Migratiespecialist Ben Segers (SP.A) betreedt het parlement: ‘Binnen enkele jaren zal John Crombez de erkenning krijgen die hij verdient’

Ben Segers (Vooruit) © Inge Verhelst (De Kamer)

Als studax was hij jarenlang de waakhond van Theo Francken (N-VA). Nu belandt Ben Segers als eerste opvolger in de Kamer. ‘Buiten een iets meer gepolariseerde samenleving, heeft de aanpak van Francken ons niet veel opgeleverd.’

Normaal duikt Ben Segers weg zodra hij een camera op zich gericht ziet. De medewerker van de SP.A-studiedienst staat niet graag in de schijnwerpers. Aan die mediaschuwheid komt vandaag een einde. De migratiespecialist van de SP.A heeft donderdag de eed afgelegd als eerste opvolger van Yasmine Kherbache, die rechter wordt bij het Grondwettelijk Hof.

Segers betreedt het halfrond in een opmerkelijke periode waarin zijn voorzitter Conner Rousseau bijvoorbeeld kritiek krijgt op zijn schoenen. De studax relativeert. ‘Men zegt dat zijn sneakers te veel kosten. Maar Conner zet zich wel iedere zomer in voor de meest kwetsbare jongeren op kampen. Hij voegt de daad bij het woord.’

De daad bij het woord voegen, dat is ook het kersverse Kamerlid van plan. Te beginnen met het migratiebeleid, dat hij zowel vanuit de commissies Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken als Justitie zal opvolgen.

Het aantal asielaanvragen zit opnieuw in de lift. Beleven we een nieuwe asielcrisis?

Ben Segers: Het klopt dat de asielaanvragen sinds de zomer van 2018 toenemen. Het probleem situeert zich echter bij de achterstand bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), die in februari 2018 escaleerde. Er is te weinig personeel, terwijl DVZ meer taken kreeg. Daardoor stijgt de behandelingstermijn van asielaanvragen en moeten mensen langer in de opvang blijven, waardoor er ook meer opvangplaatsen nodig zijn. Met meer personeel had men veel problemen kunnen vermijden, want het aantal aanvragen ligt hoog, maar bijlange niet zo hoog als in 2015.

De kwestie is dus louter van administratieve aard?

Segers: Een heel aantal zaken kunnen inderdaad verbeterd worden met goed bestuur. Dat is een collectieve verantwoordelijkheid van de regering-Michel, inclusief de N-VA. Sinds de vlucht van de N-VA uit de regering heeft Maggie De Block (Open VLD) orde op zaken proberen te stellen, maar toen was het probleem al te groot. Extra personeel toewijzen in lopende zaken is niet makkelijk.

Theo Francken verloor de controle voor goed klinkende retoriek.

Onder andere die N-VA eist dat er meer wordt ingezet op een strengere verplichte terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers.

Segers: Maar er is al meer budget gegaan naar gedwongen terugkeer. Het is duidelijk dat louter meer van hetzelfde niet voldoende is. De terugkeercijfers onder Theo Francken werden steeds op een bijzondere manier voorgesteld. Het leek alsof ze stegen, maar de terugkeercijfers voor landen buiten de Europese Unie daalden. Daar is op zich niks mis mee, maar dat element kwam amper aan bod in zijn forse retoriek.

Wat zou u dan doen?

Segers: We kunnen experimenteren met nieuw beleid. Bijvoorbeeld door het invoeren van een soort ’terugkeercoaches’. Zij kunnen met een breed perspectief een aanklampende aanpak verzorgen bij het terugkeerbeleid. Dat is alleszins een nieuwe aanpak en niet meer van hetzelfde. De aanpak-Francken heeft ons niet veel opgebracht – buiten een iets meer gepolariseerde samenleving.

(op dreef) Kijk naar het geval rond de zware crimineel Safet Rustemi, die ondanks een veroordeling wegens mensenhandel werd uitgezet door Francken omdat hij illegaal was, waarna toenmalig vicepremier Jan Jambon (N-VA) opnieuw naar hem op zoek kon gaan. Dat is slecht bestuur doorspekt met makkelijke quotes die goed scoren bij een deel van de bevolking. Dat zag je ook in de zaak-Kucam en bij het vrijlaten van mensen met een strafblad om transmigranten te kunnen opsluiten: Francken verloor de controle voor goed klinkende retoriek.

De problematiek rond transitmigratie is natuurlijk aartsmoeilijk. Wat moet je aanvangen met mensen die geen asiel willen aanvragen?

Segers: We hebben nood aan een aanpak die een einde maakt aan de doorschuifpolitiek, waarbij de politie transmigranten soms gewoon afzet aan de dichtstbijzijnde bushalte. We moeten hun vertrouwen winnen en er alles aan doen dat zij alsnog asiel aanvragen. Dat is niet gemakkelijk, maar het is beter dan je hoofd in de grond te steken en veel te toeteren.

Een deel van de linkerzijde schiet in een kramp over ‘opvang in de regio’.

Hoe staat u tegenover het ‘Australisch model’, waarbij mensen hun kans op asiel verspelen als ze Europa op een illegale manier proberen te bereiken?

Segers: Australië is Europa niet. We kennen hier andere geografische omstandigheden. Dat gezegd zijnde heb je altijd afspraken nodig met transitlanden als Tunesië, zoals migratie-expert Gerald Knaus voorstelt. Al lijkt het erop dat die akkoorden nog veel tijd zullen vergen. Geen enkel Afrikaans land zit te wachten op het terugnemen van mensen met een andere nationaliteit.

Hoe staat u tegenover pushbacks? Uw voormalige voorzitter John Crombez leek daar nooit duidelijkheid in te scheppen.

Segers: Eerst en vooral heeft John nooit het woord ‘pushbacks’ gebruikt, dat heeft men erna van gemaakt. Ten tweede hangt het ervan af wat men onder de term verstaat. Er is samenwerking nodig met de transitlanden, zoals met de Tunesische kustwacht. Nu schiet de EU zichzelf in de voet. In de naam van de strijd tegen migratie heeft men bepaalde milities in Libië versterkt waardoor het vredesproces is doorkruist. En dat terwijl we net een stabiel Libië nodig hebben.

Ook uw partij pleit voor meer opvang in de regio.

Wij geloven in een betere bescherming in de regio. Ik zeg bewust niet ‘opvang’. Een deel van de linkerzijde schiet in een kramp over opvang in de regio, maar ik benader dit niet vanuit een barricaderingslogica. Het doel is bescherming, ervoor zorgen dat vluchtelingen niet genoodzaakt zijn telkens weer verder te vluchten. Het gaat ook gepaard met hervestiging. In Jordanië experimenteert men al met het zoeken van jobs voor vluchtelingen. We moeten beseffen dat het ultieme doel van mensen op de vlucht niet altijd Europa is.

John Crombez (SP.A)
John Crombez (SP.A)© Frederic Sierakowski

Bij N-VA, Open VLD en ook CD&V rijpen de geesten om de gezinshereniging te verstrengen. Staat u daarvoor open?

Segers: Laten we vanuit de cijfers vertrekken. Voor elke vier erkende vluchtelingen, is er één gezinshereniging. We weten dat vluchtelingen met gezin beter integreren. Wordt het probleem dan niet opgeblazen? Ook de N-VA erkent dat familieleden van asielzoekers van belang zijn. De operaties via het systeem-Kucam gingen voor een groot stuk over het in veiligheid brengen van familieleden. Laten we uit het buitenland leren. In Duitsland is er een systeem waarbij vluchtelingen binnen een bepaalde termijn de intentie tot gezinshereniging kenbaar moeten maken. Hun dossier kan nadien nog vervolledigd worden.

Naar uw carrière dan. U komt in het parlement als eerste opvolger van Yasmine Kherbache, die naar het Grondwettelijk Hof verhuist. Zijn politieke benoemingen nog wel van deze tijd?

Segers: Yasmine is de geknipte persoon voor de job. Ook in andere grondwettelijke hoven zetelen rechters en politici samen. Het zit ingebakken in het systeem van de scheiding der machten. Dat lijkt contradictorisch, maar op die manier voorkomt men gouvernement des juges.

Wat vindt u van de mobilisatie vanwege de N-VA tegen de benoeming van die andere politica, Zakia Khattabi (Ecolo)?

Segers: Vorige week leerden we de ware feiten kennen: we weten dat Khattabi die beruchte uitwijzing van een gerepatrieerde Tunesiër niet heeft tegengehouden, zoals de N-VA beweerde. Helaas zijn er in de politiek mensen die een sfeer creëren waarbij alle feiten moeten wijken.

U maakt deel uit van de jonge generatie die de SP.A uit het slop moet halen. De vraag is natuurlijk of die verjonging volstaat.

Segers: De vernieuwing van de partij is de echte erfenis van John Crombez. Binnen enkele jaren zal hij de erkenning krijgen die hij verdient. Frank Vandenbroucke vertelde ons afgelopen weekend op het congres dat we hard zullen moeten studeren, geloofwaardigheid opbouwen, focussen op oplossingen en de juiste verhalen vertellen. Volgens ons is de sociaaldemocratie onverwoestbaar.

Op dit ogenblik lijkt de paars-groene piste mij de beste.

Dat mag wel zijn, maar op dit moment gaat de aandacht wel vooral uit naar de dure schoenen en het taalgebruik van voorzitter Conner Rousseau.

Segers: De partij kan profiteren van zijn nieuwe stijl. Hij spreekt groepen aan die we voordien niet bereikten. In de peilingen kijken wij alleen maar naar boven. Het offensief is ingezet.

Lukt dat offensief beter in de oppositie of in de meerderheid? Federaal maken jullie nog steeds een kans om mee te regeren.

Segers: Volgens sommige waarnemers zou het beter zijn voor ons dat we zowel op het Vlaamse als op het federale niveau oppositie voeren. Maar die gedachte is vooral politique politicienne. Op dit moment hebben we nood aan mensen en partijen die verantwoordelijkheid tonen. De volgende stappen in de formatie mogen stilaan gezet worden, het heeft lang genoeg geduurd.

Welke kleurencombinatie draagt uw voorkeur weg?

Segers: We stellen geen veto’s, maar op dit ogenblik lijkt de paars-groene piste mij de beste. Het is onderhand wel duidelijk welke partijen echt willen regeren en welke niet.

Conner Rousseau (SP.A)
Conner Rousseau (SP.A)© Frederic Sierakowski

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content