N-VA-aanval op Hannah Arendt Instituut beroert gemoederen

Bart Somers (Open VLD) op 25 november 2021. © Belga
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

N-VA-parlementslid Nadia Sminate vraagt dat de Vlaamse subsidies voor het Hannah Arendt Instituut worden stopgezet. Bevoegd minister Bart Somers (Open VLD) wil daar niet van weten. Ondertussen nemen de vier Vlaamse rectoren het op voor het Mechelse onderzoekscentrum.

‘De Vlaming had naar aanleiding van Sihame-gate een duidelijke boodschap voor beleidsmakers: wees selectief en gedegen in uw subsidiebeleid.’

Met een verwijzing naar de schandalen rond Sihame El Kaouakibi, vroeg Vlaams Parlementslid Nadia Sminate (N-VA) dinsdagnamiddag de stopzetting van de subsidies voor het Hannah Arendt Instituut.

Dat onderzoekscentrum werd in mei vorig jaar gelanceerd en buigt zich over maatschappelijke thema’s als polarisering, diversiteit en migratie. Naast onderzoek verzorgt het ook workshops, bijvoorbeeld voor politieagenten en leerkrachten.

Aan de leiding staat historicus en criminoloog Christophe Busch. Eerder was Busch algemeen directeur van het museum over de Holocaust en mensenrechten Kazerne Dossin.

Het Hannah Arendt Instituut, gehuisvest in het Mechelse stadhuis, kreeg bij aanvang 235.000 euro subsidie van Vlaams minister van Integratie en Inburgering Bart Somers (Open VLD). Het is de bedoeling dat die som jaarlijks wordt herhaald.

Maar voor de N-VA zijn die Vlaamse centen niet nodig. Zo zou het nooit de bedoeling zijn geweest dat er meer dan een eenmalige opstartsubsidie zou worden gegeven, zegt Sminate.

Ze verwijst naar een commissievergadering in juni vorig jaar, waarin minister Somers het heeft over ‘een eenmalige startsubsidie’ die dient voor de ‘opstart en de coördinatie van het instituut en de uitrol van een eerste onderzoeksagenda’. Sminate: ‘Dit is woordbreuk van de minister tegenover het parlement.’

Sminate neemt het financiële beheer van het centrum op de korrel. Zo zou er volgens de grootste Vlaamse regeringspartij te weinig geld gaan naar wetenschappelijke omkadering. Ze voelt zich gesterkt door een document van de dienst Lokale Financiën van het Agentschap Binnenlands Bestuur, dat kritisch is voor subsidies voor personeel dat zich niet strikt bezighoudt met onderzoek, zoals communicatiemedewerkers.

Nadia Sminate (N-VA) op 5 februari 2020.
Nadia Sminate (N-VA) op 5 februari 2020.© Belga

Geen regeringskwestie

Maar de N-VA-kritiek is ook gericht op de inhoudelijke invulling. Volgens Sminate kijkt het instituut met een ‘zeer vooringenomen blik naar elementen van diversiteit’. De N-VA’ster verwijt het onderzoekscentrum ‘mensen een schuldgevoel aan te praten’, bijvoorbeeld in de kwestie rond dekolonisering. Het instituut zou ook ‘misschien onbedoeld polarisering teweegbrengen wanneer het pleit voor regulering van haatspraak op sociale media’.

De ex-burgemeester van Londerzeel ziet een ‘gebrek aan meerstemmigheid’. En hoewel N-VA-voorzitter Bart De Wever al te gast was in het Hannah Arendt Instituut, ziet Sminate te weinig ‘kritische stemmen’ en te veel een ‘links-liberale eenrichtingsvisie’.

Tijdens de parlementaire commissievergadering van dinsdag kreeg Sminate bijval van Vlaams Belang-parlementslid Sam Van Rooy, die spreekt van ‘een speelgoedje van minister Bart Somers met belastinggeld’.

De aanval van de N-VA kreeg woensdagochtend meteen een repliek van de vier Vlaamse universiteitssrectoren. De KU Leuven, UGent, UAntwerpen en VUB zijn partners van het onderzoekscentrum.

In een opiniestuk op Knack.be noemen ze de woorden van Sminate een ’tendentieuze omschrijving’ van het Hannah Arendt Instituut. ‘In tijden van snel toenemende polarisatie is het extra belangrijk om niet voort te gaan op “buikgevoel”, maar je in de mate van het mogelijke te baseren op vaststellingen uit kwaliteitsvol onderzoek’, luidt het.

Het is redelijk ongezien dat de vier grote Vlaamse universiteiten zich gezamenlijk uitspreken naar aanleiding van een parlementaire commissie.

Lees hier het opiniestuk van de vier rectoren.

Voorlopig lijkt de N-VA-aanval niet verder te gaan dan Sminate. De kwestie werd nog niet aangekaart door de N-VA binnen de regering, bevestigt het kabinet van N-VA-viceminister-president Ben Weyts.

In elk geval valt de subsidie binnen de autonomie van Bart Somers, aangezien het jaarlijks bedrag minder dan een kwart miljoen euro bedraagt. De liberaal is niet van plan om de geldkraan dicht te draaien.

‘Het beleid rond belangrijke maatschappelijke thema’s zoals burgerschap, diversiteit en stedelijkheid moet gebaseerd zijn op wetenschappelijke kennis’, zegt Somers. ‘Het Hannah Arendt Instituut en de universiteiten hebben de afgelopen twee jaar knap werk verricht. Ik zal ze als minister de komende jaren dan ook volop ondersteunen in de uitbouw van hun werking.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content