslag van dat gesprek hebben we elf uitspraken gedistilleerd.
Eerst hebben we die aan alle leden van de Antwerpse Leraarskamer voorgelegd om te meten in welke mate zij het met elkaar eens waren. Vervolgens hebben we tachtig andere leerkrachten die in de provincie Antwerpen in het secundair onderwijs lesgeven een enquête voorgelegd om te achterhalen wat zij van die stellingen vonden. Van acht van hen hebben we ook een diepte-interview afgenomen.
Uit zowel de kwalitatieve als de kwantitatieve analyse blijkt dat de leerkrachten die we bevraagd hebben er grotendeels dezelfde mening op nahouden als de deelnemers van de Antwerpse Leraarskamer. Er wordt geen enkele stelling geformuleerd waar de deelnemers van de Antwerpse Leraarskamer helemaal anders over denken dan de respondenten van de enquête.
Wel is de mening van de Leraarskamer soms meer uitgesproken. Dat is niet zo vreemd, want die mensen hebben zich kandidaat gesteld om deel te nemen en dus ligt het voor de hand dat ze geëngageerd zijn en een scherpe mening hebben.
We hopen vooral dat ons onderzoek de geloofwaardigheid en de relevantie van initiatieven zoals de Leraarskamer van Knack zal versterken.
Vaak wordt beweerd dat startende leerkrachten heel anders in het beroep staan dan collega’s met veel ervaring. Blijkt dat ook uit jullie onderzoek?
Strijbos: Totaal niet. Ook de meningen van leerkrachten die lesgeven in landelijke gebieden verschilt amper van wie in een stad lesgeeft. Hetzelfde geldt onder meer voor leerkrachten uit scholen met veel of weinig culturele diversiteit. Niet alleen wordt het standpunt van al die subgroepen even goed vertegenwoordigd in de Leraarskamer, ze zijn het doorgaans ook behoorlijk met elkaar eens. Net omdat de standpunten van zoveel leerkrachten overeenkomen, is het heel waardevol om naar hen te luisteren en ook rekening te houden met hun mening.
Is dat wat jullie met het onderzoek willen bereiken?
Strijbos: We hopen vooral dat het de geloofwaardigheid en de relevantie van initiatieven zoals de Leraarskamer van Knack zal versterken, waardoor de kans toeneemt dat beleidsmakers de inzichten zullen gebruiken. Nu we weten dat de standpunten van de Leraarskamer overeenkomen met die van leerkrachten uit het bredere onderwijsveld, kan het beleid die signalen volgens ons nog moeilijk naast zich neerleggen. De stem van de leerkracht laten horen is op zich al waardevol, maar het krijgt pas echte betekenis wanneer die stem ook door beleidsmakers wordt opgepikt.
