Marianne Thyssen: ‘België kan op Europees strafbankje komen’

“Het is nog nooit gebeurd dat een Europese lidstaat in de procedure van het buitensporig tekort terechtkomt omwille van haar schuld, maar België moet opletten of het kan ervan komen. De begrotingscontrole is een serieuze oefening.”

Die waarschuwing geeft Europees commissaris Marianne Thyssen aan de verschillende regeringen van het land, en met name aan de federale regering, waarvan de topministers op zoek zijn naar een akkoord over de begroting.

Thyssen, binnen de Commissie bevoegd voor Werk en Sociale Zaken, brengt vandaag een officieel ‘bezoek’ aan België. Ze ontmoet leden van het federale parlement, de premier, verschillende federale ministers en de ministers-presidenten van de gewesten en de gemeenschappen, maar ook de sociale partners. Dat alles met één doel: van gedachten wisselen over de budgettaire en sociaal-economische uitdagingen van het land voor de Commissie in de lente haar jaarlijkse nationale beleidsaanbevelingen publiceert.

Thyssen wil daarbij nog eens duidelijk maken wat Europa van België verlangt en wat de risico’s zijn als er niet wordt bijgestuurd. Zo waarschuwt Thyssen dat België opnieuw op het strafbankje terecht dreigt te komen en van nabij door Europa zal opgevolgd worden als het door een ontsporende begroting zijn schuldgraad niet verder naar beneden krijgt.

“Het is nog nooit gebeurd dat een Europese lidstaat in de procedure van het buitensporig tekort (zoals het strenger Europees toezicht officieel heet, nvdr.) terechtkomt omwille van haar schuld, maar België moet opletten of het kan ervan komen. De begrotingscontrole is een serieuze oefening.”

Boete

De Commissie maakte de opmerking al tijdens de eurogroep van begin maart, maar nu zal Thyssen het de Belgische beleidsmakers ook onder vier ogen vertellen: bij ongewijzigd beleid dreigt België in 2015 en 2016 samen geen structurele inspanning van 1,2 procent te doen zoals gevraagd, maar van slechts 0,5 procent. “Zelfs al blijft het begrotingstekort desondanks nog altijd onder de 3 procent, kan je toch in de buitensporigtekortprocedure terechtkomen”, aldus Thyssen. Terwijl de schuldgraad rond 106 procent stagneert, moet die eigenlijk worden afgebouwd richting 60 procent. Een strenger toezicht vanuit Europa omwille van de schuldgraad zou niet alleen een trieste primeur en een regelrechte blamage voor België zijn, het zou ook betekenen dat dit land op het einde van de rit een boete riskeert die kan oplopen tot 0,2 procent van het bbp.

Vluchtelingen, veiligheid

“Maar de ministers werken dag en nacht, we hebben er vertrouwen in dat ze een geloofwaardige oplossing zullen vinden”, zegt Thyssen. Intussen mogen de federale begrotingsonderhandelaars er nog altijd niet helemaal gerust op zijn dat de Commissie de extra kosten die gemaakt worden in het kader van de vluchtelingencrisis niet in rekening zal brengen voor de berekening van het structureel tekort. “In principe doen we dat niet, maar dat wordt land per land berekend. En het gaat ook niet op om alles en nog wat onder die paraplu te brengen”, legt Thyssen uit. Wat de 400 miljoen euro aan extra veiligheidsuitgaven betreft, is nog niets beslist.

Thyssen: “Alles is altijd bespreekbaar, in die zin dat er een flexibiliteitsclausule bestaat die toestaat om in uitzonderlijke gevallen tijdelijk bepaalde uitgaven niet in rekening te brengen. Er is ruimte voor beoordeling, er zijn altijd omstandigheden waar men rekening mee kan houden.”

‘Betere concurrentiekracht’

Wat het economisch beleid betreft, zijn de Commissie en Thyssen opgetogen met de verbeterde Belgische concurrentiekracht. “De bevriezing, de ingrepen aan de indexering, de taxshift, de verlaging van de socialezekerheidsbijdragen voor werkgevers… hebben allemaal hun vruchten afgeworpen. Maar door de relatief hoge inflatie kan de achterstand die men heeft ingehaald, weer heel snel terugkeren.” Thyssen betreurt dat er nog altijd geen echt werk is gemaakt van een herziening van de wet op het concurrentievermogen uit 1996 en waarschuwt niet de fout van het verleden te maken door ruimte voor loonstijgingen te zien omdat de bijdragen verlaagd werden. “Maar daar heeft België wel zijn lessen getrokken.”

De problemen die België volgens de Commissie structureel moet aanpakken, zijn van diverse aard. Zo ziet Thyssen te weinig snelgroeiende bedrijven in innovatieve sectoren, is het een probleem om voldoende jongeren, ouderen, laaggeschoolden en vooral migranten aan de slag te krijgen en moet er in transportinfrastructuur worden geïnvesteerd. De pensioenhervorming krijgt een pluim, maar volgens Thyssen moet er nog een stapje verder worden gegaan door de pensioenleeftijd te koppelen aan de evolutie van de levensverwachting.

(Belga/RR)